Xử lý nghiêm vụ xâm hại bảo vật quốc gia tại Đại Nội Huế

Khởi tố vụ án, xử lý hình sự đối tượng phá hoại bảo vật

Theo thông tin từ UBND TP Huế, đối tượng Hồ Văn Phương Tâm (SN 1983, trú tại phường Hương Long, TP Huế) đã có hành vi xâm hại trực tiếp bảo vật quốc gia “Ngai vua triều Nguyễn” đang được trưng bày tại Điện Thái Hòa. Đây là hiện vật có giá trị đặc biệt, biểu tượng cho quyền lực triều đình nhà Nguyễn, được công nhận là bảo vật quốc gia.

Sau khi tiếp nhận thông tin phản ánh từ dư luận và báo chí, Phó Thủ tướng Chính phủ - Mai Văn Chính đã chỉ đạo UBND TP Huế phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch làm rõ vụ việc, xử lý nghiêm theo pháp luật. Ngay trong ngày 25/5, UBND TP Huế đã ra công văn chỉ đạo toàn diện, yêu cầu Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế và các cơ quan liên quan nhanh chóng kiểm tra hiện trạng, đánh giá thiệt hại và xác định trách nhiệm.

Bị can Hồ Văn Phương Tâm tại cơ quan Công an TP Huế.

Cơ quan CSĐT Công an TP Huế sau đó đã tiến hành điều tra, ra quyết định khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can và tạm giam Hồ Văn Phương Tâm 3 tháng về tội “Cố ý làm hư hỏng tài sản” theo điểm c, khoản 2, Điều 178 BLHS 2015. Quyết định khởi tố bị can và lệnh bắt bị can để tạm giam đối với Tâm đã được VKSND TP Huế phê chuẩn.

Trước đó như Báo Bảo vệ pháp luật đã thông tin, khoảng 11h55 ngày 24/5/2025, Hồ Văn Phương Tâm mua vé vào tham quan Đại Nội Huế. Khi đến khu vực Điện Thái Hòa, đối tượng có biểu hiện không bình thường, được lực lượng bảo vệ mời ra ngoài. Tuy nhiên, sau đó Tâm quay lại, lẻn vào khu vực trưng bày, bất ngờ ngồi lên ngai vua triều Nguyễn, rồi la hét và đập gãy phần tựa tay vịn bên trái của ngai vua.

Lực lượng bảo vệ nhanh chóng tiếp cận, khống chế từ xa và báo Công an phường. Đến 12h10 cùng ngày, đối tượng bị khống chế, lập biên bản bắt người phạm tội quả tang và bàn giao cho cơ quan chức năng.

Theo báo cáo của Công an phường Hương Long, Tâm từng bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc theo Quyết định 108/2023/QĐ-TA ngày 18/7/2023 của TAND quận Tân Bình, TP Hồ Chí Minh. Tháng 5/2025, Tâm về Huế nhưng sống lang thang do người thân từ chối cho cư trú.

Hình ảnh đối tượng Tâm quậy phá sau khi đập phá hư hỏng ngai vua triều Nguyễn. (Ảnh cắt từ clip).

Kiểm điểm, kỷ luật hàng loạt cán bộ và nhân viên liên quan

Trước tính chất nghiêm trọng của sự cố, TP Huế đã chỉ đạo Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế tổ chức kiểm điểm tập thể và cá nhân có liên quan. Tập thể Trung tâm và các đơn vị trực thuộc như Phòng Quản lý Bảo vệ, Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế bị phê bình nghiêm khắc, rút kinh nghiệm sâu sắc. Ban Giám đốc Trung tâm, gồm Giám đốc Hoàng Việt Trung và các Phó Giám đốc Phan Văn Tuấn, Nguyễn Phước Hải Trung, Lê Công Sơn, đều phải kiểm điểm, rút kinh nghiệm sâu sắc trước lãnh đạo UBND TP Huế do chưa thực hiện đầy đủ vai trò quản lý, giám sát.

Đặc biệt, các cá nhân trực tiếp để xảy ra vụ việc bị xử lý kỷ luật nghiêm khắc. Hai nhân viên bảo vệ Điện Thái Hòa trong ca trực ngày 24/5/2025 là ông Đặng Quang Long và ông Đào Hoàng Vũ bị kỷ luật với hình thức cho thôi việc. Tổ trưởng và Tổ phó tổ bảo vệ – ông Cao Văn Ngọc và ông Lê Thanh Phúc – bị kỷ luật khiển trách do thiếu trách nhiệm trong phân công, kiểm tra lực lượng thực thi nhiệm vụ.

Bên cạnh đó, TP Huế đã thành lập Hội đồng đánh giá hiện trạng bảo vật “Ngai vua triều Nguyễn” và đề xuất phương án bảo quản, phục chế. Hội đồng do Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP Huế Nguyễn Thanh Bình làm Chủ tịch, với sự tham gia của đại diện Cục Di sản văn hóa – Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cùng các chuyên gia, nhà nghiên cứu.

Phiên họp đầu tiên của Hội đồng diễn ra ngày 1/6/2025. Trên cơ sở kết luận chuyên môn, UBND TP Huế sẽ báo cáo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch để thống nhất phương án phục hồi bảo vật theo đúng quy định pháp luật.

Lãnh đạo UBND TP Huế kiểm tra hiện trường nơi xảy ra sự việc.

TP Huế cũng chỉ đạo khẩn trương hoàn thiện phương án bảo vệ chi tiết đối với từng bảo vật quốc gia đang được lưu giữ tại Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế, đồng thời đẩy mạnh đầu tư thiết bị bảo vệ hiện đại như cảm biến cảnh báo sớm, hàng rào ảo, hệ thống camera giám sát tích hợp trí tuệ nhân tạo.

Mục tiêu là xây dựng cơ chế giám sát an ninh chủ động, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho các cổ vật, hiện vật có giá trị đặc biệt. Việc rà soát tổng thể công tác bảo quản, bảo vệ các điểm trưng bày cũng đang được thực hiện khẩn trương, báo cáo về Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trước ngày 6/6/2025.

Xuân Nha