Xuất nhập khẩu Việt Nam - Trung Quốc kỳ vọng sớm cán mốc 200 tỷ USD

Trong bối cảnh phí vận tải tàu biển tăng cao, nhiều doanh nghiệp Trung Quốc đã và đang tìm kiếm nguồn cung hàng hóa nhập khẩu bằng đường bộ tại Việt Nam. Các doanh nghiệp Việt Nam cũng đang đầu tư mở rộng sản xuất đáp ứng nhu cầu nhập khẩu sản phẩm chế biến sâu từ thị trường Trung Quốc, việc xây dựng cửa khẩu thông minh hứa hẹn nâng cao năng lực thông quan tại các đường chuyên dụng vận chuyển hàng hóa lên gấp 2 đến 3 lần so với hiện nay.

Các mặt hàng lựa chọn thực hiện thông quan theo mô hình cửa khẩu thông minh bao gồm: Mặt hàng hoa quả, linh kiện điện tử xuất khẩu của Việt Nam, các nước ASEAN và mặt hàng linh kiện điện tử nhập khẩu từ Trung Quốc. Trong thời gian thí điểm tiếp tục trao đổi với phía Trung Quốc mở rộng các mặt hàng xuất nhập khẩu để đảm bảo mục tiêu, hiệu quả của Đề án.

Đề án cửa khẩu thông minh hứa hẹn nâng cao năng lực thông quan tại các đường chuyên dụng vận chuyển hàng hóa lên gấp 2 đến 3 lần so với hiện nay.

Cơ quan hải quan với khối lượng công việc chiếm 70 - 80% trong quản lý xuất nhập khẩu tại cửa khẩu biên giới đường bộ, giữ vai trò quan trọng trong việc triển khai. Ông Nguyễn Anh Tài, Phó Cục trưởng Cục Hải quan Lạng Sơn nói rằng, với mô hình cửa khẩu thông minh, cơ quan quản lý có thể giám sát được hàng hóa chặt chẽ hơn nhờ sự phối hợp giữa Hải quan Việt Nam và Hải quan Trung Quốc trong việc trao đổi dữ liệu của các lô hàng qua lại giữa hai bên. Đồng thời giúp ngăn chặn hiệu quả hơn những lô hàng bất hợp pháp đưa vào Việt Nam theo các mô hình truyền thống.

“Khi ứng dụng các trang thiết bị hiện đại vào cửa khẩu thông minh thì 100% các lô hàng được soi chiếu. Mô hình này sẽ mang đến những lợi ích rất lớn, đặc biệt là trong công tác phân luồng hàng hóa”, ông Tài nhấn mạnh.

Đề án thí điểm xây dựng cửa khẩu thông minh tại cặp Cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị phía Việt Nam và Hữu Nghị Quan phía Trung Quốc, phấn đấu đưa tổng kim ngạch xuất nhập khẩu tất cả các loại hình qua đường chuyên dụng vận chuyển hàng hóa khu vực mốc 1119 - 1120 đạt khoảng 85 tỷ USD, qua đường chuyên dụng vận chuyển hàng hóa khu vực mốc 1088/2 - 1089 đạt khoảng 25 tỷ USD.

Tính đến nay, Trung Quốc là thị trường Việt Nam nhập khẩu hàng hóa lớn nhất và ở chiều ngược lại đây cũng là thị trường xuất khẩu lớn thứ 2 của Việt Nam. Trong 7 tháng qua, kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam với Trung Quốc đạt 112,2 tỷ USD, tăng 25% so với cùng kỳ năm 2023. Theo đà tăng trưởng mạnh mẽ về thương mại nửa đầu năm 2024, dự báo kim ngạch xuất nhập khẩu Việt Nam - Trung Quốc trong năm nay có thể sẽ tiến sát mốc 200 tỷ USD.

Phó Thủ tướng Lê Thành Long vừa ký Quyết định số 865/QĐ-TTg ngày 17/8/2024 phê duyệt Đề án thí điểm xây dựng cửa khẩu thông minh tại đường chuyên dụng vận chuyển hàng hóa khu vực mốc 1119 - 1120 và đường chuyên dụng vận chuyển hàng hóa khu vực mốc 1088/2 - 1089 thuộc cặp cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị (Việt Nam) - Hữu Nghị Quan (Trung Quốc).

Mục tiêu đến năm 2027, năng lực thông quan tại các khu vực này sẽ tăng gấp 2-3 lần, và đến năm 2030, tăng gấp 4-5 lần so với hiện tại. Đây là bước đi quan trọng trong việc phát triển hạ tầng giao thông và thúc đẩy thương mại quốc tế giữa Việt Nam và Trung Quốc.

Đề án bắt đầu triển khai từ quý III/2024 đến hết quý III/2029. Theo đó, giai đoạn 1 tỉnh Lạng Sơn sẽ mở rộng đường chuyên dụng vận chuyển hàng hóa khu vực mốc 1088/2-1089 từ 4 làn xe lên 8 làn xe và mở rộng đường chuyên dụng vận chuyển hàng hóa khu vực mốc 1119-1120 từ 6 làn xe lên 8 làn xe.

Đồng thời thực hiện đầu tư cơ sở hạ tầng, mở rộng bến bãi trong khu vực cửa khẩu để đáp ứng các điều kiện triển khai mô hình cửa khẩu thông minh.

Còn trong giai đoạn 2 (từ quý III/2026 đến hết quý III/2029) sẽ triển khai vận hành thí điểm cửa khẩu thông minh. Đồng thời tiếp tục triển khai đầu tư hoàn thành mở rộng hạ tầng khu vực cửa khẩu bảo đảm đồng bộ với phía Trung Quốc, trọng tâm là hạ tầng bến bãi.

Thanh Hoa