Xuất khẩu tăng trưởng dù khó khăn bủa vây

Gỗ là một trong những ngành có giá trị xuất khẩu cao của Đồng Nai. Trong ảnh: Sản phẩm nhà gỗ lắp ghép của Công ty cổ phần Tân Vĩnh Cửu (phường Long Bình).

Cùng với các định hướng, chính sách của Nhà nước thì từng ngành nghề, mỗi doanh nghiệp đều đang xoay chuyển phù hợp để hướng tới sự tăng tốc trong những tháng cuối năm, tạo tiền đề cho năm sau với nhiều thách thức đang ở phía trước.

Xuất khẩu tăng trưởng mạnh mẽ

Trên bình diện cả nước, trong quý III-2025, xuất khẩu hàng hóa đạt hơn 128,5 tỷ USD, tăng 18,4% so với cùng kỳ năm 2024 và tăng 9,6% so với quý II. Tính chung 9 tháng, kim ngạch xuất khẩu đạt hơn 348,7 tỷ USD, tăng 16%; cán cân thương mại hàng hóa xuất siêu hơn 16,8 tỷ USD. Nếu quý cuối năm, tốc độ tăng trưởng vẫn giữ được như trên thì xuất khẩu của Việt Nam sẽ vượt xa chỉ tiêu tăng trưởng 12% của cả năm. 9 tháng vừa qua, có 32 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, chiếm 93,1% tổng kim ngạch xuất khẩu (có 7 mặt hàng xuất khẩu trên 10 tỷ USD, chiếm 67,9%).

Tại Đồng Nai, theo số liệu từ Thống kê Đồng Nai, hoạt động xuất, nhập khẩu của tỉnh tiếp tục duy trì đà tăng trưởng tích cực. Kim ngạch xuất khẩu tháng 9 đạt gần 3,2 tỷ USD, tăng 0,25% so với tháng trước và tăng hơn 12,5% so với cùng kỳ năm 2024. Tính chung 9 tháng, kim ngạch xuất khẩu đạt hơn 25,9 tỷ USD, tăng 17,28% so với cùng kỳ. Việc đẩy mạnh mở rộng và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu tiếp tục là giải pháp quan trọng góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của tỉnh nói riêng và cả nước nói chung.

Xuất khẩu sang Hoa Kỳ vẫn chiếm tỷ trọng cao nhất trong giá trị xuất khẩu của Đồng Nai với gần 9 tỷ USD, chiếm 34,64% so với tổng kim ngạch xuất khẩu. Tiếp theo sau là các thị trường: Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc…

Để phục vụ sản xuất, kinh doanh những tháng cuối năm và gia tăng công suất đáp ứng đơn hàng, nhiều doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đang tăng cường tuyển dụng lao động. Vào ngày 11-10, Sàn giao dịch việc làm lần thứ 13 trong năm được tổ chức và có 16 công ty đăng ký tham gia tuyển dụng, tuyển sinh đào tạo, với tổng nhu cầu hơn 3,5 ngàn lao động.

Ông Nguyễn Duy Phương, đại diện Công ty TNHH ngoại thất E.Z.I (phường Trảng Dài) cho hay: Hiện là mùa cao điểm và cũng là lúc doanh nghiệp mở rộng sản xuất nên đang tăng cường tuyển dụng lao động. Theo ông Phương, sự căng thẳng giữa 2 nền kinh tế lớn nhất thế giới là Hoa Kỳ và Trung Quốc khiến nhiều đối tác cũng đang xoay trục. Việt Nam được nhiều đối tác quan tâm nên cơ hội để gia tăng xuất khẩu cũng có những thuận lợi nhất định.

Thích nghi với các thay đổi của thời cuộc

Những kết quả khả quan về xuất khẩu chứng tỏ sức tiêu thụ mạnh của thị trường thế giới đối với hàng hóa có xuất xứ từ Việt Nam. Tuy nhiên, tình thế hiện nay, các doanh nghiệp, ngành hàng cũng không được chủ quan bởi những biến động đang diễn ra ngày càng nhiều, có nguy cơ tác động lớn đến xuất khẩu.

Trong đó, xu hướng bảo hộ thương mại và căng thẳng địa chính trị trên thế giới là vấn đề nổi lên số một hiện nay. Mặt khác, nền kinh tế toàn cầu còn đối mặt với nhiều khó khăn và rủi ro, tạo nên những yếu tố bất định, khó lường. Điều đó ảnh hưởng trực tiếp đến nhu cầu tiêu dùng, chuỗi cung ứng hàng hóa, cũng như làm gia tăng chi phí logistics trong hoạt động xuất, nhập khẩu. Không chỉ vậy, dù giá trị xuất khẩu lớn song trên 75% doanh thu từ xuất khẩu vẫn thuộc về các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Đa phần doanh nghiệp Việt Nam vẫn còn quy mô nhỏ, thiên về gia công, lắp ráp và gặp khó khăn về tài chính, công nghệ. Năng lực quản trị chất lượng và tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế còn hạn chế để có thể thâm nhập các thị trường khó tính.

Bên cạnh đó, việc tận dụng các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới chưa tương xứng với tiềm năng.

Theo bà Trần Thanh Bình, Trưởng phòng Xuất xứ hàng hóa, Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) thì trong bối cảnh thị trường thương mại hàng hóa toàn cầu chịu tác động mạnh mẽ bởi diễn biến khó lường, cần đánh giá lại quá trình tham gia vào các FTA và trang bị các thông tin cần thiết để đảm bảo thích nghi, tránh gián đoạn thương mại.

Để thích ứng, doanh nghiệp buộc lòng phải định hướng lại kế hoạch kinh doanh của mình, chú trọng sự cạnh tranh, tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về xuất xứ hàng hóa, không tiếp tay cho gian lận xuất xứ. Cùng với đó là tìm hiểu cặn kẽ các thị trường FTA để tìm cơ hội mở rộng xuất khẩu; đào tạo nhân lực, đầu tư công nghệ nhằm chớp thời cơ và cuối cùng là tính đến các phương án dự phòng khi có sự cố cũng như sẵn sàng với các biện pháp bảo hộ và vụ kiện thương mại.

Vương Thế