Xác định sai sót nghiêm trọng của cảnh sát trong thảm kịch giẫm đạp Hillsborough

97 người đã thiệt mạng trong thảm kịch giẫm đạp Hillsborough. (Nguồn: Guardian)

97 người hâm mộ đội bóng Liverpool đã thiệt mạng vào năm 1989 vì sự cố chen lấn, giẫm đạp trong trận đấu giữa câu lạc bộ này và Nottingham Forest tại sân vận động Hillsborough.

Một cuộc điều tra về thảm kịch kéo dài 13 năm, được công bố ngày 2/12, đã làm rõ hàng loạt sai phạm nghiêm trọng của lực lượng cảnh sát khi đó.

Thảm kịch xảy ra tại vòng trận bán kết FA Cup, khi các cổ động viên bị dồn vào một khu vực chật hẹp và có rào chắn. Ban đầu, cảnh sát đổ lỗi cho các cổ động viên vì “say rượu và gây rối,” nhưng lập luận này nhanh chóng bị cộng đồng Liverpool, những người sống sót và gia đình nạn nhân kịch liệt bác bỏ. Họ đã dành hàng thập kỷ đấu tranh để tìm ra sự thật phía sau thảm họa.

Những cuộc điều tra và giám định độc lập sau đó đã minh oan hoàn toàn cho người hâm mộ và khẳng định trách nhiệm thuộc về lực lượng cảnh sát. Dù vậy, chưa một sỹ quan nào bị kết tội trong các vụ án hình sự liên quan.

David Duckenfield, cảnh sát trưởng Sở cảnh sát South Yorkshire khi đó, cũng là người chỉ huy lực lượng an ninh tại trận đấu năm xưa, được tuyên vô tội vào năm 2019.

Trong báo cáo mới nhất, Văn phòng Độc lập về Hành vi cảnh sát (IOPC) tiếp tục khẳng định các cổ động viên không gây ra thảm họa mà xuất phát từ những quyết định sai lầm và sự yếu kém trong công tác chỉ huy của lực lượng cảnh sát. Cơ quan này còn phát hiện 327 lời khai của cảnh sát đã bị chỉnh sửa sau sự cố nhằm giảm nhẹ trách nhiệm.

IOPC cũng chỉ ra rằng cuộc rà soát của lực lượng Cảnh sát West Midlands ngay sau thảm họa có dấu hiệu thiên vị, khi nhiều cảnh sát ưu ái bảo vệ đồng nghiệp thay vì tìm kiếm sự thật.

Theo IOPC, 12 sỹ quan, trong đó có Cảnh sát trưởng South Yorkshire Peter Wright, lẽ ra phải đối mặt với cáo buộc vi phạm nghiêm trọng kỷ luật nếu họ còn tại ngũ. Tổng cộng 92 khiếu nại về hành vi của cảnh sát đã được xác nhận hoặc yêu cầu giải trình.

Các gia đình nạn nhân bày tỏ phẫn nộ khi không thể truy cứu trách nhiệm vì các sỹ quan đã nghỉ hưu. Họ đồng thời kêu gọi tước danh hiệu Hiệp sĩ của cựu sĩ quan Norman Bettison, người sau đó giữ chức Cảnh sát trưởng Merseyside phụ trách cả khu vực Liverpool.

Bộ trưởng Nội vụ Shabana Mahmood nhận định thảm kịch Hillsborough 36 năm trước là một vết nhơ trong lịch sử nước Anh, nhấn mạnh sự cần thiết của tinh thần minh bạch và trách nhiệm giải trình trong hoạt động cảnh sát./.