Xếp hạng các trường đại học và nền kinh tế cần 'hô ứng' với nhau

Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh (Đoàn Lâm Đồng) nêu ý kiến chất vấn tại Quốc hội sáng 20/6. Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội.

Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh (Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng) chất vấn, năm 2025, Việt Nam có 10 đại diện trong bảng xếp hạng đại học thế giới. Nhưng theo bà, để đạt mục tiêu tới 2030 có ít nhất 5 đại học trong top 500 trường tốt nhất thế giới, 5 trường thuộc top 200 châu Á là thách thức lớn. Vậy Bộ GD&ĐT có giải pháp và lộ trình gì để thực hiện mục tiêu này?

Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, để có các trường đại học xếp hạng cao, trong tốp thế giới là chỉ tiêu phấn đấu của giáo dục đại học, song mục tiêu này không hề dễ dàng.

Tốc độ phát triển của các trường đại học của chúng ta trong những năm qua có phát triển, có gia tăng về các chỉ số về khoa học, về đào tạo, nhưng tốc độ phát triển thì chưa nhanh so với yêu cầu của phát triển kinh tế - xã hội và yêu cầu phát triển của nhân lực.

Do đó, thời gian qua, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Trung ương và Chính phủ cũng đang đề ra rất nhiều chính sách để thúc đẩy sự phát triển và gia tăng chất lượng các trường đại học đáp ứng được các yêu cầu về phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Các đại biểu tham gia phiên chất vấn và trả lời chất vấn Bộ trưởng GD&ĐT sáng 20/6. Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội.

Ngoài ra, xếp hạng các trường đại học và nền kinh tế cần "hô ứng" với nhau. Bởi hiện 200 trường đại học hàng đầu, hầu hết đều thuộc nhóm nước G7 và Trung Quốc.

Với các nước đang phát triển, có trường đại học nhóm đầu thế giới vô cùng khó. Các trường cần cố gắng cải thiện chất lượng, gia tăng sản phẩm khoa học công nghệ để vào top xếp hạng.

Tuy vậy, việc xếp hạng này chỉ là một kênh đánh giá trường đại học. Quan trọng hơn, các trường cần chú ý giải quyết vấn đề thực tế, ngoài các bài báo, công trình khoa học công bố trên tạp chí thế giới thì làm sao để những công trình này đóng góp thực tế vào phát triển đất nước.

Đại biểu Nguyễn Ngọc Sơn (Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương) nhận xét, việc tự chủ đại học chưa đem lại kết quả như mong muốn, đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp thể chế thực chất để thực hiện, trên các khía cạnh như cơ chế tài chính đầu ra, đặt hàng, chính sách khuyến khích doanh nghiệp tư nhân tham gia sâu vào giáo dục đại học.

Các đại biểu tham dự phiên chất vấn tại hội trường sáng 20/6. Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho rằng, nội dung đại biểu đã nêu hướng giải quyết vấn đề tự chủ của các trường đại học. Giải pháp đột phá là cần thực hiện toàn diện, đồng bộ các giải pháp.

Một trong số đó, Bộ đang rà soát, lấy ý kiến sửa các luật: Giáo dục, Giáo dục đại học và Giáo dục nghề nghiệp. Việc này nhằm tạo khung pháp lý đồng bộ để tự chủ đại học trong giai đoạn mới đi vào chiều sâu, chất lượng hơn; gắn kết hệ thống giáo dục đại học, nghề nghiệp và phổ thông.

Ngoài ra, việc sửa các luật trên sẽ nghiên cứu để tự chủ đại học không căn cứ trên tiêu chí về tự chủ tài chính, thay vào đó Nhà nước hỗ trợ thông qua đặt hàng và xã hội hóa... để huy động nguồn lực cho giáo dục đại học.

Cùng với đó, quản trị, điều hành của người đứng đầu, hội đồng trường... cần được nâng cao, để đảm bảo chất lượng.

Bộ trưởng cũng cho biết sẽ tăng quản lý với các nhóm ngành đào tạo như khoa học, sư phạm, luật, đào tạo bậc tiến sĩ.

Đình Tuệ