Xây dựng trung tâm tài chính quốc tế tại Đà Nẵng (kỳ 2): cần thu hút nhà đầu tư lớn

Đà Nẵng dành đất vàng cho trung tâm tài chính quốc tế.

Cơ hội lớn của Đà Nẵng

Việt Nam đang có cơ hội lớn trong 10 năm tới để phát triển trung tâm tài chính quốc tế (IFC) trong bối cảnh các IFC khác trên thế giới đã chững lại, trong đó Đà Nẵng là nơi đáng để đầu tư, theo ông Jason Hoang, nhà sáng lập và CEO của InvestStream. Đại diện có hơn 30 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý, giao dịch tài sản tại thị trường Singapore nói với KTSG Online, sau buổi làm việc với các cán bộ của thành phố Đà Nẵng cách đây hơn một tuần.

Đoàn 10 cán bộ của Đà Nẵng kết thúc chuyến làm việc và trao đổi kinh nghiệm với nhiều đại diện tập đoàn quốc tế tại Singapore vào cuối tháng 8. Đây là chương trình nằm trong thỏa thuận chung thúc đẩy xây dựng IFC giữa UBND thành phố Đà Nẵng và Liên danh giữa Terne Holdings và Công ty The One Destination.

Ông Chua Hak Bin, Kinh tế trưởng, Tập đoàn Ngân hàng đầu tư Maybank (Singapore).

Hiện các IFC tại Việt Nam đang tăng tốc xây dựng cả phần cứng và phần mềm với thời hạn khá sát, dự kiến vận hành vào cuối năm. Ông Chua Hak Bin, Kinh tế trưởng, Tập đoàn Ngân hàng đầu tư Maybank (Singapore), cũng là một thành viên tham gia chương trình đào tạo trên, nói rằng mục tiêu trên là “khá tham vọng”. “Việc xây dựng một IFC nên được xem là một dự án có chủ đích và được chia thành nhiều giai đoạn trong nhiều thập kỷ, thay vì chỉ vài năm”, ông Chua Hak Bin nói.

Dù vậy, với những bước tiến hiện nay, Đà Nẵng được các chuyên gia từ Singapore đánh giá cao về triển vọng xây dựng IFC, nhưng vấn đề đầu tiên là cần phải có sự phân biệt với IFC khác.

Theo ông Chua Hak Bin, IFC Đà Nẵng nên chuyên biệt hơn, tập trung vào công nghệ tài chính (fintech) và tài chính xanh. Ngoài ra, IFC Đà Nẵng nên được giới hạn trong các khu vực địa lý được xác định rõ ràng, chứ không phải toàn tỉnh hoặc toàn quốc, không giống như Singapore và Hồng Kông.

Gợi ý tương tự về khả năng chuyên môn hóa vào các lĩnh vực như tài chính xanh và fintech để tạo sự khác biệt, ông Jason Hoang khuyến nghị mô hình Đà Nẵng có thể tham khảo là nới lỏng kiểm soát vốn, chọn hướng quản lý tài sản tương tự như Singapore. Một giải pháp khác là thu hút các quỹ đầu tư mạo hiểm để tập trung nguồn lực cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Ngoài ra, lĩnh vực tài chính “mới” cũng cần có sự giao thoa với tài chính truyền thống.

Đại diện InvestStream cũng đánh giá Việt Nam nói chung và Đà Nẵng nói riêng đang có nhiều lợi thế. Trong khi ngành dịch vụ của Việt Nam đã vượt qua Thái Lan về chất lượng phục vụ, Việt Nam sở hữu lợi thế về chi phí thấp và lao động chăm chỉ, thông minh. “Đà Nẵng rất giống Queenstown ở New Zealand. Không chỉ có khung cảnh đẹp, trung tâm này thu hút rất nhiều công ty công nghệ nhờ khung pháp lý hấp dẫn và chi phí sinh hoạt ở mức thấp”, ông Jason so sánh.

Ông Jason Hoang, nhà sáng lập và CEO của InvestStream.

Mặc dù sở hữu bãi biển đẹp với nhiều tiềm năng về hạ tầng, nhưng thách thức của Đà Nẵng hiện nay vẫn là khả năng thiếu khả năng thu hút nhân tài chất lượng cao từ các trường đại học, trong khi các công ty lớn đang tập trung ở hai đầu TPHCM và Hà Nội, theo ông Jason.

“Đà Nẵng cần các trường đại học có danh tiếng trong lĩnh vực tài chính để thu hút nhân tài giỏi nhất, vì hiện tại các trường đại học nơi đây chỉ tập trung về luật, văn học, văn hóa, khoa học xã hội chứ không phải tài chính hay công nghệ. Đà Nẵng cần phải trở nên thú vị và hấp dẫn để giữ chân nhân tài, không chỉ là một trung tâm hành chính”, ông Jason nêu vấn đề.

Tương tự, ông Chua Hak Bin đánh giá Đà Nẵng vốn đã có lợi thế về bãi biển hoang sơ, khách sạn cao cấp và môi trường văn hóa sôi động để thu hút và giữ chân nhân tài toàn cầu, nhưng vẫn đối diện với thách thức hạ tầng để thu hút nguồn nhân lực.

“Một IFC đẳng cấp thế giới sẽ cần các tòa nhà văn phòng hạng A hiện đại, kết nối kỹ thuật số tốc độ cực cao, nguồn điện ổn định, sân bay quốc tế kết nối thuận tiện và các tiện ích tiên tiến. Việc xây dựng cơ sở hạ tầng hỗ trợ, nhà ở và không gian thương mại sẽ mất nhiều thời gian. Nếu không có những nền tảng này, việc thu hút nhà đầu tư và nhân tài sẽ là một thách thức”, ông Chua Hak Bin nói.

Tập trung thu hút nhà đầu tư

Hiện Đà Nẵng đang tích cực chuẩn bị hạ tầng, chính sách và quỹ đất sạch cùng việc thu hút đầu tư nhằm đưa IFC đi vào hoạt động vào cuối năm 2025. Thành phố vừa lập Hội đồng Tư vấn xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế Việt Nam, gồm 17 thành viên là nhiều chuyên gia, lãnh đạo trong nước và quốc tế.

Bên cạnh IFC, thời gian qua, Đà Nẵng cũng chú trọng xây dựng Khu thương mại tự do để trở thành mắt xích quan trọng trong mạng lưới chuỗi cung ứng toàn cầu. Thành phố cũng tìm kiếm, hợp tác với nhiều đối tác lớn để phối hợp nghiên cứu, đề xuất cơ chế chính sách đặc thù, gắn với tài chính xanh, công nghệ tài chính và tài chính thương mại.

Thu hút các nhà đầu tư lớn là một trong những mục tiêu quan trọng đối với bất kỳ IFC nào. Với Đà Nẵng, ông Chua Hak Bin lo ngại thị trường trong hai phân khúc ngách ở trên có thể không đủ lớn để thúc đẩy IFC Đà Nẵng phát triển và thu hút đủ vốn đầu tư, để xây dựng cơ sở hạ tầng ban đầu.

Do đó, vị chuyên gia kinh tế trưởng của Maybank khuyến nghị IFC Đà Nẵng sẽ phải tìm kiếm một tổ chức tài chính nước ngoài lớn, như một "con tàu mẹ" tương đương với Samsung trong lĩnh vực sản xuất, để cam kết đầu tư đáng kể và thu hút nhân tài, nhà đầu tư và các dịch vụ hỗ trợ vào trung tâm tài chính này. “Ví dụ, tham vọng ngân hàng tư nhân của Singapore đã có một bước tiến lớn khi UBS (tập đoàn dịch vụ tài chính đa quốc gia của Thụy Sĩ - PV) thành lập trụ sở chính tại châu Á tại quốc đảo này”, ông Chua Hak Bin nói.

Để thu hút các nhà đầu tư, vấn đề là chính quyền cần làm thế nào để “các nhà đầu tư sẽ phải cảm thấy thoải mái với chế độ pháp lý và quy định mà IFC Đà Nẵng sẽ hoạt động, trong bối cảnh trung tâm giải quyết tranh chấp hoặc trọng tài mới vẫn chưa được thử nghiệm”, đại diện khối nghiên cứu của Maybank nhấn mạnh thêm.

Còn ông Jason, từ góc độ cá nhân, tin rằng để thu hút các nhà đầu tư thì hai vấn đề quan trọng là ưu đãi thuế là yếu tố hàng đầu và tiếp theo là sự thoải mái.

Sự thoải mái đến từ nhiều khía cạnh khác trong cuộc sống. Chẳng hạn đi từ thứ đơn giản như không phải mất thời gian quá lâu tại các sân bay quốc tế, không phải di chuyển quá nhiều, hay không gian an ninh, cảm giác an toàn không lo lắng gì tại các đô thị lớn.

Một vấn đề quan trọng khác để xúc tiến xây dựng nhanh IFC, theo ông Jason, là cần phải có sự ủng hộ từ cấp cao nhất, từ đó tạo dựng niềm tin cho các nhà đầu tư bên ngoài Việt Nam. Chất lượng trong quá trình vận hành IFC cũng sẽ ảnh hưởng đến nhà đầu tư, ví dụ như tốc độ xử lý công việc của bên quản lý hay khuôn khổ pháp lý phù hợp.

“IFC tại Việt Nam nên học hỏi và cải tiến từ các IFC hiện có trên thế giới thay vì tái lập y hệt. Nếu kế hoạch được thực hiện đúng cách với hệ thống luật pháp được hiểu rộng rãi, nguồn nhân lực tốt hơn, môi trường làm việc và điều kiện sống tốt hơn, Đà Nẵng có thể vượt trội so với Singapore trong 10 năm tới”, ông Jason bình luận.

Dũng Nguyễn