Xu hướng phi toàn cầu hóa sẽ tăng tốc vào năm 2026

Thương mại thế giới ngày càng phân mảnh do xu hướng đảo ngược toàn cầu hóa. Ảnh: Foreign Policy

Khảo sát của Teneo thăm dò ý kiến của hơn 350 CEO toàn cầu và 400 nhà đầu tư tổ chức, đang quản lý các công ty và nắm giữ tài sản với tổng giá trị hơn 19 nghìn tỉ đô la Mỹ.

Báo cáo của Teneo cho biết xu hướng đảo ngược toàn cầu hóa, cùng với thuế quan mà Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt trong năm nay và sự chuyển dịch ưu tiên sang an ninh quốc gia của các nước, có thể tác động mạnh đến chuỗi cung ứng do mức độ bảo hộ và rào cản thương mại dâng cao.

Tuy nhiên, tác động của xu hướng này không đồng đều. Đối với các CEO ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương và Trung Đông và Bắc Phi (MENA), đảo ngược toàn cầu hóa đang diễn ra chậm hơn. Tuy nhiên, trong mắt các nhà lãnh đạo doanh nghiệp ở khu vực Mỹ Latin, quá trình này đang tăng tốc.

Sự khác biệt về cách nhìn nhận xuất phát từ vị trí của mỗi khu vực trong quá trình tái cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu hiện nay, theo nhận định của Juan José Perojo, người đứng đầu bộ phận tư vấn tài chính tại Mỹ Latin của Teneo.

“Tại Mỹ Latin, các CEO có thể cảm nhận rõ rệt hơn hiện tượng đảo ngược toàn cầu hóa vì khu vực này bị cuốn trực tiếp vào quá trình tái cấu trúc chuỗi cung ứng của Mỹ và châu Âu,” ông giải thích.

Ông cho biết thêm, tại Mỹ và châu Âu, xu hướng đưa sản xuất về gần quê nhà, đầu tư vào hàng hóa cơ bản và chuyển đổi năng lượng tạo ra cả cơ hội lẫn rủi ro. Điều này có thể khiến tốc độ đảo ngược toàn cầu hóa diễn ra nhanh hơn và mang tính cấu trúc hơn.

Perojo lưu ý, giới CEO ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương và MENA có thể cảm nhận những tác động tương tự nhưng ở ít bị ảnh hưởng trực tiếp hơn.

Ông nhận xét, châu Á - Thái Bình Dương vẫn duy trì thương mại khu vực mạnh mẽ ngay cả khi chuỗi cung ứng toàn cầu đang được tái cấu trúc.

Mỹ vẫn thị trường đầu tư hấp dẫn nhất trong năm 2026, theo quan điểm của các CEO và nhà đầu tư toàn cầu trong cuộc khảo sát của Teneo.

“Các chính sách – chẳng hạn như chính sách thúc đẩy tiến bộ công nghệ và đơn giản hóa quy định quản lý tạo ra một môi trường thúc đẩy tăng trưởng ở Mỹ”, CEO của Teneo Paul Keary cho biết.

Tuy nhiên, báo cáo của Teneo cũng chỉ ra các quốc gia như Ấn Độ và Trung Quốc đang nổi lên như những điểm đến đầu tư hấp dẫn, cho thấy giới doanh nghiệp đang điều chỉnh lại các ưu tiên trong bối cảnh biến động địa chính trị.

Ấn Độ từng bị xem là nằm ở “chiếu dưới” trong thế giới kinh doanh. Thế nhưng, bức tranh đang thay đổi nhanh chóng, với giới CEO toàn cầu dự đoán, xét về khía cạnh chiến lược kinh doanh, Ấn Độ sẽ sánh ngang với Trung Quốc trong vòng 5 năm tới.

Hơn nữa, nhiều CEO coi Ấn Độ quan trọng hơn Trung Quốc trong chiến lược kinh doanh vào năm 2036.

Tỷ lệ CEO coi Ấn Độ là “cực kỳ quan trọng” đối với chiến lược kinh doanh sẽ tăng lên 47% trong 10 năm tới, trong khi đó, 44% CEO cho biết họ coi Trung Quốc cũng quan trọng tương tự trong thập niên tới. Họ đánh giá Ấn Độ là “động lực thúc đẩy nhu cầu và cường quốc nhân tài”.

Ấn Độ có thị trường tiêu dùng khổng lồ và trẻ trung cùng với cơ sở hạ tầng kỹ thuật số đang phát triển mạnh mẽ. Họ cũng thừa nhận rằng quốc gia này đã trở thành trung tâm chiến lược hàng đầu về công nghệ thông và dịch vụ kỹ thuật số.

Dù Ấn Độ đang ngày càng nổi bật trong thế giới kinh doanh, Trung Quốc khó có thể bị tụt hậu quá xa trong năm 2026. Thậm chí, nước này có khả năng tiếp tụ giữ vị trí trung tâm trong bất kỳ chiến lược kinh doanh và đầu tư dài hạn nào của các doanh nghiệp toàn cầu.

Các nhà đầu tư và CEO được khảo sát nhấn mạnh rằng, tầng lớp trung lưu đang mở rộng, năng lực sản xuất hàng hóa giá rẻ, quy mô chuỗi cung ứng, nguồn năng lượng và đầu tư nghiên cứu và phát triển là những thế mạnh mà các nước khác khó có thể sánh kịp.

Báo cáo của Teneo cũng chỉ ra rằng trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ nổi lên như lĩnh vực đầu tư tăng trưởng nhanh nhất trong năm tới, với 68% CEO được hỏi có kế hoạch tăng chi tiêu trong lĩnh vực này.

Đây là công nghệ duy nhất mà các CEO dự định tăng đầu tư nhanh hơn so với năm 2025.

Dữ liệu toàn cầu cho thấy chi tiêu cho AI trên toàn thế giới sẽ đạt 1,5 nghìn tỉ đô la vào năm 2025 và dự kiến vượt mốc 2 nghìn tỉ đô la vào năm 2026.

Hơn một nửa (53%) các nhà đầu tư trong cuộc khảo sát của Teneo kỳ vọng sẽ thu được lợi tức đầu tư (ROI) từ các sáng kiến AI của họ trong vòng 6 tháng hoặc sớm hơn. Trong số các CEO của các công ty vốn hóa lớn, gần 85% dự đoán ROI của các sáng kiến AI mới sẽ mất hơn 6 tháng để đạt được.

Bỏ qua yếu tố ROI, cả giới CEO và nhà đầu tư đều nhận thấy AI thành công nhất trong lĩnh vực tiếp thị và dịch vụ khách hàng.

Đa số CEO được khảo sát kỳ vọng AI sẽ thúc đẩy tuyển dụng vào năm 2026, với 67% dự đoán sự gia tăng số lượng nhân viên cấp thấp và 58% kỳ vọng sự gia tăng số lượng nhân sự cao cấp.

Bước sang năm 2026, hơn 70% CEO và 82% nhà đầu tư kỳ vọng nền kinh tế toàn cầu sẽ cải thiện.

Tuy nhiên, niềm tin của các CEO ở công ty vốn hóa lớn về triển vọng kinh doanh trong năm tới giảm 20 điểm phần trăm so với năm 2025 do lo ngại bất ổn thương mại toàn cầu, biến động địa chính trị và gián đoạn công nghệ.

Trong khi đó, các CEO và nhà đầu tư của các công ty có vốn hóa trung bình vẫn “vô cùng lạc quan” về triển vọng tăng trưởng trong năm 2026.

Theo Business Times

Chánh Tài