Xét xử vụ cháy chung cư mini ở Thanh Xuân làm 56 người tử vong

Nghiêm Quang Minh (sinh năm 1979, ở phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy, là chủ tòa nhà chung cư mini 9 tầng) cùng 7 cán bộ từng công tác tại phường Khương Đình, quận Thanh Xuân bị đưa ra xét xử về các tội: Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy và Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

Hội đồng xét xử trong vụ án gồm 2 Thẩm phán, 3 Hội thẩm nhân dân. Thẩm phán Đặng Mạnh Cẩm Yến làm chủ tọa phiên tòa.

Bị cáo Nghiêm Quang Minh (ngồi giữa). Ảnh: Đức Tuấn

Nhóm bị cáo là nguyên cán bộ quận Thanh Xuân (Hà Nội) bị truy tố về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng gồm: Trần Trọng Khang (sinh năm 1960, nguyên Trưởng Đội Thanh tra xây dựng quận Thanh Xuân) và 6 bị cáo từng công tác ở phường Khương Đình, quận Thanh Xuân gồm: Phạm Tần Anh (sinh năm 1975, nguyên Phó Chủ tịch UBND phường, giai đoạn từ năm 2018 đến khi bị khởi tố); Chu Xuân Sơn (sinh năm 1986, nguyên Phó Chủ tịch UBND phường, giai đoạn 2015-2020; thời điểm bị khởi tố là Chủ tịch UBND phường Thanh Xuân Nam); Nguyễn Thị Kim Trang (sinh năm 1984, nguyên Cán bộ địa chính - xây dựng phường, giai đoạn 2010-2018; thời điểm bị khởi tố là Cán bộ địa chính xây dựng phường Thanh Xuân Bắc); Nguyễn Tuấn Anh (sinh năm 1983, nguyên Phó Trưởng Công an phường Khương Đình); Nguyễn Đình Quân (sinh năm 1983, nguyên Tổ trưởng Tổ Thanh tra xây dựng phường, giai đoạn 2014-2016; thời điểm bị khởi tố là Tổ trưởng Tổ Thanh tra xây dựng phường Nhân Chính); Phạm Thanh Tùng (sinh năm 1979, cựu nhân viên hợp đồng phụ trách lĩnh vực môi trường đô thị).

Toàn cảnh phiên tòa. Ảnh: Đức Tuấn

Theo cáo trạng, Nghiêm Quang Minh là chủ sở hữu thửa đất có diện tích 240m2 ở số 37, ngách 29/70, phố Khương Hạ, quận Thanh Xuân. Ngày 11-3-2015, Minh được UBND quận Thanh Xuân cấp Giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ trên thửa đất trên, với mật độ xây dựng 70%, tổng diện tích sàn xây dựng hơn 1.100m2, gồm 6 tầng, tầng lửng và tum thang.

Từ ngày 14-5-2015 đến cuối tháng 12-2015, bị cáo xây dựng và tự ý thay đổi thiết kế công trình, xây dựng thành 9 tầng và 1 tum, vượt 3 tầng so với giấy phép, nâng tổng số phòng lên 45. Việc xây dựng này không được Minh lập hồ sơ thiết kế, thẩm duyệt, nghiệm thu, quản lý về phòng cháy chữa cháy theo quy định.

Ngày 28-7-2015, khi Minh đang xây dựng tại tầng 7 tòa nhà thì Tổ Thanh tra xây dựng phường Khương Đình phát hiện vi phạm và lập biên bản vi phạm hành chính. Sau đó, các đơn vị chức năng yêu cầu bị cáo dừng thi công, đồng thời báo cáo UBND phường và Đội Thanh tra xây dựng quận Thanh Xuân.

Ngày 29-7-2015, UBND phường Khương Đình ra quyết định đình chỉ thi công công trình. Ngày 3-8-2015, UBND quận Thanh Xuân ra quyết định xử phạt Nghiêm Quang Minh 15 triệu đồng, buộc phá dỡ phần xây dựng sai phép. Ngày 26-8-2015, UBND quận Thanh Xuân ra quyết định cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt nêu trên.

Sau khi nhận được quyết định cưỡng chế, trong chức trách, nhiệm vụ được giao, ông Chu Xuân Sơn không biết Quân, Trang và Phạm Thanh Tùng (nhân viên hợp đồng phụ trách lĩnh vực đô thị môi trường) đã lập biên bản và ký xác nhận việc Minh sẽ tự tháo dỡ phần công trình xây dựng sai phép.

Sau khi lập biên bản, Minh tự phá dỡ còn Quân, Trang, Tùng đã không báo cáo về đường lối tiếp tục xử lý công trình xây dựng sai phép của Minh. Trong khi đó, ông Sơn không kiểm tra, giám sát, đôn đốc Quân, Trang và Tùng phải tham mưu thực hiện quyết định cưỡng chế của UBND quận Thanh Xuân.

Viện kiểm sát cáo buộc Quân, Trang, Tùng, Sơn đã thiếu trách nhiệm trong công tác quản lý, dẫn đến bỏ mặc công trình vi phạm, để Minh tiếp tục xây dựng từ tầng 7 lên đến tầng 9 mà không bị bất kỳ một cơ quan, đơn vị nào của UBND phường Khương Đình và UBND quận Thanh Xuân kiểm tra, xử lý.

Từ tháng 10-2015 đến tháng 4-2016, Nghiêm Quang Minh đã bán xong 45 căn hộ tại chung cư mini ở phố Khương Hạ bằng hình thức ký các văn bản thỏa thuận. Đến cuối năm 2016, toàn bộ 45 căn hộ đều có người ở. Tính đến ngày 12-9-2023, có 147 cư dân sinh sống tại tòa chung cư mini này.

Trong thời gian từ ngày 31-8-2018 đến ngày 12-6-2020, Công an quận Thanh Xuân đã phát hiện nhiều vi phạm về phòng cháy, chữa cháy tại nhà số 37, ngách 29/70, phố Khương Hạ, phường Khương Đình và xác định đây là cơ sở vi phạm quy định về phòng cháy chữa cháy, nếu không được ngăn chặn kịp thời thì có thể dẫn đến nguy cơ trực tiếp phát sinh cháy nổ, có thể gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

Khoảng 23 giờ 20 phút, ngày 12-9-2023, do đường dây dẫn điện bị chập mạch tại khu vực bình ắc quy đặt ở tầng 1 tòa nhà nên đã gây cháy. Sau đó, ngọn lửa cháy vào dây cáp điện, các hộp công tơ điện gắn trên tường tầng 1 và lan ra xung quanh. Mặc dù được phát hiện nhưng bình bọt chữa cháy tại tầng 1 tòa nhà không dập được đám cháy, dẫn đến ngọn lửa bùng phát lớn. Hậu quả, vụ hỏa hoạn nghiêm trọng khiến 56 người tử vong, 44 người bị thương, thiệt hại về tài sản hơn 3,2 tỷ đồng.

Dự kiến, phiên tòa diễn ra trong ba ngày.

Chu Dũng