Xây dựng 'lá chắn mềm' từ trong lòng dân để phòng, chống ma túy
Nằm ở cửa ngõ phía Tây Bắc của Tổ quốc, cửa khẩu quốc tế Tây Trang (tỉnh Điện Biên) không chỉ là điểm nối giao thương giữa Việt Nam và nước bạn Lào, mà còn là một trong những 'điểm nóng' về tội phạm ma túy trên tuyến biên giới. Dưới tán rừng rậm rạp, giữa địa hình núi cao hiểm trở, các đối tượng buôn bán 'cái chết trắng' không ngừng tìm cách len lỏi qua đường mòn, lối mở, vận chuyển ma túy vào nội địa. Ngoài nhiệm vụ giữ vững từng tấc biên cương, từng cột mốc giữa rừng sâu, trong nhiều năm qua, cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Tây Trang, BĐBP Điện Biên đã và đang đối mặt với muôn vàn gian nan, hiểm nguy trong cuộc chiến chống ma túy.

Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Tây Trang thường xuyên trao đổi thông tin về tình hình tội phạm ma túy với lực lượng Công an Lào. Ảnh: Quốc Phong
"Điểm nóng" xuyên biên giới
Tây Trang, địa bàn do Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Tây Trang quản lý, nằm trên trục Hành lang kinh tế Đông - Tây, có đường biên giới tiếp giáp tỉnh Phong Sa Lỳ (Lào), dài gần 25km. Đây là khu vực từ lâu đã là “điểm nóng”, là “tuyến vận chuyển vàng trắng” của các băng nhóm ma túy quốc tế. Địa hình núi cao, rừng rậm, có nhiều đường mòn, lối mở nối sang nước bạn, dân cư thưa thớt, trình độ hiểu biết pháp luật của người dân còn hạn chế..., tất cả trở thành điều kiện lý tưởng để các đối tượng móc nối, cài cắm chân rết, lập lán trại giấu hàng, vận chuyển ma túy qua biên giới bằng đường tiểu ngạch.
Theo thống kê của BĐBP Điện Biên, cách đây khoảng hơn 5 năm về trước, lực lượng chức năng nơi đây đã phát hiện và xử lý hàng chục vụ vận chuyển trái phép chất ma túy qua khu vực cửa khẩu Tây Trang. Các chuyên án liên tục được xác lập và đấu tranh, nhiều đối tượng cộm cán bị bắt giữ cùng tang vật lên tới hàng chục bánh heroin, hàng chục nghìn viên ma túy tổng hợp, vũ khí nóng và nhiều phương tiện tinh vi. Tuy nhiên, theo các cán bộ trinh sát thuộc Đội Phòng chống ma túy và tội phạm, Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Tây Trang, đằng sau mỗi vụ bắt giữ là cả một quá trình theo dõi, mật phục dài ngày. Các đối tượng phạm tội hoạt động ngày càng tinh vi, liều lĩnh, thường xuyên thay đổi địa điểm giao nhận hàng, sử dụng công nghệ cao để liên lạc, cắt cử người cảnh giới nhiều vòng, thậm chí sẵn sàng chống trả bằng vũ khí nếu bị truy bắt.
“Đánh án ở đây phải kiên trì và tuyệt đối giữ bí mật. Có những đêm mật phục từ 6 giờ chiều đến tận 3-4 giờ sáng, người ngồi một chỗ giữa sương lạnh, không dám cử động mạnh vì chỉ cần gây tiếng động là bọn chúng biến mất như ma rừng... Hàng ngày, hàng giờ, chúng tôi phải đối mặt với những đối tượng có tổ chức, có vũ khí và rất manh động. Một sơ suất nhỏ có thể trả giá bằng cả tính mạng” - một trinh sát dày dạn kinh nghiệm của Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Tây Trang chia sẻ.
Cũng có những lúc, “trận tuyến” không phải là nơi có súng nổ hay máu chảy, mà là các cuộc đấu trí căng như dây đàn. Bọn tội phạm giấu ma túy trong ruột bánh xe, trong các bao hàng nông sản, thậm chí trộn lẫn vào gạch, đá xây dựng, hay các bánh heroin bọc trong nilon, túi ma túy đá giấu dưới gầm xe, hay hàng trăm viên hồng phiến giấu trong ruột tượng đất sét... Cán bộ, chiến sĩ phải có con mắt tinh tường, kinh nghiệm xử lý dày dạn và thần kinh thép để phân tích từng chi tiết, lật tẩy những chiêu trò tinh vi.
Gieo cuộc sống bình yên bằng lòng dân
Ở Tây Trang, cuộc chiến chống ma túy không chỉ nằm trong các chuyên án. Nó còn là hành trình kiên trì tuyên truyền, cảm hóa, xây dựng “lá chắn mềm” từ trong lòng dân. Ngoài công tác đấu tranh trực diện với tội phạm, Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Tây Trang còn chú trọng xây dựng thế trận Biên phòng toàn dân. Trong nhiều năm, đơn vị đã phối hợp với chính quyền xã Na Ư, Mường Nhà, Na U... tổ chức hơn 100 buổi tuyên truyền pháp luật, lồng ghép các nội dung về phòng, chống ma túy, vận động đồng bào không tiếp tay cho tội phạm, không vận chuyển thuê ma túy. Nhiều mô hình tự quản ở bản Na Ư, Con Cang, Ca Hâu, Na Láy, Hua Thanh đã phát huy hiệu quả. Người dân từng bước thay đổi nhận thức, hiểu rõ hệ lụy từ “cái chết trắng” và chủ động cung cấp thông tin cho lực lượng Biên phòng.

Đối tượng Lò Văn Nghiên (sinh năm 1979, trú tại bản Cang, xã Sam Mứn, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên) bị Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Tây Trang bắt giữ khi đang vận chuyển 2 bánh heroin, 400 viên ma túy tổng hợp qua biên giới. Ảnh: ĐVCC
Trên đường dẫn chúng tôi đến thăm bà con ở bản Na Ư - nơi từng có nhiều hộ vướng vào các hoạt động liên quan đến tội phạm ma túy, Thượng tá Lương Đình Bảo, Chính trị viên Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Tây Trang cho biết: “Na Ư là xã biên giới nằm ở phía Tây Nam của huyện Điện Biên, cách trung tâm huyện 36km, có đường biên giới dài hơn 28km, giáp với nước bạn Lào. Trên địa bàn xã Na Ư có 6 bản, là nơi sinh sống của 347 hộ với gần 2.000 nhân khẩu; 100% đồng bào ở đây là người dân tộc Mông. Những năm trước, tình hình buôn bán, tàng trữ và sử dụng trái phép chất ma túy diễn biến rất phức tạp. Nguyên nhân sâu xa là do “giặc dốt”, “giặc đói” gây ra, nhiều hộ vì nghèo, thiếu hiểu biết nên người dân bị bọn xấu dụ dỗ, lôi kéo tiếp tay vận chuyển “hàng trắng” qua biên giới, khiến công tác đấu tranh, ngăn chặn gặp muôn vàn khó khăn. Bây giờ, qua tuyên truyền và hỗ trợ sinh kế, họ đã ý thức được việc giữ gìn sự bình yên cho bản làng cũng là bảo vệ chính tương lai của con cháu mình”.
Nhằm từng bước đẩy lùi “cái chết trắng” khỏi đời sống cộng đồng, thời gian qua, những người lính mang quân hàm xanh của Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Tây Trang đã không quản ngại đường sá hiểm trở, dốc núi cheo leo, kiên trì “bám dân, bám bản” để tuyên truyền, vận động bà con từ bỏ các hoạt động liên quan đến ma túy, tích cực tham gia phát triển kinh tế gia đình. Nhiều mô hình sinh kế đã được hình thành từ sự định hướng và hỗ trợ của cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng của khẩu quốc tế Tây Trang như: mô hình trồng dứa, trồng cà phê, nuôi bò sinh sản, nuôi dê, nuôi ong lấy mật... mang lại hiệu quả thiết thực, giúp hàng chục hộ dân từng có người thân vi phạm pháp luật nay có thu nhập ổn định, chí thú làm ăn, từng bước đẩy lùi cái đói, đây cùng là nguyên nhân sâu xa khiến nhiều người sa vào vòng xoáy tội phạm.
Cùng với đó, đơn vị còn phối hợp với chính quyền địa phương mở các lớp tập huấn kỹ thuật, chuyển giao giống cây trồng, vật nuôi phù hợp với thổ nhưỡng và điều kiện canh tác vùng cao. Chính từ những đổi thay trong nếp nghĩ, cách làm ấy, người dân dần ý thức được giá trị của cuộc sống yên bình, không còn bị cám dỗ bởi lợi nhuận tức thời của hoạt động phi pháp. Nhờ đó, tình hình an ninh trật tự ở khu vực biên giới từng bước được củng cố, các "điểm nóng" về ma túy được xóa dần, tạo nên thế trận Biên phòng toàn dân vững chắc. Những người lính mang trên vai trọng trách gìn giữ biên cương giờ đây còn là những “hạt giống đỏ” gieo mầm hy vọng nơi biên giới, nơi mà sự phát triển kinh tế chính là con đường bền vững nhất để đẩy lùi ma túy. Từng bản làng nơi đây như Na Ư, Con Cang, Ca Hâu, Na Láy, Hua Thanh vốn là những "điểm nóng" của tội phạm ma túy, giờ đã dần thay da đổi thịt nhờ bàn tay kiến thiết, sẻ chia của cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Tây Trang.
Cuộc chiến chống ma túy ở Tây Trang vẫn đang diễn ra từng ngày, từng giờ. Những chiến công nối tiếp nhau, nhưng cũng kéo theo đó là áp lực và không ít mất mát, hy sinh. Đằng sau mỗi vụ bắt giữ là những lần ăn ngủ giữa rừng, những chuyến tuần tra dằng dặc, những giọt mồ hôi thấm vào đất đá biên cương. Và dù còn nhiều gian nan phía trước, những người lính mang quân hàm xanh của Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Tây Trang vẫn kiên cường bám trụ, quyết tâm không để Tây Trang trở thành cửa ngõ của tội phạm ma túy.