Xây dựng thương hiệu gạo Thọ Xuân, hướng đến thị trường xuất khẩu

Nhân dân huyện Thọ Xuân xuống đồng chăm sóc lúa xuân năm 2025.

Trên diện tích 25ha lúa được tích tụ từ việc thuê lại của các hộ dân, HTX dịch vụ nông nghiệp xã Xuân Hòa đã thực hiện mô hình sản xuất lúa hữu cơ với quy mô 15ha. Giám đốc HTX Lê Bá Dũng cho biết: Việc sử dụng phân bón hữu cơ đã được HTX thực hiện từ năm 2023 với diện tích 10ha liên kết với Công ty TNHH Thực phẩm công nghệ cao (CNC) Tâm Phú Hưng ở thị trấn Thiệu Hóa (Thiệu Hóa) trồng giống lúa Japonica, hay còn gọi là J02 cho doanh nghiệp. Việc liên kết được doanh nghiệp cung ứng giống, phân bón và bao tiêu sản phẩm ngay sau khi thu hoạch.

Theo ông Dũng, qua thực tế sử dụng cho thấy, bón phân hữu cơ cây lúa đẻ nhánh khỏe, lúa cứng cây, ít đổ ngã, khả năng chống chịu sâu bệnh tốt và đạt năng suất cao hơn 10 tạ/ha so với vùng sản xuất đại trà. Chính vì hiệu quả đó, khi huyện Thọ Xuân lựa chọn mô hình sử dụng phân bón triển khai mô hình sản xuất lúa theo hướng hữu cơ trong vụ chiêm xuân năm 2025, HTX đăng ký diện tích 15ha, nâng diện tích lúa sử dụng phân bón hữu cơ của HTX hiện nay đạt 100%.

Vụ chiêm xuân này, gia đình bà Hoàng Thị Thu ở thôn Ngọc Trung, xã Xuân Minh có 2 sào lúa được sản xuất theo quy trình hữu cơ. Bà Thu cho biết: “Tôi sử dụng phân bón hữu cơ năm nay là năm thứ 2 rồi. Đây là mô hình được huyện hỗ trợ kinh phí mua lúa giống, phân bón hữu cơ và được tập huấn kỹ thuật canh tác. Nhờ áp dụng các quy trình kỹ thuật nghiêm ngặt trong quá trình canh tác, không sử dụng thuốc trừ sâu hóa học, phân bón vô cơ, nên năng suất lúa của gia đình ở các vụ trước tăng khoảng 50kg/sào so với lúa canh tác thông thường”.

Ngoài gia đình bà Thu, 17 thành viên trong HTX cũng tham gia mô hình này. Nói về hiệu quả của mô hình sử dụng phân bón hữu cơ, giám đốc HTX dịch vụ nông nghiệp xã Xuân Minh Đỗ Thị Hoa, cho biết: “Đây là năm thứ 2 HTX thực hiện mô hình sản xuất lúa hữu cơ, diện tích 10ha tại thôn Ngọc Trung, xã Xuân Minh với các giống lúa Thái Xuyên 111, TBR225, TBR 39, Gia Lộc 35... Trong quá trình canh tác, người dân không sử dụng thuốc trừ sâu hóa học, phân bón vô cơ, nên đem lại giá trị thu nhập cao hơn 1 triệu đồng/ha so với sản xuất đại trà”.

Thời gian qua, người dân 6 xã trên địa bàn huyện gồm: Xuân Tín, Xuân Minh, Xuân Lập, Phú Xuân, Trường Minh và Phú Xuân liên kết với một số doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh sản xuất lúa theo hướng hữu cơ với diện tích 201ha. Hiện việc sản xuất lúa theo hướng hữu cơ được huyện triển khai hầu hết ở các xã trên địa bàn.

Sử dụng phân bón hữu cơ không chỉ đem lại hiệu quả kinh tế mà còn thay đổi tư duy canh tác của người dân. Trong xu thế hiện nay, sản xuất lúa hữu cơ không chỉ an toàn cho người sản xuất, tạo ra sản phẩm hữu cơ có lợi cho sức khỏe của người tiêu dùng, về lâu dài còn góp phần bảo vệ môi trường sinh thái, cải tạo đất và nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị sản phẩm.

Thọ Xuân là huyện trọng điểm lúa của tỉnh Thanh Hóa, với diện tích lúa hàng năm trên 15.000ha. Trong những năm gần đây sản xuất nông nghiệp trên địa bàn huyện luôn có bước đột phá về chuyển dịch cơ cấu, áp dụng các biện pháp thâm canh theo quy trình CNC và sản xuất theo hướng hữu cơ gắn với tiêu thụ sản phẩm... Do đó, năng suất lúa ngày một tăng, chất lượng ngày một cải thiện. Tuy nhiên, do lúa của Thọ Xuân được thu mua chủ yếu là lúa thô ngay sau thu hoạch, hơn nữa đa số sản phẩm bán ra thị trường tự do, các đơn vị thu mua, chế biến, xuất khẩu lại lấy tên thương hiệu riêng cho sản phẩm nên có tình trạng người tiêu dùng đang sử dụng gạo Thọ Xuân nhưng không biết đó là gạo Thọ Xuân...

Để sản phẩm gạo Thọ Xuân được đông đảo người tiêu dùng trong nước đón nhận, đồng thời hướng đến thị trường xuất khẩu, cùng với việc tiếp tục mở rộng diện tích sản xuất lúa theo hướng hữu cơ (dự kiến lên 3.000ha), huyện Thọ Xuân đã xây dựng Dự án “Xây dựng, quản lý và phát triển nhãn hiệu chứng nhận “Gạo Thọ Xuân” cho sản phẩm gạo của huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa”. Huyện đã gửi tờ trình đề nghị UBND tỉnh cho phép sử dụng địa danh “Thọ Xuân” để đăng ký nhãn hiệu chứng nhận “Gạo Thọ Xuân” và xác nhận bản đồ vùng bảo hộ nhãn hiệu chứng nhận “Gạo Thọ Xuân”.

Khi được tỉnh phê duyệt, nhãn hiệu gạo Thọ Xuân sẽ được đông đảo người tiêu dùng đón nhận, đồng thời mở ra cơ hội xuất khẩu, góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế trong sản xuất nông nghiệp trên địa bàn.

Bài và ảnh: Minh Lý