Xây dựng mô hình khu dân cư 'Sáng - xanh - sạch - đẹp - an toàn'

Cán bộ ban công tác mặt trận thôn cùng các đảng viên trong chi bộ thôn Trung Tiến, xã Nga Hải (Nga Sơn) thường xuyên tuyên truyền, vận động người dân xây dựng khu dân cư “Sáng - xanh - sạch - đẹp - an toàn" gắn với XDNTM kiểu mẫu.

Để mô hình đạt hiệu quả, MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội, ban công tác mặt trận ở khu dân cư đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân phát huy nội lực, vai trò tự quản của người dân, hộ gia đình và cộng đồng dân cư góp công, góp sức thực hiện các tiêu chí XDNTM, tạo ra cảnh quan, môi trường sáng, xanh, sạch đẹp; nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân, góp xây dựng thôn, bản NTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu. Trong xây dựng các mô hình, MTTQ tỉnh đã xây dựng các tiêu chí cụ thể.

Tiêu chí sáng phải là khu dân cư có hệ thống đèn đường đảm bảo đủ ánh sáng về ban đêm cho các hoạt động giao thông và bảo đảm an ninh trật tự; có hệ thống đèn công nghệ trang trí phù hợp. Tiêu chí xanh là khu dân cư có tỷ lệ trồng cây xanh, hoa hoặc cây bóng mát 2 bên đường từ 80% trở lên; hệ thống cây xanh thường xuyên được chăm sóc đảm bảo đẹp, xanh mát quanh năm. Phát huy giá trị vườn hộ gia đình, ứng dụng khoa học - kỹ thuật trong chăn nuôi trồng trọt để vừa đem lại giá trị kinh tế vừa xây dựng môi trường xanh. Tiêu chí sạch là đường, vườn, nhà ở luôn sạch sẽ; không có rác thải và phân súc vật vương vãi trên đường; duy trì thùng rác đồng bộ, đặt ở vị trí hợp lý, đảm bảo mỹ quan, có nắp đậy; thường xuyên thực hiện vệ sinh đường làng, ngõ xóm, hệ thống kênh, mương thoát nước trên địa bàn khu dân cư; có nội quy quản lý chất thải, rác thải được phân loại, thường xuyên thực hiện vệ sinh hệ thống kênh, mương, đồng ruộng. Tiêu chí đẹp là các trục đường trong khu dân cư có hệ thống trang trí tuyên truyền (pa nô, băng zôn, khẩu hiệu) phù hợp, hiệu quả, đúng quy định; có chỉ dẫn hạn chế tải trọng; xây dựng cảnh quan, nhà ở, vườn, tường rào, công trình đúng quy định; sự chủ động, tự giác, tích cực tham gia các hoạt động văn hóa, bảo vệ môi trường và an toàn thực phẩm ở khu dân cư của cán bộ, Nhân dân; các tuyến đường có quy hoạch hợp lý, phù hợp với nhu cầu giao thông trên địa bàn khu dân cư. Tiêu chí an toàn là Nhân dân trong khu dân cư đoàn kết chấp hành tốt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; chấp hành tốt hương ước, quy ước của khu dân cư; thực hiện tốt công tác phòng, chống dịch bệnh; không có khiếu kiện đông người kéo dài; không để xảy ra trọng án; tội phạm và tệ nạn xã hội như ma túy, trộm cắp, cờ bạc, nghiện hút; có tổ tự quản về an ninh trật tự; xây dựng khu dân cư thông minh, khu dân cư chuyển đổi số.

Để xây dựng các mô hình có hiệu quả, MTTQ tỉnh đã triển khai kế hoạch, khảo sát lựa chọn khu dân cư xây dựng mô hình điểm; rà soát, đánh giá thực trạng hoạt động ở các khu dân cư theo từng vùng, miền; theo phong tục, tập quán; tổ chức các hội nghị, hội thảo, trao đổi kinh nghiệm để xây dựng giải pháp nhằm nâng cao chất lượng các hoạt động ở khu dân cư; hướng dẫn xây dựng hương ước, quy ước khu dân cư phù hợp với phong tục, tập quán, nếp sống của từng vùng gắn với nội dung các tiêu chí thôn, bản NTM, NTM kiểu mẫu. MTTQ cấp huyện được hướng dẫn thành lập ban chỉ đạo mô hình điểm cấp huyện.

Cùng với đó, MTTQ tỉnh đã tổ chức các hội nghị giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm, cách làm hay, sáng tạo trong thực hiện các tiêu chí “Sáng - xanh - sạch - đẹp - an toàn” trong XDNTM nâng cao, NTM kiểu mẫu; tổ chức các đoàn tham quan thực tế mô hình xã NTM kiểu mẫu tại các địa phương trong và ngoài tỉnh cho các đại biểu là thành viên ban điều hành mô hình và các cá nhân tiêu biểu trong thực hiện mô hình điểm trên địa bàn tỉnh. Tổ chức hội nghị sơ kết, tổng kết mô hình và biểu dương khen thưởng hàng trăm điển hình, cá nhân tiêu biểu với nhiều cách làm hay, sáng tạo trong triển khai xây dựng mô hình khu dân cư "Sáng - xanh - sạch - đẹp - an toàn” trên địa bàn tỉnh. Từ sự chỉ đạo, hướng dẫn của MTTQ tỉnh, các địa phương đã chủ động triển khai mô hình với nhiều cách làm sáng tạo.

Qua hơn 2 năm triển khai, MTTQ các cấp trong tỉnh đã xây dựng và nhân rộng 284 mô hình tự quản ở cộng đồng dân cư (trong đó 220 mô hình khu dân cư tự quản về an toàn thực phẩm, 38 mô hình khu dân cư sáng - xanh - sạch - đẹp - an toàn; 26 mô hình khu dân cư tự quản về môi trường); vận động Nhân dân tự nguyện hiến 21,9 ha đất, đóng góp trên 271 nghìn ngày công tham gia làm đường giao thông nông thôn, xây dựng các công trình phúc lợi. Thông qua đó, nhiều tuyến đường giao thông trong thôn, xã được mở rộng, cảnh quan được trang trí, hệ thống đèn điện chiếu sáng công cộng, hệ thống camera được lắp đặt, cây xanh bóng mát, khu vui chơi, luyện tập thể thao, sinh hoạt tập thể của Nhân dân được xây dựng; an ninh trật tự được giữ vững tạo nên những làng quê thanh bình, đáng sống. Tiêu biểu như khu dân cư Linh Sơn, xã Ngọc Sơn (Ngọc Lặc); khu dân cư Yên Trường, xã Thọ Lập (Thọ Xuân); khu dân cư thôn 10, xã Vĩnh Thịnh (Vĩnh Lộc); khu dân cư Ngọc Tĩnh, xã Thiệu Phú (Thiệu Hóa); khu dân cư thôn 5, xã Nga An (Nga Sơn).

Qua triển khai xây dựng mô hình khu dân cư “Sáng - xanh - sạch - đẹp - an toàn” trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đã nâng cao nhận thức cho người dân, góp phần cùng với cấp ủy, chính quyền địa phương hoàn thành các tiêu chí XDNTM, xây dựng những khu đô thị và miền quê đáng sống.

Bài và ảnh: Nguyễn Minh