Xung đột Israel - Iran: Người dân hai nước cảm thấy bất định

Các đợt tấn công qua lại giữa Israel và Iran đã bước sang ngày thứ 4, với số thương vong dân thường ở cả hai bên tiếp tục tăng.

Bộ Y tế Iran cho biết vào cuối ngày 15/6 rằng 224 người đã thiệt mạng kể từ khi cuộc tấn công của Israel bắt đầu hôm 13/6. Người phát ngôn Hossein Kermanpour cho biết trên phương tiện truyền thông xã hội rằng 1.277 người khác phải nhập viện. Ông khẳng định rằng hơn 90% số thương vong là dân thường.

Trước đó tại Israel, ít nhất 6 người, bao gồm một trẻ 10 tuổi và một trẻ 9 tuổi, thiệt mạng khi một tên lửa tấn công tòa nhà chung cư ở Bat Yam, gần Tel Aviv. Daniel Hadad, một chỉ huy cảnh sát địa phương, cho biết 180 người bị thương và 7 người mất tích.

4 người khác, bao gồm một trẻ 13 tuổi, thiệt mạng và 24 người bị thương khi một tên lửa tấn công một tòa nhà ở thị trấn Tamra ở miền bắc Israel. Một cuộc tấn công khác vào thành phố Rehovot ở trung tâm làm 42 người bị thương.

Hai bên chưa có dấu hiệu giảm leo thang trong khi các nhà lãnh đạo và tổ chức quốc tế kêu gọi kiềm chế.

Người dân Iran di chuyển đến bệnh viện sau một cuộc tấn công.

Iran: Người dân lo lắng sơ tán khỏi thủ đô

Người dân Iran đang sống trong tâm trạng lo sợ khi Israel tuyên bố sẽ tiếp tục không kích nhằm vào nước Cộng hòa Hồi giáo, với mục tiêu ngăn chặn chương trình hạt nhân của Tehran. Nhiều người bỏ lại nhà cửa, rời khỏi các thành phố lớn - bao gồm cả thủ đô Tehran - để tìm nơi trú ẩn an toàn hơn.

Một cư dân khu Saadat Abad - khu dân cư giàu có ở phía Bắc Tehran, nơi bị ảnh hưởng bởi các cuộc không kích - chia sẻ với CNN rằng họ nghe thấy tiếng nổ suốt đêm, có những vụ nổ mạnh đến mức làm rung chuyển cả tòa nhà họ đang sống.

Người dân tháo chạy xuống tầng trệt sau khi ngửi thấy mùi khói từ một tòa nhà lân cận bị trúng đạn. Các gia đình có trẻ nhỏ cố gắng giữ cho con cái bình tĩnh trong lúc hỗn loạn.

Thiệt hại ở Iran sau các cuộc tấn công.

Không giống như Israel - nơi các thành phố lớn đều có hầm trú bom hiện đại - Tehran gần như không có hệ thống bảo vệ tương tự. Người dân phải tìm đến các tầng hầm, đường hầm ngầm, hoặc những hầm trú ẩn cũ từ thời chiến tranh Iran-Iraq trong thập niên 1980 - lần gần nhất Iran trải qua một tình trạng khẩn cấp quy mô quốc gia như hiện nay.

“Ở Tehran không có hầm trú ẩn, người dân chỉ còn cách xuống tầng hầm", ông Mehdi Chamran - Chủ tịch Hội đồng Thành phố Tehran - nói với báo chí hôm 15/6. Ông cho biết thêm hệ thống tàu điện ngầm có thể được sử dụng như nơi trú ẩn “trong tình huống khủng hoảng nghiêm trọng”, nhưng điều đó đồng nghĩa phải tạm ngừng hoạt động toàn tuyến.

Chính quyền thành phố sau đó thông báo hệ thống metro Tehran sẽ hoạt động 24/7 kể từ đêm 15/6 để người dân có thể trú ẩn. Các trường học và đền thờ Hồi giáo cũng sẽ được mở cửa phục vụ mục đích tương tự.

Thiệt hại ở Iran sau các cuộc tấn công.

Người lớn tuổi sống trong khu Saadat Abad cho biết bầu không khí hiện tại gợi nhớ đến cuộc chiến kéo dài 8 năm với Iraq, khi lực lượng vũ trang Iraq tràn qua biên giới phía Tây vào lãnh thổ Iran.

Dù nguy cơ chiến tranh lan rộng đang hiện hữu, cuộc sống ở Tehran vẫn tiếp diễn. Siêu thị vẫn có hàng, các cuộc gặp mặt theo kế hoạch vẫn được tổ chức. Tuy nhiên, không khí chiến tranh không bao giờ rời xa: cây xăng luôn đông nghẹt, người dân phải xếp hàng dài để mua nhiên liệu, mỗi xe chỉ được phép mua tối đa 25 lít. Một số máy ATM vẫn hoạt động, nhưng bị giới hạn số tiền rút.

Thiệt hại ở Iran sau các cuộc tấn công.

Nhiều người chọn rời khỏi thủ đô, đổ về phía Bắc - khu vực gần biển Caspi - nơi thưa dân và được cho là an toàn hơn. Tuy nhiên, tình trạng kẹt xe nghiêm trọng khiến việc di chuyển trở nên vô cùng khó khăn.

Một gia đình - gồm bố mẹ già và hai con nhỏ - quyết định rời Tehran, dù không muốn. Họ lo ngại rằng các khu dân cư trung lưu đông đúc có thể bố trí cán bộ và sĩ quan quân đội, có khả năng bị nhắm đến.

Tại thành phố Shiraz ở miền nam trung Iran, người dân cũng xếp hàng dài mua xăng, đồng thời tích trữ lương thực, nước và cả tã trẻ em. Những chiếc xe chở đầy người và hành lý, nước uống buộc trên nóc xe - rời khỏi thành phố, tìm đến các vùng nông thôn.

Trong khi đó, Tehran về đêm trở nên lặng lẽ bất thường. Nhiều cửa hàng đóng cửa. Người dân hoặc đã rời thành phố, hoặc quá sợ hãi để đi làm.

Thiệt hại tại Israel sau các vụ tấn công.

Israel: 'Cảm giác thật bất định'

Một bầu không khí căng thẳng bao trùm thành phố Tel Aviv vắng lặng một cách bất thường vào ngày 14/6, khi người dân chuẩn bị tinh thần cho khả năng Iran sẽ tiếp tục phóng tên lửa nhằm trả đũa các cuộc không kích dữ dội của quân đội Israel.

Cuộc tấn công trả đũa của Iran - bao gồm hàng loạt máy bay không người lái và tên lửa - phần lớn bị hệ thống phòng không Israel bắn hạ. Tuy vậy, vẫn có thương vong tại Tel Aviv và các nơi khác.

Phần lớn cửa hàng và nhà hàng trong thành phố ven Địa Trung Hải này đều đóng cửa, dù một vài tiệm kem vẫn hoạt động. Một số nhóm nhỏ người dân tụ tập tại công viên cùng bạn bè, nhưng luôn ở gần hầm trú ẩn công cộng. Các bãi biển thường đông đúc của Tel Aviv nay cũng vắng bóng người tắm nắng.

Người dân Israel lo lắng dán mắt vào điện thoại để theo dõi tin tức về cuộc xung đột đang leo thang với Iran, trong khi vẫn cố gắng duy trì nhịp sống bình thường.

Các tòa nhà bị hư hại ở Israel sau các vụ tấn công.

“Cảm giác thật bất định”, Lindsay Schragen, một kiến trúc sư sống ở Tel Aviv, chia sẻ. Sau hơn 20 tháng chiến tranh với Hamas tại Gaza, xung đột với Hezbollah ở Lebanon và các vụ tấn công từ lực lượng Houthi ở Yemen - người dân Israel quen với việc phải nhanh chóng vào hầm trú ẩn khi còi báo động vang lên. Tuy nhiên, các cuộc tấn công từ Iran kéo dài hơn hẳn, buộc các gia đình phải ở trong hầm trú ẩn hàng giờ đồng hồ.

Khi Iran tấn công đáp trả, các bệnh viện trên khắp Israel khẩn trương đưa bệnh nhân hồi sức tích cực xuống các hầm ngầm, thường là các bãi đậu xe được chuyển đổi để sử dụng trong tình huống khẩn cấp.

Tại Trung tâm Y tế Sheba ở Ramat Gan, phía đông Tel Aviv, hàng trăm bệnh nhân - bao gồm cả trẻ sơ sinh non tháng - đã được chuyển xuống khu vực an toàn dưới lòng đất trong vòng 48 giờ qua.

Người dân trú ẩn ở Haifa.

Eliran Bar - cha của một bé sơ sinh non tháng đang được chăm sóc đặc biệt - chia sẻ: “Tôi đã nói với vợ rằng tôi không bao giờ muốn con mình sinh ra trong một thực tại như thế này. Tôi thật sự mong tất cả kết thúc sớm”.

Shaun Katz, một luật sư 32 tuổi sống tại Tel Aviv, chuẩn bị một túi đồ gồm nệm cắm trại, chai nước và bộ trò chơi yêu thích - bananagrams - để giết thời gian trong hầm trú ẩn.

Katz nói: “Chúng tôi không biết mọi chuyện sẽ diễn tiến thế nào, nhưng có lẽ đây là cơ hội tốt nhất để vô hiệu hóa mối đe dọa từ Iran. Bình thường tôi sẽ ủng hộ hạ nhiệt căng thẳng, nhưng tôi không nghĩ lựa chọn đó còn trên bàn nữa".

Tuy nhiên, không phải ai ở Tel Aviv cũng nghĩ như Katz. Một số người tỏ ra lo lắng sâu sắc về những gì có thể xảy ra tiếp theo.

Howard Alansteen - một công dân Mỹ sống tại Israel - cho biết: “Vợ tôi là người Israel. Cô ấy rất lo lắng và chỉ muốn rời đi càng sớm càng tốt. Cô ấy nói đến chuyện vượt cầu sang Jordan, lên phà đi Cyprus, thậm chí rời xuống Eilat. Cô ấy thực sự hoảng loạn”.

Zhenya Kuperman, một đầu bếp 20 tuổi sống ở Givatayim - ngoại ô phía đông Tel Aviv - cho biết nhiều bạn bè của cô quá sợ hãi nên không dám ra khỏi nhà cả ngày. Tuy nhiên, với cô, việc ra ngoài và gặp gỡ mọi người giúp xoa dịu căng thẳng.

Phương Anh (Nguồn: CNN, PBS, Reuters, ABC News)