Xây hệ thống xử lý nước rỉ rác quy mô cấp huyện

Việt Nam là quốc gia có tốc độ gia tăng dân số và quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh chóng. Trong khi đó, chất lượng môi trường sống đang bị suy giảm do không kiểm soát được các nguồn chất thải phát sinh, như nước rỉ rác thải.

Ông Hoàng Quốc Tuấn, Viện Công nghệ sinh học và Công nghệ thực phẩm cho biết: Nước rỉ rác được sinh ra từ rác thải, loại nước thải từ rỉ rác thường đi kèm với mùi xú uế, chứa nhiều chất rất độc hại như kim loại nặng, các vi trùng, vi khuẩn gây bệnh… có khả năng gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Nếu thấm vào đất, nước rỉ rác thải sẽ gây ô nhiễm trầm trọng nguồn nước ngầm, nếu chảy vào kênh sẽ hủy hoại môi trường thủy sinh ở khu vực đó. Vì vậy, rất cần thiết phải xử lý triệt để nước rỉ rác trước khi thải ra môi trường.

Một số công nghệ xử lý nước rỉ rác đã được nghiên cứu, ứng dụng như kết hợp nước rỉ rác với nước thải sinh hoạt, quay vòng nước rỉ rác, xử lý hóa lý hay xử lý bằng các hồ sinh học… Gần đây, nhiều công nghệ xử lý nước rỉ rác được nhập khẩu từ nước ngoài, song chưa được triển khai hoặc phải ngừng hoạt động do công nghệ không phù hợp với đặc tính nước rỉ rác ở Việt Nam. Do vậy, hầu hết nước rỉ rác tại bãi chôn lấp đều thải trực tiếp vào môi trường, khuếch tán mầm bệnh gây tác động xấu đến môi trường và sức khỏe con người.

Dự án của Viện Công nghệ sinh học và Công nghệ thực phẩm đề xuất giải pháp công nghệ xử lý sinh học, sử dụng chất ôxy hóa mạnh là H2O2 nhằm phá vỡ cấu trúc của các cơ chất khó phân hủy trong nước rỉ rác thành dạng dễ phân hủy hơn, sau đó khai thác năng lực đồng hóa cao của hệ vi sinh vật hiếu khí để xử lý các chất này.

Tuy nhiên, để hiện thực hóa giải pháp công nghệ trên cần loại hết lượng H2O2 tồn dư, giúp duy trì nồng độ ôxy hòa tan đủ cao trong môi trường, các vi sinh vật hiếu khí mới có thể hoạt động hiệu quả. Đây được coi là một vấn đề nan giải trong thực tiễn xử lý nước rỉ rác ở Việt Nam nhưng hiện được Viện Công nghệ sinh học và Công nghệ thực phẩm giải quyết triệt để nhờ khả năng cấp khí mạnh trong môi trường lỏng với thiết bị trộn-sục khí tầng sôi.

Thiết bị trộn-sục khí tầng sôi là sáng chế của Viện Công nghệ sinh học và Công nghệ thực phẩm để sục phân tán không khí vào trong nước hay vào môi trường lỏng, với đặc tính công nghệ cạnh tranh hơn so với các dạng thiết bị cấp khí hiện hành.

Ông Hoàng Quốc Tuấn, Viện Công nghệ sinh học và Công nghệ thực phẩm nhấn mạnh điểm mới của thiết bị trộn-sục khí tầng sôi là kiểu hợp khối đồng thời, nhưng tách biệt 3 bộ cánh quạt đã làm cho quá trình vận chuyển ly tâm 3 cấu tử nước phía trên, khí ở giữa và nước phía dưới hoàn toàn độc lập với nhau.

Đồng thời, thiết bị khai thác được ưu thế vận chuyển khí lớn của quạt khí ly tâm và cho phép điều chỉnh được lượng không khí sục vào môi trường lỏng, là 2 đặc tính không thực hiện được khi sử dụng thiết bị khuấy trộn tuốc bin trục rỗng. Thiết bị này có thể ứng dụng để cấp khí vào môi trường trong công nghệ lên men hiếu khí, trong xử lý nước thải, xử lý nước hồ hay trong các hồ nuôi trồng thủy hải sản, hoặc có thể được ứng dụng để trộn phân tán giữa 2 pha khí và lỏng (hay giữa 2 pha linh động với nhau) để cải thiện hiệu quả trích ly các cấu tử cần tách từ pha này sang pha kia.

Với đặc tính công nghệ tiên tiến, thân thiện môi trường, thiết bị trộn-sục khí tầng sôi được áp dụng vào thực tế đã tháo gỡ được vấn đề nan giải trong xử lý nước rỉ rác ở Việt Nam hiện nay, tạo môi trường hiếu khí cao cho hệ thống xử lý sinh học nước rỉ rác được xây dựng, giúp kiểm soát hiệu quả ô nhiễm nước rỉ rác tại bãi chôn lấp rác thải sinh hoạt.

BT