Xã nông thôn mới Vĩnh Tân: Bảo vệ môi trường để phát triển bền vững
Vĩnh Tân là xã thứ 5 của huyện Tuy Phong vừa được UBND tỉnh công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) năm 2020. Trong số rất nhiều chỉ tiêu đặt ra thời gian đến, Phó Chủ tịch UBND huyện Tuy Phong Võ Đức Thuấn khẳng định: 'Bằng mọi giải pháp phải đảm bảo môi trường để xã NTM Vĩnh Tân phát triển bền vững'.
Xã nông thôn mới Vĩnh Tân
Tiềm ẩn nguy cơ…
Bảo vệ môi trường được xem là vấn đề tồn tại, khó nhất của xã Vĩnh Tân khi địa phương này thực hiện bộ tiêu chí NTM. Qua chặng đường xây dựng NTM, đến nay Vĩnh Tân đã đạt 19/19 tiêu chí, bộ mặt nông thôn khởi sắc, đời sống người dân được nâng lên, một số tiêu chí vượt so với quy định. Tuy nhiên, công tác bảo vệ môi trường tại Trung tâm Điện lực Vĩnh Tân đóng chân trên địa bàn vẫn là bài toán nan giải. Có thời điểm tại đây phát sinh điểm nóng về môi trường làm ảnh hưởng đến chất lượng, cuộc sống của người dân. Là địa bàn khô hạn, lượng mưa lại thấp nhất tỉnh, nơi đây lại thường xuyên có gió, lốc xoáy nên tình trạng bụi phát sinh tại khu vực bãi xỉ của các nhà máy nhiệt điện rất cao. Đặc biệt, khu vực dân cư thôn Vĩnh Phúc, Vĩnh Tiến có vị trí nằm gần với Nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 4 và bãi xỉ của nhiệt điện Vĩnh Tân 1. Tường rào của Nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 4 mở rộng chỉ cách nhà dân khoảng 80 m và người dân thường xuyên phản ánh về ô nhiễm bụi than và tiếng ồn phát sinh vào ban đêm. Theo kết quả khảo sát hiện trường vào giữa năm 2020 do Tổng cục Môi trường phối hợp với các ngành chức năng tỉnh qua phân tích mẫu không khí xung quanh khu vực dân cư gần tường rào Nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 4 mở rộng (mẫu phân tích được lấy từ khoảng cách 130 - 180m so với tường rào nhà máy) cho thấy: thông số bụi đã vượt từ 1,19 - 1,63 lần so với Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng không khí xung quanh. Còn tiếng ồn vào ban đêm đã vượt khoảng 1,05 lần so với Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về tiếng ồn. Vì vậy, cần tính toán giải pháp đảm bảo an toàn môi trường để đảm bảo sức khỏe cho người dân, tránh nguy cơ mất an ninh trật tự khu vực…
Di dời dân, tạo hành lang cây xanh
Ông Võ Đức Thuấn – Phó Chủ tịch UBND huyện Tuy Phong nhìn nhận: “Trung tâm điện lực Vĩnh Tân là doanh nghiệp Nhà nước của Tập đoàn Điện lực Việt Nam, với sản lượng điện cung cấp phục vụ đất nước trong quá trình phát triển rất cần thiết, đóng góp nhiều cho kinh tế địa phương thông qua các loại hình dịch vụ. Tuy nhiên, hạn chế về môi trường từng lúc, từng nơi vẫn chưa khắc phục được triệt để. Vì vậy, Vĩnh Tân sau khi đạt chuẩn xã NTM, bảo vệ môi trường tiếp tục xem là một trong những nhiệm vụ quan trọng để phát triển bền vững”.
Thời gian qua, các nhà máy nhiệt điện là đơn vị trực tiếp thực hiện các giải pháp để đảm bảo môi trường, tránh phát tán bụi từ các nhà máy, bãi xỉ ra môi trường. Tuy nhiên, tình trạng khói, bụi xỉ phát tán ra môi trường có lúc vẫn xảy ra. Lãnh đạo huyện Tuy Phong, chính quyền xã Vĩnh Tân đã kịp thời báo cáo, đề xuất với tỉnh, các sở, ngành phối hợp với địa phương kiểm tra, giám sát yêu cầu các nhà máy đã khắc phục, cơ bản đảm bảo yêu cầu. Ông Thuấn cho biết thêm: “Huyện đã đề nghị tỉnh, tỉnh đã kiến nghị lên Chính phủ, bộ ngành Trung ương cần giám sát đặc biệt về vấn đề môi trường để tránh bị động, bất ngờ về an ninh trật tự, môi trường như đã từng có lúc xảy ra, ảnh hưởng cuộc sống người dân”. Về vấn đề này, năm 2020, UBND tỉnh đã báo cáo, kiến nghị Thủ tướng Chính phủ về việc khảo sát, lập chủ trương đầu tư và bố trí nguồn vốn để thực hiện dự án di dời các hộ dân bị ảnh hưởng bởi bụi, tiếng ồn của Trung tâm Điện lực Vĩnh Tân.
Trong khi việc giải quyết vấn đề đầu ra cho chất thải Trung tâm nhiệt điện Vĩnh Tân vẫn gặp không ít khó khăn, điển hình dự án xây dựng nhà máy dùng tro, xỉ để làm gạch của Công ty TNHH Mãi Xanh nhiều năm qua trì trệ. UBND tỉnh cũng đã đề xuất một số hướng như xin dùng tro xỉ để làm vật liệu san lấp khi thi công đường cao tốc, san lấp khu vực Hang Cò. Cùng với đó, việc sớm thực hiện di dời dân, tạo hành lang cây cách ly nhà máy với khu dân cư để người dân có cuộc sống tốt hơn. Từ đó, tạo thuận lợi cho Vĩnh Tân phấn đấu sớm trở thành xã NTM nâng cao, kiểu mẫu và đến năm 2026 - 2030 là đô thị loại 5.