Xây dựng tiêu chí để tư nhân tham gia dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam
Bộ Xây dựng phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính hướng dẫn các nhà đầu tư hoàn thiện đề xuất, đồng thời xây dựng tiêu chí để đánh giá chặt chẽ, cẩn trọng về lợi ích của các bên khi tư nhân tham gia dự án đường sắt.
Chiều nay, Văn phòng Chủ tịch nước họp báo về lệnh của Chủ tịch nước công bố các luật đã được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 9.
Giới thiệu về Luật Đường sắt, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Danh Huy cho biết từ trước tới nay, các dự án đường sắt đều được đầu tư bằng nguồn vốn đầu tư công. Quy định mới của luật đã mở ra cơ hội để huy động tối đa nguồn lực, đặc biệt là nguồn lực của khu vực kinh tế tư nhân tham gia vào đầu tư phát triển hệ thống đường sắt.
Tuy nhiên, luật vẫn có các quy định ràng buộc, kiểm soát, bảo đảm vừa huy động được nguồn lực tư nhân vừa giữ được vai trò quản lý của Nhà nước đối với hệ thống đường sắt.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Danh Huy phát biểu tại họp báo
Ông Huy cho biết, luật mới bổ sung các quy định về quản lý chi phí đầu tư nhằm giải quyết vướng mắc trong quá trình xác định chi phí đối với những công trình, hạng mục, thiết bị mà Việt Nam chưa có. Pháp luật hiện hành có thể chưa có hoặc có nhưng chưa phù hợp hệ thống đơn giá, định mức các dự án đường sắt mới, đường sắt điện khí hóa. Vì vậy, việc bổ sung quy định này nhằm giải quyết vướng mắc, đáp ứng yêu cầu thực tiễn.
Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng, công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư là một trong những khâu quan trọng, cũng là nguyên nhân ảnh hưởng đến tiến độ triển khai, hoàn thành dự án, thậm chí có thể dẫn đến tăng tổng mức đầu tư của các dự án đường sắt. Do đó, Luật Đường sắt 2025 có các quy định nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện công tác này.
Bên cạnh các cơ chế thông thoáng nhằm đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng dự án đường sắt, luật bổ sung nội dung về bảo đảm phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực để vừa khơi thông, tháo gỡ nhưng cũng có cơ chế kiểm soát của Nhà nước bảo đảm công khai, minh bạch, tránh lãng phí, tiêu cực, thất thoát tài sản.
Trả lời báo chí về tình hình nhà đầu tư tư nhân tham gia những dự án đường sắt, Thứ trưởng Nguyễn Danh Huy cho biết hiện nay đã nhận được đề xuất của một số nhà đầu tư tư nhân.
Bộ Xây dựng đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính để đánh gia lợi ích chuyển đổi đầu tư công sang đầu tư tư nhân. Lợi ích này là dành cho người dân, Nhà nước, doanh nghiệp và phải đảm bảo cẩn trọng, kỹ lưỡng.
Đồng thời, Bộ Xây dựng phối hợp với Bộ Tài chính xây dựng các tiêu chí để đánh giá và đã gửi văn bản đến các nhà đầu tư quan tâm. Trên cơ sở đó, 2 bộ sẽ đánh giá và báo cáo cấp có thẩm quyền; phối hợp chặt chẽ để thành lập Hội đồng tư vấn Nhà nước, đánh giá các đề xuất của nhà đầu tư.
Theo ông Huy, qua làm việc, chưa có đề xuất nào của nhà đầu tư vượt quá khuôn khổ pháp luật.
Tại kỳ họp thứ 9, đối với Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam, Quốc hội đã chấp thuận bên cạnh hình thức đầu tư công thì bổ sung hình thức đầu tư theo Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công - tư và đầu tư kinh doanh theo Luật Đầu tư. Ông Huy nêu rõ hiện Bộ đang nghiên cứu quy định này và chưa có vướng mắc gì.