Xa ngoài kia nơi loài tôm hát

Nhân vật chính, cô bé Kya 6 tuổi, một ngày chứng kiến mẹ mình xách vali ra khỏi nhà vì bà không chịu nổi cảnh một người chồng chỉ biết uống rượu và bạo hành mọi người trong gia đình. Rồi lần lượt 4 anh chị của Kya cũng bỏ đi. Hôm ấy, người bố không về, đó là lần đầu tiên trong đời Kya ở một mình trong đêm tối với nỗi sợ, và sau đó bài ca quen thuộc của sinh vật trong đồng lầy, mùi hương của cỏ cây đã an ủi Kya quên đi nỗi sợ. Em quen dần và thích nghi với việc sống cùng với người bố ít thân thiện.

Khi người bố bỏ đi thì Kya hiểu được em phải tự mình lớn lên mà không còn người thân nào. Mối quan hệ của em với xã hội bên ngoài là một thị trấn nhỏ chỉ có gia đình vợ chồng chủ quán bán tạp hóa, thực phẩm, là nơi Kya mang ra trao đổi những con vẹm em bắt trong đồng lầy để mua những thứ cần thiết. 20 năm Kya lớn lên trong môi trường sống hoang dã, mạnh mẽ với câu răn dạy của người bố trước khi bỏ đi là đừng tin vào ai hết.

Trong một lần Kya chèo thuyền lạc lối, cô gặp cậu bé Tate là con trai của một người câu tôm trong vùng, thường vào đồng lầy chơi. Tate dạy cô học chữ và hai người phải lòng nhau. Rồi Tate đi học đại học. Ngày chia tay, Tate hứa với Kya rằng sẽ trở về nhưng Kya chờ mãi. Tate cũng rời bỏ cô mà đi.

Mạch chính của câu chuyện là cái chết của Chase, một vụ án mà trong đó Kya được cho là thủ phạm. Không bào chữa cho mình, câu chuyện cứ thế dẫn người đọc vào thế giới của Kya, cô lớn lên, cuộc sống trong đồng lầy, sự mạnh mẽ hoang dã, tình yêu đầu đời, sự phản bội... bằng lối kể chuyện tinh tế với một giọng văn đẹp.

Không ai có kinh nghiệm về cuộc sống ở đồng lầy hơn Kya, để sau này cô trở thành một nhà văn viết, vẽ về sinh vật với 10 tác phẩm để đời.

Cái hay của cuốn sách có lẽ là điều bí mật về cái chết của Chase được giữ đến trang cuối cùng. Khi mà Kya đã già và có một cái chết nhẹ nhàng trên chiếc thuyền của riêng bà. Đó là lúc Tate, chồng bà đã phát hiện ra khi mở hộp kỷ vật của vợ. Một kết thúc quá đẹp, quá nhân văn, nhưng cũng đượm buồn và khiến người đọc ngơ ngẩn: “Rồi, lúc trời gần chạng vạng, ông đi ra bờ biển và đứng trên dải bờ sắc nhọn, đầy những mẩu trăng trắng vỏ cua và động vật thân mềm. Trong một giây, ông nhìn chằm chằm cái vỏ sò của Chase trong lòng bàn tay, rồi buông nó lên mặt cát. Trông hệt như những cái vỏ khác, nó biến đi. Thủy triều đang lên, và một con sóng tràn qua chân ông, cuốn hàng trăm vỏ sò theo nó lại về biển. Kya thuộc về vùng đất và vùng nước này; giờ chúng sẽ đón bà trở lại. Giữ cho bí mật của bà mãi vùi sâu... Khi màn đêm buông xuống, Tate đi bộ trở về cái lán. Nhưng khi đến bên phá nước, ông dừng lại dưới tán cây dày đặc và đôi mắt dõi theo hàng trăm con đom đóm vẫy gọi sâu trong bóng tối hun hút của đồng lầy. Thật xa ngoài kia, là nơi loài tôm hát”.

Tác giả Delia Owens là một nhà động vật học người Mỹ. “Xa ngoài kia nơi loài tôm hát” (Where The Crawdads Sing) là cuốn tiểu thuyết đầu tay của bà, xuất bản năm 2018 đã vượt mốc 6 triệu bản sau chỉ một năm, đồng thời đứng đầu bảng xếp hạng của Amazon. Đến đầu tháng 7-2022, cuốn sách đã bán hơn 15 triệu bản, trở thành một trong những cuốn sách bán chạy nhất mọi thời đại.

Sách đã được chuyển thể thành phim cùng tên, công chiếu ở Việt Nam từ ngày 1-9-2022. Một tác phẩm điện ảnh đẹp, lôi cuốn ngay từ đầu vào phim.

ĐÀO THỊ THANH TUYỀN