Xuất khẩu dầu Nga chạm đáy vì UAV Ukraine tấn công

Lính cứu hỏa nỗ lực dập tắt đám cháy ở khu vực Bryansk của Nga. Ảnh: Bộ Tình trạng Khẩn cấp Nga

Chiến trường Ukraine không chỉ giới hạn trên bộ. Thời gian gần đây, các cuộc tấn công bằng thiết bị bay không người lái (UAV) của Ukraine vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Nga đã leo thang mạnh mẽ, gây ra những hệ lụy trực tiếp lên nền kinh tế của nước này. Theo dữ liệu từ Bloomberg, xuất khẩu sản phẩm dầu mỏ của Nga đã giảm xuống mức thấp kỷ lục kể từ khi chiến sự nổ ra vào đầu năm 2022. Đây là hậu quả rõ ràng từ việc các nhà máy lọc dầu bị tấn công liên tục, làm giảm sản lượng và buộc các nhà sản xuất phải ưu tiên thị trường nội địa.

Cụ thể, trong 15 ngày đầu tháng 9, tổng lưu lượng sản phẩm dầu mỏ tinh chế từ các cảng của Nga đã giảm đáng kể, đạt 1,94 triệu thùng/ngày. Con số này giảm khoảng 300.000 thùng/ngày so với mức trung bình của ba tháng 9 trước đó. Với đà này, tháng 9 năm nay được dự báo sẽ là mức trung bình thấp nhất kể từ khi chiến sự bùng nổ. Sự sụt giảm này đã buộc công ty độc quyền đường ống dẫn dầu Transneft của Nga phải cảnh báo các nhà sản xuất về khả năng giảm sản lượng.

Hãng tin Reuters cũng đưa tin, kể từ đầu tháng 8 năm nay, UAV của Ukraine đã tấn công ít nhất 10 nhà máy lọc dầu của Nga. Các cuộc tấn công này đã làm giảm gần 20% công suất lọc dầu của Nga tại một số thời điểm, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến nguồn thu chính của Điện Kremlin.

Mặc dù Nga nỗ lực bảo vệ các cơ sở hạ tầng, các cuộc tấn công này cho thấy chiến lược mới của Ukraine nhằm gây áp lực lên đối thủ bằng cách nhắm vào các "động mạch" kinh tế. Tuy nhiên, tình hình này cũng đặt ra những thách thức nhất định cho các đồng minh của Mỹ, khi mà Slovakia và Hungary ra tín hiệu phản đối việc cắt giảm nhập khẩu dầu khí từ Nga. Hai quốc gia thành viên NATO này cho rằng họ cần tìm được nguồn cung thay thế đủ trước khi chấp nhận sức ép từ Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Tương tự, Nhật Bản cũng phản đối lời kêu gọi của Mỹ về việc áp đặt thuế cao hơn đối với Trung Quốc và Ấn Độ – hai quốc gia nhập khẩu dầu lớn của Nga – để gây áp lực lên Moskva. Những động thái này cho thấy sự phức tạp trong việc hình thành một mặt trận thống nhất nhằm cô lập kinh tế Nga.

Về phía Nga, hãng thông tấn TASS dẫn lời Bộ trưởng Tài chính Anton Siluanov cho biết Bộ Tài chính nước này đang lập ngân sách để giảm dần sự phụ thuộc vào dầu khí, với giá dầu cắt giảm trong quy định ngân sách dự kiến sẽ giảm xuống còn 55 USD/thùng vào năm 2030. Ông Siluanov nêu rõ tại Diễn đàn Tài chính Moskva: "Để đảm bảo tài chính bền vững, chúng tôi đề xuất và lập ngân sách để giảm sự phụ thuộc của ngân sách vào nhiều hạn chế khác nhau, dù là về giá hay khối lượng, đối với doanh thu từ dầu khí".

Trong khi đó, nhà điều hành đường ống dẫn dầu của Nga Transneft đã phủ nhận các thông tin về khả năng hạn chế mạnh mẽ nguồn cung dầu từ các nhà sản xuất trong tương lai gần và gọi đây là "tin giả".

Triển vọng giá dầu và những rủi ro tiềm ẩn

Trong bối cảnh nguồn cung dầu mỏ toàn cầu tăng trưởng mạnh, Goldman Sachs dự báo giá dầu sẽ tiếp tục giảm trong năm 2026. Goldman Sachs dự báo giá dầu thô Brent có thể giảm xuống mức 50 USD một thùng, trong khi dầu WTI sẽ quanh mức 50 USD. Tuy nhiên, các nhà phân tích cũng chỉ ra rằng nếu giá dầu duy trì ở mức thấp, điều này có thể khiến các nhà sản xuất dầu đá phiến Mỹ – với số lượng giàn khoan đã giảm 35% so với cuối năm 2022 – phải cắt giảm sản lượng.

Sự cắt giảm này, cùng với khả năng Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) đảo ngược chính sách và cắt giảm sản lượng để ổn định thị trường, có thể dẫn đến sự phục hồi giá sớm hơn dự kiến. Những yếu tố này cho thấy một bức tranh phức tạp, nơi các diễn biến chính trị và quân sự có thể tác động trực tiếp đến thị trường năng lượng toàn cầu.

Trong khi cuộc chiến dầu mỏ đang diễn ra, một diễn biến pháp lý đáng chú ý cũng đang thu hút sự chú ý. Một tòa án ở Italy đã phán quyết dẫn độ Serhii Kuznietsov, một người Ukraine bị bắt vì nghi ngờ liên quan đến vụ phá hoại đường ống dẫn khí Nord Stream năm 2022, về Đức. Mặc dù ông Kuznietsov phủ nhận mọi vai trò trong vụ việc và cho biết ông là thành viên lực lượng vũ trang Ukraine vào thời điểm đó, vụ án này lại một lần nữa đưa ra ánh sáng những câu hỏi chưa có lời đáp về các hoạt động phá hoại cơ sở hạ tầng năng lượng quan trọng.

Những diễn biến liên quan đến đường ống Nord Stream và các cuộc tấn công vào nhà máy lọc dầu của Nga đều cho thấy một xu hướng chung: năng lượng đang ngày càng trở thành một vũ khí chiến lược quan trọng, không chỉ trong các cuộc đối đầu quân sự mà còn trong các cuộc xung đột kinh tế và chính trị.

Vũ Thanh/Báo Tin tức và Dân tộc