Xây dựng 'lá chắn' bảo vệ sức khỏe cộng đồng

Lãnh đạo Sở Y tế kiểm tra tiêm phòng vắc xin sởi tại Trạm Y tế phường Mộc Sơn, thị xã Mộc Châu.

Tại tỉnh Sơn La, hàng trăm nghìn lượt trẻ em và phụ nữ mang thai được tiêm chủng đầy đủ mỗi năm, góp phần xây dựng “lá chắn” vững chắc, bảo vệ sức khỏe cộng đồng, kiểm soát dịch bệnh, nâng cao chất lượng dân số.

Tiêm chủng là hình thức đưa vắc-xin sinh phẩm y tế vào cơ thể để kích thích cơ thể sinh miễn dịch chủ động đặc hiệu, chống lại một bệnh truyền nhiễm. Có khoảng 85-95% người được tiêm chủng đủ số mũi tiêm, sẽ tự sinh ra miễn dịch đặc hiệu bảo vệ cơ thể không bị mắc bệnh.

Hiện nay, có hai hình thức tiêm là chương trình tiêm chủng mở rộng (TCMR) và tiêm chủng dịch vụ. Chương trình TCMR triển khai nhiều năm nay, với mục tiêu cung cấp dịch vụ tiêm chủng miễn phí cho trẻ em dưới 1 tuổi, bảo vệ trẻ khỏi mắc các loại bệnh truyền nhiễm phổ biến và gây tử vong cao.

Khám sàng lọc cho trẻ trước khi tiêm vắc xin tại Trạm Y tế xã Tông Cọ, huyện Thuận Châu.

Trung bình mỗi năm có hàng nghìn liều vắc-xin được tiêm miễn phí cho trẻ em, phòng các bệnh nói chung và bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, như: Lao, bạch hầu, ho gà, uốn ván, sởi, Rubella, bại liệt, viêm gan B, viêm màng não mủ do Hib, viêm não Nhật Bản B, tiêu chảy do virus Rota. Ngoài những vắc-xin trong chương trình TCMR, người dân có thể lựa chọn tiêm dịch vụ một số loại vắc-xin phòng bệnh cho trẻ, như, thủy đậu, quai bị, viêm gan siêu vi A, viêm não mô cầu A-C hoặc B-C...

Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, toàn tỉnh có 249 cơ sở triển khai chương trình TCMR và tiêm dịch vụ. Tất cả các cơ sở y tế triển khai chương trình TCMR thực hiện nghiêm túc quy trình tiêm chủng an toàn.

Bốn tháng đầu năm nay, toàn tỉnh có 45% số trẻ dưới 1 tuổi được tiêm chủng đầy đủ các loại vắc xin phòng bệnh; 24,2% số trẻ tiêm vắc xin phòng bệnh viêm gan B trước 24 giờ đầu sau sinh; 51,9% số trẻ tiêm phòng, tiêm vét vắc xin phòng bệnh sởi dưới 1 tuổi; 49,3% số trẻ 18 tháng tiêm phòng, tiêm vét vắc xin phòng bệnh sởi - Rubella mũi 2; 42% số trẻ 18 tháng tiêm phòng vắc xin DPT mũi 4; 33,6% số trẻ được tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản B mũi 2... và 23% số phụ nữ có thai được tiêm AT2+.

Tiêm phòng vắc xin cho trẻ tại Trạm Y tế xã Chiềng Cang, huyện Sông Mã.

Sau hơn 40 năm triển khai, chương trình TCMR đã phủ 100% số xã, bản trong tỉnh; tỷ lệ trẻ dưới 1 tuổi được tiêm chủng đầy đủ các loại vắc xin trong 10 năm gần đây đạt trên 90%. Một số bệnh truyền nhiễm thuộc chương trình TCMR được thanh toán, như: Bại liệt, loại trừ uốn ván sơ sinh trên quy mô huyện; các bệnh truyền nhiễm có số mắc giảm, như: Ho gà, bạch hầu, uốn ván... Số ca mắc và tử vong do dịch bệnh giảm rõ rệt.

Để chương trình TCMR phát huy hiệu quả bền vững, nâng cao tỷ lệ miễn dịch cộng đồng, ngành Y tế tỉnh Sơn La tiếp tục chỉ đạo các đơn vị chuyên môn tuyên truyền, giúp người dân nhận thức đầy đủ vai trò, lợi ích lâu dài của tiêm phòng. Đồng thời, tăng cường tập huấn chuyên môn, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ y tế; siết chặt thanh tra, kiểm tra, bảo đảm mọi khâu trong quy trình tiêm chủng thực hiện an toàn, khoa học, hiệu quả... hướng tới mục tiêu xây dựng một hệ thống tiêm chủng bao phủ rộng khắp, vì một thế hệ tương lai khỏe mạnh, phát triển toàn diện.

Bài, ảnh: Nguyễn Thư