Yên Trạch (Thái Nguyên): Quyết tâm giảm nghèo bền vững, hướng tới Nông thôn mới nâng cao
Với cây chè và kinh tế rừng làm động lực, chính quyền và người dân xã Yên Trạch triển khai đồng bộ các giải pháp giảm nghèo đa chiều, hướng tới mục tiêu không để ai bị bỏ lại phía sau.
Từ ngày 1/7/2025, xã Yên Trạch ra đời trên cơ sở sáp nhập ba xã Yên Ninh, Yên Trạch và Yên Đổ
Yên Trạch, xã mới thành lập trên cơ sở sáp nhập ba địa phương giàu tiềm năng của tỉnh Thái Nguyên, đang quyết tâm vẽ nên một bức tranh kinh tế - xã hội toàn diện, bền vững. Với cây chè và kinh tế rừng làm động lực, chính quyền và người dân nơi đây triển khai đồng bộ các giải pháp giảm nghèo đa chiều, hướng tới mục tiêu không để ai bị bỏ lại phía sau.
Tiềm năng lớn nhưng vẫn nhiều thách thức trong hành trình giảm nghèo
Từ ngày 1/7/2025, xã Yên Trạch chính thức ra đời trên cơ sở sáp nhập ba xã Yên Ninh, Yên Trạch và Yên Đổ. Đây là một đơn vị hành chính có diện tích tự nhiên 112,68 km², dân số trên 23.500 người. Tiềm năng phát triển nông nghiệp, lâm nghiệp cùng với bề dày truyền thống văn hóa - xã hội là lợi thế lớn để Yên Trạch bứt phá.
Trong nhiệm kỳ vừa qua, cả ba xã cũ đều đạt chuẩn nông thôn mới, 5 xóm được công nhận kiểu mẫu, khẳng định nền tảng vững chắc về hạ tầng và kinh tế. Nông nghiệp vẫn là trụ cột, đặc biệt với hai thế mạnh nổi bật là cây chè và gỗ rừng trồng. Đến nay, xã đã có 6 sản phẩm OCOP được công nhận, hơn 4.160 ha rừng đạt chứng chỉ FSC, đưa Yên Trạch trở thành một trong những vùng trọng điểm chè và kinh tế rừng của tỉnh.
Yên Trạch với hai thế mạnh nổi bật là cây chè và gỗ rừng trồng
Tuy nhiên, công cuộc giảm nghèo vẫn còn nhiều thách thức. Người nghèo chủ yếu dựa vào nông nghiệp truyền thống với giá trị sản xuất thấp, dễ bị tổn thương trước biến động thị trường và thiên tai. Việc tiếp cận vốn tín dụng, kiến thức và kỹ năng sản xuất, kinh doanh còn hạn chế. Hạ tầng giao thông nội đồng chưa đáp ứng được nhu cầu vận chuyển hàng hóa, trong khi liên kết chuỗi giá trị và thương hiệu sản phẩm chưa thực sự bền vững. Một bộ phận nhỏ hộ nghèo, cận nghèo vẫn còn tư tưởng trông chờ vào chính sách hỗ trợ của Nhà nước, thiếu ý chí tự vươn lên.
Bước ngoặt quan trọng trong hành trình này là việc triển khai Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025. Với tổng kinh phí 2.009,5 triệu đồng, toàn bộ là vốn sự nghiệp, Yên Trạch đã giải ngân đạt 100% trong giai đoạn 2021-2024.
Các dự án sinh kế được triển khai đồng bộ, mang lại hiệu quả rõ nét. Tiêu biểu như dự án hỗ trợ nuôi dê lai sinh sản với 160 con dê giống được phân bổ cho 16 hộ nghèo, cận nghèo và hộ mới thoát nghèo, hay dự án chăn nuôi bò cái Lai Sind sinh sản cho 18 hộ. Điểm đáng chú ý là các dự án yêu cầu sự đối ứng từ phía người dân, qua đó nâng cao trách nhiệm, tính chủ động và tạo tính bền vững cho mô hình. Tỷ lệ đối ứng ở dự án nuôi dê chiếm tới 41,64% tổng giá trị, minh chứng cho tinh thần đồng hành của người thụ hưởng.
Để đảm bảo nguồn vốn được sử dụng đúng mục đích và hiệu quả, xã đã thành lập Ban Chỉ đạo, Ban Quản lý do Chủ tịch UBND xã làm Trưởng ban. Nguyên tắc “công khai, dân chủ, dân được biết, dân được bàn, được kiểm tra, giám sát” được áp dụng triệt để trong việc lựa chọn đối tượng và triển khai dự án, tạo sự đồng thuận trong cộng đồng.
Định hướng phát triển toàn diện hướng tới nông thôn mới nâng cao
Nhìn về tương lai, Yên Trạch đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ trở thành xã nông thôn mới nâng cao, với chiến lược toàn diện dựa trên kinh tế chủ lực và ứng dụng công nghệ. Trong đó, chuỗi giá trị nông - lâm nghiệp, đặc biệt là chè và gỗ, tiếp tục giữ vai trò trung tâm. Xã định hướng chuyển đổi giống chè năng suất cao, áp dụng kỹ thuật canh tác an toàn, hữu cơ, đồng thời đầu tư chế biến, đóng gói, truy xuất nguồn gốc để nâng tầm thương hiệu. Với kinh tế rừng, trọng tâm là phát triển rừng gỗ lớn, mô hình nông - lâm kết hợp và thu hút doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm.
Dự án hỗ trợ nuôi dê lai sinh sản với 160 con dê giống được phân bổ cho 16 hộ nghèo, cận nghèo và hộ mới thoát nghèo
Song song với đó, xã đa dạng hóa sinh kế, phát triển chăn nuôi gia súc, gia cầm, nuôi ong lấy mật, nghề phụ, dịch vụ nông thôn, đặc biệt chú trọng du lịch sinh thái cộng đồng gắn với văn hóa bản địa. Công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn được coi là khâu then chốt, giúp nâng cao kỹ năng, tạo cơ hội việc làm tại chỗ hoặc xuất khẩu lao động. Xã cũng đề xuất mở rộng phạm vi tiểu dự án đào tạo nghề, phù hợp với nhu cầu thực tế.
Một điểm nhấn quan trọng trong định hướng giảm nghèo bền vững là việc chú trọng “giảm nghèo về thông tin”. Yên Trạch đầu tư nâng cấp hạ tầng số, mở rộng vùng phủ sóng Internet, đẩy mạnh tuyên truyền qua nhiều kênh và khuyến khích người dân ứng dụng công nghệ trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm. Sàn thương mại điện tử, phần mềm truy xuất nguồn gốc, nhật ký điện tử được kỳ vọng sẽ góp phần đưa nông sản của Yên Trạch ra thị trường rộng lớn hơn.
Đặc biệt, công tác khơi dậy ý chí tự lực được nhấn mạnh. Chính quyền xã tăng cường tuyên truyền, giáo dục để người dân không trông chờ, ỷ lại, đồng thời phát huy vai trò của người có uy tín trong cộng đồng. Mô hình “mỗi xóm giúp đỡ một hộ nghèo” cũng đang được xây dựng, nhằm tạo sự gắn kết, lan tỏa tinh thần tương trợ lẫn nhau.
Để đẩy nhanh tiến trình, Yên Trạch kiến nghị UBND tỉnh và các sở, ngành quan tâm hỗ trợ thêm nguồn lực. Trong đó, cần có kinh phí chuẩn hóa, phát triển sản phẩm OCOP, ưu tiên vốn đầu tư nâng cấp giao thông phục vụ vùng sản xuất hàng hóa chủ lực, hỗ trợ đào tạo, tư vấn tiêu chuẩn chất lượng, xúc tiến thương mại và kết nối sản phẩm lên sàn điện tử.
Riêng trong năm 2026, xã đề nghị bố trí 1.115 triệu đồng vốn sự nghiệp cho chương trình giảm nghèo bền vững, nhằm tiếp tục triển khai các dự án tạo sinh kế và nâng cao năng lực cho người dân.
Với sự chỉ đạo quyết liệt của chính quyền, sự đồng lòng của nhân dân cùng chiến lược phát triển nông nghiệp hàng hóa bền vững, Yên Trạch đang tiến những bước vững chắc trên hành trình trở thành xã nông thôn mới nâng cao. Con đường phía trước còn nhiều khó khăn, nhưng niềm tin vào một cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho mọi người dân nơi đây ngày càng hiện hữu rõ ràng hơn.
