Xuất khẩu dệt may bứt phá

Những kết quả ấn tượng

Thị trường xuất khẩu chính vẫn là Mỹ, chiếm 46% tổng kim ngạch, tăng 2 điểm phần trăm so với năm 2024. Việt Nam duy trì vị thế dẫn đầu thị phần tại Mỹ với 19%, vượt qua Trung Quốc (16%). Nhật Bản cũng ghi nhận tăng trưởng, với thị phần đạt 18,5%, tăng từ 17,9% năm 2024. Tuy nhiên, Hàn Quốc chứng kiến sự sụt giảm, với thị phần giảm từ 29,2% xuống 27,5%, và xuất khẩu sợi sang thị trường này giảm mạnh 20,1%, đạt 214 triệu USD.

Hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp lớn cũng cho thấy tín hiệu tích cực. Công ty Cổ phần Dệt may Đầu tư Thương mại Thành Công (TCM) ghi nhận doanh thu thuần 7 tháng đạt 1.884 tỷ đồng, tăng 6%, và lợi nhuận sau thuế 161 tỷ đồng, tăng 19%, đạt mức cao nhất lịch sử nửa đầu năm. TCM hoàn thành 42% chỉ tiêu doanh thu và 58% chỉ tiêu lợi nhuận năm 2025, với xuất khẩu chiếm 88% nguồn thu, trong đó châu Á đóng góp 68% (Hàn Quốc 26,9%, Nhật Bản 19%, Trung Quốc 7,1%), châu Mỹ 24,5% (Mỹ 17,3%, Canada 6,9%) và châu Âu 6,9%. CTCP Đầu tư và Thương mại TNG đạt doanh thu 6 tháng 4.000 tỷ đồng, tăng 14%, lợi nhuận sau thuế 161 tỷ đồng, tăng 25%, hoàn thành gần 50% chỉ tiêu doanh thu và 47% chỉ tiêu lợi nhuận. Tổng Công ty Dệt may Việt Nam (Vinatex) ghi nhận lãi ròng quý II đạt 149 tỷ đồng, tăng gấp 25 lần so với cùng kỳ, nhờ giá bán và sản lượng đơn hàng ngành may cải thiện, trong khi ngành sợi chuyển từ lỗ sang lãi. May Sông Hồng đạt lợi nhuận sau thuế quý II 180 tỷ đồng, gấp đôi cùng kỳ, với biên lợi nhuận gộp 21%, cao nhất kể từ quý I/2021, chủ yếu nhờ xuất khẩu sang Mỹ (80%).

Giải pháp chiến lược cho những tháng cuối năm

Mặc dù đạt được những thành tựu đáng kể, ngành dệt may Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức trong 5 tháng cuối năm 2025. Thuế quan mà Mỹ áp dụng với Việt Nam ở mức 20% từ ngày 7/8/2025, khiến Việt Nam mất lợi thế cạnh tranh so với Campuchia (19%) và Bangladesh (20%). Thuế quan cao làm ảnh hưởng tiêu dùng tại Mỹ, đặc biệt khi chỉ số niềm tin tiêu dùng giảm từ 71,1 đầu năm xuống 61,7. Sự phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu gây khó khăn trong đáp ứng yêu cầu xuất xứ của các hiệp định thương mại tự do như EVFTA và CPTPP, đồng thời tăng rủi ro từ biến động giá và chuỗi cung ứng. Xuất khẩu sợi suy yếu, giảm 3,5%, đặc biệt tại Trung Quốc (-7,3%) và Hàn Quốc (-20,1%), do giá bông và dầu thô thấp, phản ánh nhu cầu toàn cầu giảm. Cạnh tranh ngày càng gay gắt từ Bangladesh, Campuchia và Trung Quốc, cùng với biến động địa chính trị và chính sách thương mại tại Mỹ, EU, đặt ra áp lực lớn cho doanh nghiệp.

Ông Lê Tiến Trường, Chủ tịch HĐQT Vinatex nhấn mạnh, những tháng cuối năm 2025 sẽ đầy biến động, yêu cầu doanh nghiệp điều chỉnh sản xuất hợp lý để duy trì việc làm và thu nhập cho người lao động, đồng thời quản trị tài chính linh hoạt, điều chỉnh giá bán để giữ đơn hàng trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt. Còn ông Vũ Đức Giang, Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam cho rằng doanh nghiệp cần xây dựng liên kết chuỗi chặt chẽ, chủ động đáp ứng các tiêu chuẩn về sản phẩm tái chế và thân thiện môi trường để tận dụng cơ hội từ EU và CPTPP.

Một số nhận định khác thì cho rằng, Việt Nam có lợi thế về năng suất và kỹ thuật sản xuất cao, vượt trội so với Ấn Độ và Bangladesh, vốn tập trung vào sản phẩm đơn giản và nhân công giá rẻ.

Để đạt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu 47 - 48 tỷ USD, đòi hỏi mỗi tháng phải đạt trên 4 tỷ USD. Muốn vậy, doanh nghiệp cần đầu tư vào sản xuất bông bền vững, sợi tái chế và chuỗi cung ứng nội địa để giảm phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu, đồng thời đáp ứng tiêu chuẩn xuất xứ của FTA. Việc chuyển đổi từ mô hình may gia công (CMT) sang FOB, ODM, OBM được khuyến khích để tăng giá trị sản phẩm, tập trung vào các mặt hàng giá trị cao như áo vest, áo khoác mùa đông và đồ bơi. Ứng dụng công nghệ hiện đại, như xe tự hành AGV, băng chuyền tự động và năng lượng tái tạo (điện áp mái), giúp tối ưu chi phí logistics và sản xuất. Cùng với đó, tận dụng 17 FTA để mở rộng thị trường sang EU, CPTPP, Trung Đông và Nam Mỹ, đồng thời duy trì các thị trường truyền thống như Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc, là hướng đi chiến lược. Việc tham gia các sự kiện như Global Sourcing Fair Việt Nam 2025 cũng giúp kết nối đối tác và đáp ứng tiêu chuẩn bền vững. Ngoài ra, việc nâng cao năng suất lao động, đào tạo nhân lực và rà soát thiết bị là yếu tố then chốt để tăng năng lực cạnh tranh.

Trần Hương