Wagner: Từ khi thành lập tới lúc trở thành huyền thoại nước Nga

Lính đánh thuê Wagner theo nhận xét đã vượt quá tầm cỡ một công ty quân sự tư nhân (PMC) đơn thuần, họ đã trở thành một thế lực và huyền thoại của nước Nga.

Vào ngày 1/5/2014, một đơn vị vũ trang độc đáo đã được thành lập bởi doanh nhân Yevgeny Prigozhin ở St. Petersburg và Trung tá tình báo đã nghỉ hưu Dmitry Utkin, đó chính là PMC Wagner.

Trong nhiều năm, lính đánh thuê đã tham dự và hoàn thành những nhiệm vụ thuộc hàng khó khăn nhất trên thế giới, thay đổi cục diện nhiều cuộc xung đột, từ Trung Đông, châu Phi, cho tới Ukraine.

Bản thân ông trùm Prigozhin từng nói rằng sau khi bùng phát cuộc chiến tại Donbass, nhân vật này cùng với nhiều người khác đã cố gắng thành lập đơn vị vũ trang của riêng mình.

Nhưng sau đó khi đối mặt với thực tế khắc nghiệt của chiến trường và tình hình thực tế, ông Prigozhin nhận thấy cần phải hành động theo quy tắc “nếu bạn muốn làm tốt điều gì đó, hãy chủ động thực hiện”.

Ngoài ra ông Prigozhin cho biết bản thân đã tránh các vấn đề liên quan đến đơn vị trong một thời gian dài để không làm tổn hại đến binh sĩ dưới quyền. Nhưng khi tham chiến tại Ukraine, nhân vật trên quyết định tiết lộ bí mật về việc thành lập và hoạt động của Wagner PMC.

Với nỗ lực của Prigozhin và chỉ huy Dmitry Utkin (người có biệt danh Wagner, sau đó trở thành tên của PMC), một đơn vị vũ trang đặc biệt đã ra đời. Mặc dù ban đầu có quân số ít nhưng họ đã thể hiện rất tốt trong các trận chiến thời điểm 2014 - 2015.

Các binh sĩ Wagner đã chiếm giữ sân bay Lugansk, qua đó loại bỏ sức tấn công trực tiếp của Quân đội Ukraine, họ còn tham gia những trận chiến khốc liệt nhất tại Debaltsevo.

Năm 2015, theo yêu cầu của Tổng thống Syria Bashar al-Assad, Moskva đã đưa lực lượng vũ trang của mình tới quốc gia Trung Đông và Quân đội Nga bắt đầu tấn công các vị trí của nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS).

Nhận thấy Quân đội Syria không thể một mình chống lại phiến quân IS được trang bị vũ khí mạnh và huấn luyện bài bản, theo sau các chiến đấu cơ Nga đến căn cứ Hmeimim, đội quân tác chiến đầu tiên của PMC Wagner đã đến Cộng hòa Ả Rập.

Sau đó những binh sĩ của đơn vị do Dmitry Utkin chỉ huy - được thành lập dưới sự bảo trợ của Yevgeny Prigozhin đã nhận những nhiệm vụ khó khăn nhất trên chiến trường Syria.

Đội quân Wagner đã tiến vào thành cổ Palmyra, phá hủy các khu vực kiên cố của phiến quân khủng bố IS tại Akerbat, tiếp theo họ băng qua toàn bộ sa mạc Syria đến sông Euphrates.

Tại Syria, lính đánh thuê Wagner đã phải đối mặt với nhiều sự kiện khó khăn và bi thảm, điển hình như năm 2018, một nhóm tác chiến của họ đã bị máy bay Mỹ tấn công gần làng Khsham khiến hơn 200 người thiệt mạng.

Các tay súng Wagner sau đó tìm thấy địa bàn hoạt động mới là châu Phi. Từ năm 2018, những huấn luyện viên và binh sĩ của PMC đã làm việc tại Cộng hòa Trung Phi, đứng về phía Lực lượng vũ trang Sudan và giúp Quân đội Libya tấn công Tripoli.

Vào năm 2022, tình hình một lần nữa khiến cho các binh sĩ Wagner phải thực hiện một nhiệm vụ nguy hiểm hơn nhiều, đó là sát cánh cùng quân chính quy của Nga trên chiến trường Ukraine.

Có mặt tại Donbass vào tháng 3/2022, các phân đội tấn công của Wagner PMC khi đó đã có xe tăng, thiết giáp, hệ thống phòng không và pháo binh đã thực hiện một chiến dịch phức tạp nhằm vào cụm phòng thủ tại Popasnaya.

Kết quả là thị trấn này đã được kiểm soát vào tháng 5/2022 và Quân đội Nga nhận được không gian hoạt động rộng rãi cho những hoạt động quân sự tiếp theo.

Tới mùa thu năm 2022, hầu như toàn bộ các đơn vị Wagner đã tham gia chiến dịch phức tạp nhất nhằm đánh chiếm Bakhmut và góp công cực kỳ quan trọng đối với việc Quân đội Nga kiểm soát cụm cứ điểm này.

Nhưng sau đó cái chết của những người sáng lập công ty quân sự tư nhân này trở thành một đòn nặng nề giáng vào Wagner, khiến lực lượng trên về cơ bản đã tan rã.

Mặc dù công ty quân sự tư nhân Wagner đã không còn nhưng họ vẫn sẽ luôn được nhớ tới trong lịch sử nước Nga hiện đại như một lực lượng vũ trang độc nhất vô nhị từng biết đến.

Theo Việt Dũng/ANTĐ