Xử lý rác thải trên đảo Bình Ba: Thiếu kinh phí vận hành

Lò đốt rác ở đảo Bình Ba (xã Cam Bình, TP. Cam Ranh, Khánh Hòa) được đưa vào sử dụng hơn 1 năm qua đã phát huy tối đa tác dụng. Tuy nhiên, chi phí vận hành không đủ nên xã Cam Bình đã đề xuất ngân sách cấp trên hỗ trợ thêm.

Hòn đảo sạch

Đến đảo Bình Ba thời gian này, dù ngồi trên ca nô len theo từng khu vực nuôi tôm hùm, hay khi đã lên bờ, mọi người đều có thể dễ dàng cảm nhận không gian sạch sẽ của hòn đảo này. Tại bến đò, nước biển trong vắt, không thấy rác thải, bao ni lông hoặc chai nhựa trôi nổi như một số cảng dân sinh khác. Trên bờ, các trục đường bê tông rộng chừng 4 - 5m chạy khắp đảo sạch sẽ, không rác. Có được kết quả này là nhờ hơn 800 hộ dân nơi đây luôn tuân thủ tốt các quy định về thời gian, vị trí bỏ rác thải sinh hoạt.

Khu vực xử lý rác thải trên đảo Bình Ba.

Ông Nguyễn Ân - Chủ tịch UBND xã Cam Bình cho biết, trước đây, rác trên đảo được thu gom rồi chôn lấp. Được một thời gian, bãi chôn lấp bị quá tải. Để giải quyết vấn đề này, tháng 8-2018, đảo Bình Ba được đầu tư hệ thống xử lý rác thải theo công nghệ lò đốt với vốn đầu tư khoảng 4 tỷ đồng từ ngân sách. Từ đó, hàng ngày, rác thải trong khu dân cư được người dân tập trung dọc các trục đường chính và dọc kè biển để xe rác thu gom, vận chuyển đến bãi đổ theo quy định. Đối với hoạt động nuôi trồng thủy sản trên biển, các hộ nuôi tự tổ chức thu gom rác thải, thức ăn thừa của tôm đưa vào đảo, tập trung tại kè biển nơi quy định, xe rác sẽ thu gom đưa đến nơi xử lý.

Theo ông Ân, để hệ thống xử lý rác thải vận hành thuận lợi, từ tháng 3-2019 đến hết tháng 3-2020, xã thực hiện thu phí rác thải từ các hộ gia đình, hộ kinh doanh, nuôi trồng thủy sản, dịch vụ… trên đảo theo phương án thu gom rác thải và vận hành đốt rác được UBND TP. Cam Ranh phê duyệt. Thực hiện phương án này, mỗi tháng, chi phí thu gom, vận chuyển, xử lý rác tốn khoảng 50 triệu đồng. Phí rác thải thu được từ khoảng 500 hộ, 117 hộ nuôi trồng thủy sản, gần 130 hộ kinh doanh tạp hóa, ăn uống, cà phê, nhà hàng, lưu trú… được khoảng 50 triệu đồng/tháng. Nhờ cân đối được thu chi, hoạt động thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt trên đảo cơ bản ổn định.

Cần hỗ trợ từ ngân sách

Đầu năm 2020, người dân trên đảo Bình Ba gặp nhiều khó khăn do dịch bệnh Covid-19, khách du lịch không có, hoạt động nuôi tôm hùm thất bát, thiếu đầu ra, người nuôi tôm giảm mạnh số lượng ô lồng, các hộ kinh doanh dịch vụ, lưu trú, ăn uống đóng cửa… Điều này cũng ảnh hưởng đến tình hình thu phí rác thải trên địa bàn.

Theo lãnh đạo UBND xã Cam Bình, hiện nay, với lượng rác hơn 100 tấn/tháng, mỗi tháng, chi phí vận hành lò đốt rác trên đảo Bình Ba khoảng 64 triệu đồng. Về thu phí, xã áp dụng theo Quyết định 511 ngày 9-2-2018 của UBND tỉnh về giá tối đa dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải sinh hoạt sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước trên địa bàn TP. Cam Ranh. Theo đó, mỗi tháng, xã thu phí đối với 500/880 hộ với số tiền 10 triệu đồng (20.000 đồng/hộ/tháng), số hộ còn lại thuộc các đối tượng chính sách, hộ nghèo, hộ đơn lẻ trên núi không tổ chức thu…; 90 hộ kinh doanh, dịch vụ thu được hơn 20,75 triệu đồng; thu từ các bè nuôi trồng thủy sản 7,8 triệu đồng. Tổng thu phí rác thải mỗi tháng được 38,55 triệu đồng, tương ứng với 462,6 triệu đồng/năm. Trong khi chi phí mỗi năm cần hơn 767 triệu đồng nên hoạt động này đang bị thiếu hụt khoảng 300 triệu đồng/năm. Để bù đắp khoản thiếu hụt này, UBND xã Cam Bình đã đề xuất TP. Cam Ranh xem xét bổ sung 205 triệu đồng từ ngân sách thành phố, cùng với ngân sách xã 100 triệu đồng để duy trì mô hình lò đốt rác đảm bảo vệ sinh môi trường cho đảo Bình Ba.

Lãnh đạo UBND TP. Cam Ranh cho biết, thành phố đã nhận được phương án đề xuất của UBND xã Cam Bình. Hiện nay, thành phố giao Phòng Tài chính - Kế hoạch nghiên cứu, kiểm tra tình hình thực tế và tham mưu UBND thành phố xem xét, giải quyết.

V.Kỳ - C.Định