Vương vấn cây thông 'cô đơn' trên đèo Hải Vân

Cây thông từng “không cô đơn”

Chẳng ai nhớ sự nổi tiếng của cây thông đứng một mình chênh vênh bên vệ đường, giữa một bên là vực sâu, biển trời xanh thẳm, một bên là núi rừng hùng vĩ, giữa mây mù quanh năm là từ khi nào. Nơi đất trời giao thoa đẹp như tiên cảnh, sự cô độc của cây thông già đã tạo nên một điểm chụp hình, check-in cho du khách trên đường lên Hải Vân quan.

Mạng xã hội phát triển cũng là lúc cây thông “cô đơn” ở đèo Hải Vân nổi tiếng khắp nơi. Du khách trong nước, du khách quốc tế đến Đà Nẵng nhiều người không quản đường đèo hiểm trở lên đây để một lần có bức hình bên cây thông làm kỷ niệm.

Dù đã khô héo nhưng cây thông “cô đơn” vẫn hút khách đến tham quan chụp hình trên đường lên Hải Vân quan. Ảnh: Nguyễn Thành

Cây thông trên đỉnh đèo, cô độc nhưng kiên cường vượt qua bao trận phong ba bão táp rồi đến một ngày cuối tháng 6 năm ngoái bắt đầu héo khô, rụng lá, chết dần. Đến nay đã chết hẳn, trơ cành khô giữa núi rừng Hải Vân xanh ngát. Cuồng phong đất trời không quật ngã cây nhưng mối mọt từ bên trong đã đục khoét và làm cây gục ngã.

Người buồn nhất khi cây thông chết, có lẽ là ông Đặng Văn Thắng (58 tuổi, tổ 13, phường Hòa Hiệp Bắc, quận Liên Chiểu) chủ quán nước bên kia đường, lấy tên cây thông cô đơn đặt tên quán. Trong quán, nơi phòng ngủ tạm của ông Thắng là những tấm giấy khen của chính quyền địa phương tặng ông vì có thành tích bảo vệ rừng và hộ gia đình nông dân sản xuất kinh doanh giỏi. Ông Thắng cũng là 1 trong số 10 thành viên tổ bảo vệ môi trường rừng của phường Hòa Hiệp Bắc, phụ trách khu vực rừng nam Hải Vân từ chân đèo lên đỉnh đèo nơi tiếp giáp với TP Huế.

Trong ký ức ông Thắng vẫn nhớ về những kỷ niệm ngày đầu tham gia trồng rừng ở nam Hải Vân. “Nghỉ học sớm, năm 1979, hồi đó mới 12 tuổi, tôi và nhiều người dân sống dưới khu vực chân đèo nhận cây thông về trồng rừng giao khoán cho nhà nước ở dọc sườn núi Hải Vân rồi vòng ra tận làng Vân, để phủ xanh núi rừng. Anh em mang mấy cây trồng dọc vệ đường.

Tại đây, có 3 cây sống và phát triển. Nhưng rồi trận mưa bão năm 1991 gây sạt lở khu vực này đã cuốn trôi mất 2 cây. Cây thông còn lại cô đơn từ đó đến nay”, ông Thắng cho biết.

Cây thông “cô đơn” trên cung đường Hải Vân

Thấm thoát đã 46 năm, dấu vết in hằn trên thân cây với những u sẹo sau những lần mưa bão bẻ gãy cành. Năm 1990, lập gia đình ông Thắng lên đây mở quán sửa chữa ô tô để mưu sinh qua ngày. Cái tên Thắng sửa ô tô với khuôn mặt hiền lành, khắc khổ trên đèo Hải Vân nhiều tài xế lão làng thường qua đây không còn xa lạ. Rồi hầm đường bộ Hải Vân được làm, xe cộ qua lại đèo ít hơn, ông quyết định “bẻ lái” qua mở quán nước phục vụ khách. Rồi cây thông “cô đơn” nổi tiếng, ông lấy tên cây đặt cho quán. Sự nổi tiếng của cây thông đã giúp gia đình ông có thêm thu nhập để nuôi 2 con ăn học.

Những kỷ niệm khó quên

Ông Thắng bên gốc thông “cô đơn” đã bị sâu, mối đục khoét

Lục tìm tấm ảnh mấy chục năm trước khi 2 đứa con còn nhỏ bên gốc thông trong đống đồ cũ ngổn ngang, ông Thắng bảo: Ngày vợ chồng bồng 2 con lên đây bám trụ với mưa gió để mưu sinh, đứa chập chững tập đi, đứa vừa mới sinh còn đỏ hỏn. Thấm thoát con cái lớn khôn, mình già đi nhanh như gốc thông già cỗi.

Ngồi trông quán với bụng bầu sắp đẻ, Đặng Thị Thanh Tuyền, con gái út của ông Thắng nay đã 32 tuổi tiếp lời: “Theo bố mẹ lên đây từ bé, tuổi thơ em lớn lên nơi lưng chừng đèo Hải Vân này. Gốc thông “cô đơn” là nơi 2 anh em vui đùa khi bố mẹ bận sửa xe, bán hàng không ai trông, nhiều kỷ niệm đẹp của tuổi thơ vẫn còn nhớ mãi. Lớn lên đi học, những khi rảnh rỗi em vẫn thường lên đây phụ bán hàng. Tiếc là cây thông tuổi thơ 2 anh em đã chết, nếu không 3 đời nhà em gắn bó với cây thông này rồi”.

Thanh Tuyền và bức ảnh chụp cây thông “cô đơn” lúc còn xanh tươi. Ảnh: Nguyễn Thành

Ra tận gốc, chỉ vết rõ thương do sâu, mọt đục khoét khiến cây thông chảy nhựa rồi chết khô, ông Thắng bảo: Mấy tháng trước thấy cây bắt đầu suy, kiểm tra có sâu mọt, chảy nhựa từ thân ông đã mua thuốc về trị nhưng không diệt được côn trùng. Ông sai con đi tìm thợ để xử lý cứu cây. Thợ từ Đà Nẵng mang đồ nghề lên bơm thuốc, nhận của ông gần 5 triệu đồng nhưng rồi cây vẫn chết. Ông xót xa không phải mất tiền mà ông tiếc cho cái cây đã thành biểu tượng cho cả con đèo nổi tiếng.

Cây chết, chính quyền phường Hòa Hiệp Bắc đã cho người lên chụp hình để tính việc xử lý. Ông Thắng cũng đã liên hệ một đơn vị ở tận Đắc Nông để đặt mua một cây thông đã được tạo tán. Ông tính toán sau khi cơ quan chức năng xử lý xong cây thông đã chết, sẽ xin chính quyền trồng cây thay thế. Đơn vị bán báo giá gần 50 triệu kể cả công vận chuyển, trồng, chăm sóc.

Với gia đình ông, đó là một số tiền lớn. Nhưng ông Thắng bảo, nếu được chính quyền cơ quan chức năng chấp thuận ông sẽ xoay mượn để mua cây về trồng.

Khoe bộ đồng phục mới vừa được chính quyền cấp phát cho đội bảo vệ môi trường rừng phường Hòa Hiệp Bắc, ông Thắng cho hay, trường hợp không thể trồng cây thông đã đặt mua để thay thế, ông sẽ tìm cây con trồng vào đó, để vài chục năm sau nơi đèo Hải Vân lại có một cây thông “cô đơn” như từng có. Bởi cây xanh ở đâu cũng là mầm sống. Trồng một cây làm đẹp cho đời là điều đáng quý.

Biết tin cây thông “cô đơn” đã chết, nhiều cặp đôi, du khách kéo lên đèo Hải Vân để lưu giữ kỷ niệm cuối cùng bên gốc thông già nay cành đã khô héo. Gặp đôi vợ chồng trẻ Lê Văn Hùng (29 tuổi, ở phường Hòa An, quận Cẩm Lệ) bên gốc thông, hỏi chuyện mới biết, 4 năm trước Hùng quen vợ bên gốc thông “cô đơn”. Lần đó, Thu Hoài đi cùng nhóm bạn, lên đây nhờ Hùng bấm máy, duyên trời xe, hai bạn quen nhau từ đó rồi nên nghĩa vợ chồng.

Nguyễn Thành