Xuất khẩu tiếp tục giữ đà tăng trưởng

Nguồn: Bộ Công thương. Đồ họa: Văn Chung

Xuất khẩu tăng hơn 8%

Theo đánh giá của Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên, xuất nhập khẩu là điểm sáng nổi bật trong 2 tháng đầu năm 2025 với tổng kim ngạch ước đạt khoảng 126,7 tỷ USD. Trong đó, xuất khẩu ước đạt khoảng 64,3 tỷ USD, tăng 8,4%; nhập khẩu ước đạt khoảng 62,4 tỷ USD, tăng 15,2% so với cùng kỳ năm trước.

Cán cân thương mại tiếp tục duy trì đà xuất siêu, ước đạt khoảng 1,9 tỷ USD (cùng kỳ năm trước xuất siêu 5,13 tỷ USD). Tín hiệu tích cực khi xuất khẩu của khu vực kinh tế trong nước tăng trưởng ấn tượng, ước tính gấp 2 lần so với khu vực FDI (12,8% so với 6,7%). Một số mặt hàng xuất khẩu chủ lực tăng trưởng cao ở mức hai con số, như dệt may ước tăng 9,3%; giầy dép ước tăng 10,3%; máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện ước tăng 25,3%.

Còn theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, giá trị xuất khẩu nông, lâm, thủy sản tháng 2/2025 rất khả quan, ước đạt 4,4 tỷ USD, tăng 37,2% so với tháng 2/2024.

Mặc dù đạt được kết quả tích cực nêu trên, nhưng theo các chuyên gia kinh tế, để đạt được mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu hàng hóa năm 2025 đạt trên 12% và thặng dư thương mại hàng hóa 30 tỷ USD theo Nghị quyết số 25/NQ-CP là thách thức lớn trong bối cảnh nền kinh tế thế giới còn nhiều khó khăn, chiến tranh thương mại leo thang.

Theo ông Nguyễn Anh Sơn, Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công thương, với chỉ tiêu tăng trưởng xuất khẩu năm 2025 từ 12 - 14%, mỗi tháng phải xuất khẩu 38 tỷ USD, còn nếu so với năm 2024 thì mỗi tháng xuất khẩu phải đạt hơn 4 tỷ USD. Do đó, cần sự vào cuộc mạnh mẽ của các cơ quan quản lý cũng như sự linh hoạt, nỗ lực vượt khó của cộng đồng doanh nghiệp để hoàn thành mục tiêu.

Kịp thời ứng phó với diễn biến “chiến tranh” thương mại

Trao đổi với phóng viên TBTCVN, chuyên gia thương mại Vũ Vinh Phú cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, doanh nghiệp cần chủ động đa dạng hóa thị trường, ứng phó với diễn biến phức tạp của thương mại thế giới. Một trong những vấn đề lớn là sự phụ thuộc vào một số thị trường chủ yếu như Mỹ, EU và Trung Quốc. Điều này không chỉ làm tăng mức độ rủi ro cho các doanh nghiệp mà còn khiến Việt Nam dễ bị tác động bởi các biến động kinh tế và chính trị toàn cầu. Vì vậy, để đạt được mức tăng trưởng 12%, cần có sự thay đổi trong chiến lược xuất khẩu, hướng tới sự bền vững và hiệu quả hơn.

Ở góc độ cơ quan quản lý nhà nước, Thứ trưởng Bộ Công thương Phan Thị Thắng cũng chỉ ra những khó khăn trong năm 2025 với nhiều dự báo thách thức đối với hoạt động thương mại toàn cầu. Các biện pháp phòng vệ thương mại sẽ ngày càng gia tăng, các nền kinh tế lớn điều chỉnh chính sách nhằm bảo hộ ngành sản xuất trong nước, trong khi căng thẳng địa chính trị vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, tiếp tục gây ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng toàn cầu. Đặc biệt, kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump nắm quyền với nhiệm kỳ thứ hai đã và đang tạo ra ảnh hưởng một cách sâu sắc tới kinh tế thế giới.

Trong bối cảnh đó, bà Phan Thị Thắng cho biết, Bộ Công thương sẽ chỉ đạo các đơn vị chức năng tích cực nắm bắt tình hình, dự báo chính xác xu hướng thị trường, xây dựng giải pháp ứng phó linh hoạt và nâng cao năng lực cạnh tranh. Đây cũng là yêu cầu cấp thiết để doanh nghiệp thích ứng với biến động toàn cầu, mở rộng thị trường xuất khẩu và nâng cao hiệu quả hoạt động. Bộ Công thương sẽ tiếp tục duy trì tổ chức hội nghị giao ban với hệ thống thương vụ Việt Nam ở nước ngoài định kỳ hàng tháng để thường xuyên cập nhật thông tin thị trường, tháo gỡ khó khăn trong xuất nhập khẩu, mở ra cơ hội tận dụng các thị trường tiềm năng, thúc đẩy phát triển thương mại bền vững.

Đi vào giải pháp cụ thể, theo ông Nguyễn Anh Sơn, Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công thương, trong bối cảnh hiện nay, các doanh nghiệp và hiệp hội, ngành hàng cần phân tích chi tiết về nhu cầu tiêu thụ của thị trường quốc tế, đánh giá khả năng hấp thụ lượng hàng hóa trị giá 100.000 tỷ đồng để có chiến lược xuất khẩu hợp lý. Bên cạnh việc đẩy mạnh xúc tiến thương mại, trong năm 2025, Bộ Công thương sẽ phối hợp với các đơn vị phòng vệ thương mại hỗ trợ doanh nghiệp trong phòng tránh rủi ro về gian lận xuất xứ, nhằm tránh bị áp thuế chống bán phá giá.

Còn theo chuyên gia thương mại Vũ Vinh Phú, để ứng phó với diễn biến phức tạp của thương mại thế giới, Bộ Công thương và các doanh nghiệp cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp.

Theo đó, cần theo sát diễn biến thị trường thế giới; ở những thị trường lớn như EU, Trung Quốc và Mỹ đang là điểm nóng nguy cơ chiến tranh thương mại, doanh nghiệp nên chuyển hướng đẩy mạnh khai thác các thị trường mới như Trung Đông. Đặc biệt, cần nâng cao chất lượng dịch vụ logistics nhằm giảm thời gian vận chuyển và chi phí xuất khẩu./.

Nguyễn Vân