Xây dựng hệ thống cảnh báo sự cố lưới điện
Thực tế trong quá trình quản lý, vận hành và kinh doanh điện năng đã có rất nhiều sự cố về lưới điện xảy ra. Điều này không chỉ gây thiệt hại về tài sản của nhà nước, đôi khi cả tính mạng của người dân mà còn giảm sút niềm tin của khách hàng đối với ngành điện. Hiện nay, nhờ khoa học kỹ thuật phát triển, ngành điện đã luôn tiên phong trong việc phát huy sáng kiến, ứng dụng các thành tựu của khoa học kỹ thuật vào quá trình sản xuất, kinh doanh mang lại những hiệu ích thiết thực.
Tin nhắn cảnh báo sự cố trên chương trình CPC - eOffice - Ảnh: H.N.K
Với mục đích tận dụng tối đa sức mạnh của công nghệ số, dữ liệu số nhằm góp phần đổi mới, sáng tạo, nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý kỹ thuật, đảm bảo an toàn vận hành lưới điện, Công ty Điện lực Quảng Trị (PC Quảng Trị) đã nghiên cứu, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) phát hiện các nguy cơ mất an toàn lưới điện từ hình ảnh, video thu thập được từ các thiết bị bay flycam/drone.
Theo đó, các hình ảnh, video sau khi được thu thập từ các thiết bị bay flycam/drone phục vụ công tác quản lý vận hành lưới điện sẽ được đồng bộ vào chương trình PMIS-AI và tự động phân tích, phát hiện các nguy cơ mất an toàn lưới điện thay cho công việc truyền thống trước đây do công nhân thực hiện kiểm tra bằng mắt, ống nhòm từ các thiết bị bay flycam/drone chụp về. Việc ứng dụng các mô hình AI vào thực tế trong phát hiện các nguy cơ mất an toàn lưới điện từ hình ảnh/video thu thập được của drone bay phục vụ công tác quản lý vận hành đã mang lại hiệu quả trong công việc.
Trước đó, năm 2017 PC Quảng Trị chính thức đưa vào khai thác trung tâm điều khiển được trang bị phần mềm SCADA/DMS của hãng ATS Technology, Việt Nam. Phần mềm thu thập dữ liệu từ xa, các thông số vận hành ở các trạm biến áp, các thiết bị đóng cắt trên lưới điện giúp nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý, điều hành lưới điện trên địa bàn. Hệ thống sẽ được phân tích dữ liệu từ nguồn dữ liệu của phần mềm SCADA, sau đó xây dựng các giao diện về tình trạng hoạt động của các thiết bị đóng cắt, các thông số của thiết bị theo thời gian thực, giúp dễ quan sát và phát hiện cảnh báo các thông số thiết bị.
Điểm nổi bật của hệ thống là có thể tự động gửi tin nhắn cảnh báo thông tin sự cố về trạng thái thiết bị, dòng sự cố của các thiết bị đóng cắt đến lãnh đạo công ty, phòng, ban và các điện lực trực thuộc bằng công cụ chat CPC-eOffice vào thời điểm xảy ra sự cố, qua đó giúp chủ động giám sát, kịp thời nắm bắt, điều hành công tác xử lý sự cố trong vận hành hệ thống điện.
Đến nay, Trung tâm điều khiển xa đã có quy mô kết nối giám sát điều khiển 8 trạm biến áp 110kV, 7 nhà máy thủy điện, 2 nhà máy điện mặt trời, 1 nhà máy điện gió, 2 trạm biến áp trung gian và 269 thiết bị phân đoạn. Trước đây, các thông số vận hành hệ thống điện Quảng Trị khi truyền trực tiếp về trung tâm chỉ được trực tiếp theo dõi bởi các điều độ viên trực ca tại trung tâm điều khiển qua màn hình HMI. Lúc bấy giờ, khi muốn biết thông tin về thông số vận hành, trạng thái, thông tin dòng sự cố, tình trạng kết nối của thiết bị về trung tâm điều khiển, các đơn vị phải gọi điện thoại trực tiếp đến điều độ viên trực ca để được cung cấp thông tin một cách thụ động, mất nhiều thời gian. Giờ đây với hệ thống này, các cấp quản lý, cán bộ kỹ thuật, công nhân quản lý vận hành có thể chủ động nắm bắt thông tin của thiết bị, từ đó đưa ra các giải pháp xử lý nhanh chóng, nâng cao độ tin cậy lưới điện trên địa bàn quản lý.
Sau khi đưa hệ thống cảnh báo sự cố lưới điện vào hoạt động, những dữ liệu, thông số vận hành các trạm biến áp và các thiết bị đóng cắt trên địa bàn được chia sẻ đến các đơn vị quản lý. Từ đó giúp các cấp quản lý cũng như các cán bộ kỹ thuật, công nhân quản lý vận hành trong đơn vị nắm bắt kịp thời, điều hành công tác xử lý sự cố trong vận hành hệ thống điện. Việc theo dõi trực tiếp các trạng thái, thông số vận hành qua ứng dụng Web Portal nội bộ của công ty theo thời gian thực, tạo ra động lực thúc đẩy giữa các đơn vị trong việc phấn đấu đảm bảo trạng thái kết nối của các thiết bị, các thông số vận hành được truyền về liên tục, giúp nâng cao độ tin cậy của hệ thống.
Rõ ràng, việc đưa vào sử dụng hệ thống theo dõi thông số vận hành và tự động gửi tin nhắn cảnh báo thông tin sự cố các thiết bị đóng cắt trên lưới điện giúp rút ngắn thời gian báo cáo, thao tác xử lý sự cố và chủ động trong công tác quản lý vận hành, điều hành hệ thống điện trên địa bàn tỉnh Quảng Trị, nâng cao độ tin cậy cung cấp điện, phục vụ công tác điều hành sản xuất, kinh doanh điện năng của PC Quảng Trị ngày càng hiện đại, hợp lý và hiệu quả hơn.
