Xuất khẩu rau quả lần đầu tiên dẫn đầu ngành nông nghiệp

Cùng với đó, cuối năm là thời gian cao điểm của hoạt động mua sắm, tiêu dùng nên tình hình XK ngành hàng này được dự báo có thể tăng trưởng hơn nữa. Hiện Trung Quốc đứng đầu thị trường nhập khẩu rau quả nước ta khi chiếm đến 66% thị phần. Do đó, việc nước này mở lại một số cửa khẩu từ đầu năm nay, cùng với những Nghị định thư được ký kết từ cuối năm 2022 là một trong những nguyên nhân thúc đẩy ngành hàng rau quả tăng trưởng. Trong đó, sầu riêng và mít là 2 mặt hàng XK nhiều nhất vào thị trường này.

Trung Quốc tiếp tục duy trì là thị trường xuất khẩu lớn nhất của rau quả Việt Nam.

Cụ thể, từ tháng 7/2022, Việt Nam đã ký Nghị định thư XK sầu riêng sang thị trường Trung Quốc, kim ngạch XK sầu riêng đã tăng tốc. Năm 2022, XK sầu riêng đạt 420 triệu USD. Dự kiến, XK sầu riêng năm 2023 đạt 2,3 tỷ USD, tăng gấp 5 lần so với năm 2022 và tăng gấp 10 lần so với năm 2021. Hiện, diện tích sầu riêng đạt 112 nghìn ha với sản lượng 840 nghìn tấn, nhưng chúng ta mới thu hoạch ở diện tích trên 60 nghìn ha, còn lại 51 nghìn ha sắp tới sẽ được thu hoạch. Với sầu riêng đông lạnh nếu được ký Nghị định thư với Trung Quốc, giá trị XK sầu riêng sẽ tăng.

Theo bà Ngô Tường Vy, Tổng giám đốc Chánh Thu, năm 2023, doanh số XK sầu riêng chiếm khoảng 80% tổng doanh thu của tập đoàn, trong đó thị trường Trung Quốc chiếm 75% mảng này. Trung Quốc là thị trường mang lại hiệu quả kinh doanh cho doanh nghiệp (DN) trái cây, nếu tạo dựng được uy tín và thương hiệu với khách hàng.

Trao đổi với PV Báo CAND ngày 31/12, ông Bùi Dương Thuật, Giám đốc Công ty TNHH XNK trái cây Mekong cho biết, đơn hàng của DN ở thị trường Mỹ, châu Âu, Australia khá ổn định. Từ tháng 8/2023 đến nay đã XK được gần 30 container dừa sang thị trường Mỹ, sản phẩm bán khá tốt. Sản lượng chất lượng, đáp ứng được tiêu chuẩn của thị trường nhập nên đơn hàng ổn định trong năm 2024. Hiện, mỗi tuần DN xuất trung bình 4-5 container dừa đi các thị trường. Về thị trường Trung Quốc, ông Thuật cho biết, DN đang chờ mong Trung Quốc ký nghị định thư cho dừa, năm 2024 nếu nghị định thư được ký thì kim ngạch XK dừa tươi sang thị trường Trung Quốc sẽ tăng trưởng khả quan.

Chia sẻ về việc chọn thị trường Trung Quốc là điểm đột phá, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, ngay từ đầu năm 2023, Bộ Công Thương đã chỉ đạo để các cơ quan chức năng, DN cần chuẩn bị kỹ lưỡng, nắm bắt tốt cơ hội khi Trung Quốc chấm dứt chính sách Zero-COVID và mở cửa nền kinh tế. Đồng thời phối hợp chặt chẽ với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đàm phán với Trung Quốc mở cửa thêm thị trường XK cho các mặt hàng rau quả khác như bưởi da xanh, dừa tươi, bơ, dứa, vú sữa, chanh, dưa lưới; nâng cao hiệu quả và điều tiết tốt tốc độ thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu tại khu vực cửa khẩu biên giới Việt Nam - Trung Quốc, đặc biệt là các mặt hàng nông sản, thủy sản; chuyển nhanh, chuyển mạnh sang XK chính ngạch.

Hiện, người nông dân ngày càng biết cách trồng theo hướng nông nghiệp tốt, VietGAP, chất lượng tăng, số lượng tăng, mã số vùng trồng của chúng ta sẽ được cấp thêm. Tuy nhiên, tăng kim ngạch XK rau quả đồng nghĩa với việc các DN sẽ phải tuân thủ nhiều quy định chặt chẽ hơn từ phía nước nhập khẩu. Do đó, các DN XK cần tuân thủ quy định, tiêu chuẩn của nước nhập khẩu, đặc biệt tuân thủ quy định về quản lý an toàn thực phẩm. Bên cạnh đó, với các giải pháp về hạ tầng được giải quyết, đó là cửa khẩu thông minh, đường sắt, đường bộ kết nối với Trung Quốc. Cộng với các biện pháp về kiểm dịch được thống nhất giữa Việt Nam và Trung Quốc, cắt giảm được thủ tục hành chính, làm rõ được mã số vùng trồng, mã số đóng gói, thì sản lượng XK rau quả sẽ còn tiềm năng, lợi thế tăng trưởng hơn nữa trong năm 2024.

Theo ông Đặng Phúc Nguyên, với đà tăng trưởng kim ngạch XK năm nay, cộng thêm một số mặt hàng như sầu riêng đông lạnh, dừa tươi, … đang được 2 nước Việt Nam và Trung Quốc tiến hành đàm phán, nếu đàm phán thuận lợi và đi đến ký Nghị định thư thì kim ngạch XK rau quả năm 2024 dự kiến đạt khoảng 6 tỷ USD.

Lưu Hiệp