Xe tăng T-80 trở thành át chủ bài của Nga trong 'cuộc chiến mùa Đông'

Khi cuộc chiến mùa Đông tại Ukraine gõ cửa, xe tăng T-80 được dự báo sẽ trở thành át chủ bài đối với Quân đội Nga, nó sẽ được sử dụng nhiều hơn cả dòng T-72 hay T-90.

T-80 là một dòng xe tăng chiến đấu chủ lực (MBT) rất đặc biệt với khoảng 10 nghìn chiếc được chế tạo. Tính đến thời điểm trước chiến sự, Quân đội Nga có gần 1.000 xe trong thành phần tác chiến, số còn lại được niêm cất trong kho.

Trong Chiến tranh Lạnh, những chiếc xe tăng này đã phục vụ ở cực Tây biên giới. Nhờ có động cơ turbine khí, chúng có thể nhanh chóng khởi động ngay cả trong sương giá và thực hiện những cuộc hành quân nhanh chóng ở tốc độ đáng nể cho một chiếc xe hạng nặng.

Đây là một phương tiện tấn công lợi hại nhưng cũng tồn tại nhược điểm vì động cơ GTE quá tiêu tốn nhiên liệu, yếu tố này rõ ràng phải cân nhắc khi đặt cạnh dòng T-72/90 lắp động cơ diesel.

Không có gì đáng ngạc nhiên khi sau năm 1991, khi Nga trở thành "bạn bè" với phương Tây, T-80 đã trở nên thừa thãi và thay vào đó là những cỗ chiến xa thực tế và kinh tế hơn lắp động cơ diesel như T-72 và T-90, chúng đã trở thành xe tăng chiến đấu chính.

Hiện tại nhiều thứ đã thay đổi, các xe tăng T-80BV cũ hiện đại hóa theo tiêu chuẩn T-80BVM được trang bị động cơ turbine khí GTD-1250TF nâng cấp có công suất 1250 mã lực. Điều này làm cho nó thậm chí còn "phản ứng" hơn, nhưng mức tiêu thụ nhiên liệu đã giảm.

Tháp pháo được trang bị pháo 2A46M-4 cỡ 125 mm, súng máy NSVT và PKT, cũng như hệ thống kính ngắm Sosna-U, cho phép chiến đấu bất cứ lúc nào trong ngày, trong mọi thời tiết.

Hệ thống vũ khí tên lửa dẫn đường Reflex sẽ giúp tiêu diệt xe bọc thép của đối phương ở khoảng cách lên tới 5 km. Mức độ bảo vệ cũng được tăng lên nhờ giáp phản ứng nổ Relikt và các yếu tố bản lề.

Sự xuất hiện của T-80BVM đã gây ra một phản ứng trái chiều trong cộng đồng chuyên gia. Có ý kiến cho rằng ngoài tốc độ khác thường cho một chiếc xe tăng, T-80BVM không có lợi thế đặc biệt nào so với T-72B3 đời 2016 hoặc T-90M.

Ngoài ra việc duy trì các dòng xe tăng khác nhau trên chiến trường (giữa T-80 và T-72/90, thậm chí giữa những phiên bản khác nhau của chính T-80) sẽ làm cho quá trình bảo trì tốn kém hơn.

Nhưng có một ý kiến khác, như đã đề cập, ưu điểm chính của T-80BVM là khả năng khởi động gần như ngay lập tức ở nhiệt độ thấp, cũng như tốc độ di chuyển phi thường của nó.

Đây là yếu tố tỏ ra cực kỳ hữu dụng trong "cuộc chiến mùa Đông" tại Ukraine sắp tới, khi những xe tăng T-80 được dự báo sẽ phát huy lợi thế đáng kể trước những chiếc T-72 hay T-90 đời mới hơn.

Trong điều kiện khí hậu lạnh và ẩm ướt, Quân đội Nga rất cần chiếc chiến xa có sức cơ động tốt, và đó là lý do tại sao những "xe tăng phản lực" này đang được tăng cường ngày càng nhiều cho những đơn vị tiền tuyến.

Diễn biến chiến sự tại Ukraine sắp tới theo nhận xét sẽ là bài thử nghiệm quan trọng bậc nhất đối với xe tăng chiến đấu chủ lực T-80 dùng động cơ turbine khí, kể từ khi nó được khai sinh cách đây gần 5 thập kỷ.

Bạch Dương