Xây dựng cao tốc Quy Nhơn - Pleiku: Kết nối rừng và biển

Cao tốc Quy Nhơn – Pleiku được đầu tư 4 làn, 3 hầm

Theo tìm hiểu của PV, tuyến cao tốc Quy Nhơn - Pleiku thuộc hành lang Đông - Tây có vai trò đặc biệt quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh của vùng Tây Nguyên và khu vực duyên hải Trung Bộ.

Đây là tuyến kết nối các cửa khẩu quốc tế, các đô thị và cảng biển lớn; kết nối Tây Nguyên với khu vực duyên hải Nam Trung Bộ; kết nối với khu vực Nam Lào và Đông Bắc Campuchia và là cửa ngõ ra biển của khu vực tam giác phát triển Campuchia - Lào - Việt Nam.

Dự án cao tốc Quy Nhơn – Pleiku dự kiến được triển khai song song Quốc lộ 19

Hiện nay, hạ tầng giao thông đường bộ kết nối từ Gia Lai, Kon Tum xuống Bình Định thông qua Quốc lộ 19 là ngắn nhất. Mặc dù Quốc lộ 19 mới được đầu tư nâng cấp, cải tạo cơ bản đáp ứng tiêu chuẩn đường cấp III. Tuy nhiên trên tuyến có 2 vị trí đèo An Khê và đèo Mang Yang quanh co, hiểm trở nên việc đáp ứng nhu cầu vận chuyển hành khách, hàng hóa khối lượng lớn.

Đặc biệt là hàng hóa xuất nhập khẩu từ các tỉnh Kon Tum, Gia Lai qua hệ thống cảng biển Bình Định bị hạn chế, tốc độ bình quân chỉ khoảng 40 – 50 km/h, thời gian di chuyển từ TP Quy Nhơn (Bình Định) đến TP Pleiku (Gia Lai) mất từ 3,5h – 4h.

Đường đèo An Khê quanh co hiểm trở

Tài xế Nguyễn Văn Chiến (trú tại Kon Tum) cho biết: “Do tính chất công việc, mình thường xuyên phải thông qua Quốc lộ 19 xuống Quy Nhơn để lấy hàng. Nhiều năm trước khi tuyến Quốc lộ 19 (đặc biệt là đoạn qua đèo) chưa được mở rộng nhiều khúc cua nhỏ hẹp, nguy hiểm lắm. Những năm gần đây, tuyến đường được thi công lại, đầu tư mở rộng, tuy nhiên tuyến thi công chậm, lưu lượng xe qua lại rất lớn, thường xuyên xảy ra ùn tắc, phải mất hơn 4h đồng hồ mới đến nơi”.

Theo dự báo, đến năm năm 2030, tổng nhu cầu vận tải trên hành lang kết nối Gia Lai với Bình Định trung bình khoảng 13.000 - 15.000 xe quy đổi/ngày đêm; trong khi Quốc lộ 19 hiện hữu chỉ đáp ứng được khoảng 11.000 - 12.800 xe quy đổi/ngày đêm.

Vì vậy, việc sớm hình thành tuyến đường bộ cao tốc Quy Nhơn - Pleiku có tốc độ cao, an toàn, năng lực thông hành lớn là cần thiết, làm tiền đề, động lực để khai thác tiềm năng, lợi thế của vùng Tây Nguyên, phát huy và tận dụng được lợi thế của hệ thống cảng biển Bình Định nói riêng và vùng duyên hải Nam Trung Bộ nói chung.

Cao tốc Quy Nhơn – Pleiku khi hoàn thành sẽ góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, phát triển du lịch kết nối tour lên rừng - xuống biển

Mới đây (ngày 31/3), Bộ Xây dựng đã có tờ trình báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Quy Nhơn – Pleiku gửi Thủ tướng Chính phủ. Theo đó, điểm đầu của tuyến tại Quốc lộ 19B (thuộc địa phận thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định), điểm cuối tại đường Hồ Chí Minh (thuộc địa phận TP Pleiku, tỉnh Gia Lai). Tổng chiều dài khoảng 125 km, trong đó đoạn qua tỉnh Bình Định khoảng 40 km, qua Gia Lai khoảng 85km với tổng mức đầu tư dự kiến hơn 43.500 tỷ đồng. Dự án đi qua địa phận thị xã An Nhơn và huyện Tây Sơn (Bình Định); thị xã An Khê, các huyện Đắk Pơ, Mang Yang, Đắk Đoa và TP Pleiku (Gia Lai).

Dự án đề xuất đầu tư với quy mô 4 làn xe, có làn dùng khẩn cấp liên tục, với vận tốc 100 km/h. Cao tốc Quy Nhơn - Pleiku dự kiến xây dựng 63 cầu trên tuyến chính và 11 cầu vượt ngang. Cầu thiết kế vĩnh cửu bằng bê tông cốt thép và bê tông cốt thép dự ứng lực đảm bảo tiêu chuẩn thiết kế. Ngoài ra, dự án cũng được xây dựng 3 công trình hầm (gồm 2 hầm ở đèo An Khê và 1 hầm ở đèo Mang Yang (huyện Mang Yang) dài khoảng 3.000m.

Đầu tư cao tốc kết nối rừng và biển

Tổng diện tích đất chiếm dụng dự án khoảng 942 ha, số hộ bị ảnh hưởng sơ bộ khoảng trên 3.900 hộ. Diện tích đất rừng chiếm dụng (rừng phòng hộ và rừng sản xuất) cần chuyển đổi mục đích sử dụng gần 325 ha (trong đó tỉnh Bình Định hơn 188 ha và Gia Lai gần 136 ha). Dự kiến, tháng 5/2025 sẽ trình Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư, thực hiện thi công trong năm 2025 và hoàn thành vào năm 2029.

Cao tốc Quy Nhơn – Pleiku dự kiến đầu tư 3 hầm, trong đó 2 hầm ở đèo An Khê

Trao đổi với PV Báo Nhà báo và Công luận, ông Nguyễn Hữu Quế - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai cho biết: “Hiện nay giao thông trên địa bàn tỉnh có đường bộ và đường hàng không, trong đó giao thông đường bộ chủ yếu là dòng hỗn hợp nên tốc độ lưu thông chậm. Cụ thể, tuyến Quốc lộ 19 từ TP Pleiku đi Quy Nhơn mất từ 3,5h – 4h nên chi phí logistis tăng cao.

Vì vậy việc đầu tư cao tốc Quy Nhơn - Pleiku sẽ góp phần giảm chi phí cho ngành hàng nông nghiệp là thế mạnh của tỉnh. Nếu cao tốc đi vào hoạt động sẽ rút ngắn thời gian chỉ còn 1,5h, nhân dân đi lại được nhanh chóng và thuận tiện hơn. Bên cạnh đó, dự án sẽ tạo điều kiện thuận lợi thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, phát triển du lịch kết nối tour lên rừng - xuống biển và góp phần đảm bảo an ninh quốc phòng”.

Sơ đồ hướng tuyến đi dự kiến của cao tốc Quy Nhơn - Pleiku

Để chuẩn bị cho dự án cao tốc Quy Nhơn - Pleiku triển khai thuận lợi, trước đó UBND tỉnh Gia Lai đã yêu cầu các địa phương khẩn trương rà soát, bổ sung các mỏ khoáng sản như đất san lấp, đá, cát để chuẩn bị nguồn nguyên vật liệu nhằm đảm bảo phục vụ thi công cao tốc. Đồng thời phối hợp với tỉnh Bình Định thống nhất hướng tuyến của cao tốc để báo cáo cơ quan cấp trên.

Ông Nguyễn Hữu Quế - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai kỳ vọng cao tốc Quy Nhơn - Pleiku sẽ tạo ra sự đột phá, kết nối “rừng với biển” góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế

“Mặc dù địa phương còn nhiều khó khăn nhưng cũng dành một khoản kinh phí tham gia đối ứng với nguồn vốn Trung ương. Đặc biệt là trong công tác đền bù giải phóng mặt bằng nhằm đẩy nhanh tiến độ dự án.

Để đón đầu, tận dụng tối đa lợi thế cao tốc mang lại, tỉnh Gia Lai đã quy hoạch xây dựng 5 cụm công nghiệp dọc tuyến. Khi cao tốc đi vào vận hành sẽ thu hút các nhà đầu tư, góp phần tăng thêm hiệu quả sử dụng của cao tốc", ông Quế cho biết thêm.

Trần Hiền