Ý thức tự giác học tập là 'chìa khóa' mở ra thành công
Trong quá trình chinh phục tri thức thì ý thức tự giác học tập là 'chìa khóa' mở ra thành công - đó là kinh nghiệm học tập tốt của Nguyễn Công Vinh, học sinh Trường Trung học phổ thông Chuyên Bắc Ninh.
Em vừa đoạt Huy chương Vàng tại Kỳ thi Olympic Vật lý châu Á lần thứ 25, diễn ra từ ngày 4 -12/5 tại thành phố Dhahran, Ả Rập Xê Út.

Nguyễn Công Vinh được nhận Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh vì có thành tích đặc biệt xuất sắc. Ảnh: Thái Hùng/TTXVN
Hành trình chinh phục “Vàng” của chàng trai vùng quê
Sinh ra và lớn lên trên mảnh đất nghèo, xã Đức Long, thị xã Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh, các anh chị em trong gia đình Nguyễn Công Vinh ai cũng nỗ lực học tập, có kết quả học tốt. Trong đó, một chị gái của Vinh học Đại học Y Hải Phòng, một chị học Đại học Thương Mại, còn một em út còn nhỏ.
Chị Nguyễn Quỳnh Mai, mẹ Vinh cho biết: Ngay từ nhỏ, Vinh đã thể hiện tư chất thông minh, lanh lợi khi có khả năng ghi nhớ đặc biệt, 5 tuổi đã có thể đọc, viết thành thạo. Con rất ham đọc sách, chủ động thu nạp kiến thức. Thấy con ham học, chị đóng vai trò là người mẹ, người thầy, người bạn đồng hành cùng con.
Do gia đình không có điều kiện nên việc đi lại, học hành của con rất vất vả. Dù gầy yếu hơn các bạn nhưng muốn học Trường Trung học cơ sở Nguyễn Cao - trường trọng điểm của thị xã Quế Võ nên từ năm học lớp 6, Vinh đã một mình đi xe buýt hơn 20km để đến trường. Đường xa cũng không thể ngăn cản quyết tâm của Vinh. Em nhanh chóng khẳng định khả năng và được chọn vào đội tuyển học sinh giỏi của trường.
Vinh cho biết: Vào trung học cơ sở, em được chọn vào đội tuyển học sinh giỏi Toán của trường, nhưng vì thích môn Vật lý nên em mạnh dạn đề xuất được chuyển sang đội tuyển Lý. Năm lớp 9, trong Kỳ thi chọn học sinh giỏi thị xã Quế Võ, Vinh đoạt giải Nhất cấp huyện; giải Nhì kỳ thi chọn học sinh giỏi tỉnh Bắc Ninh. Ngay từ nhỏ em đã yêu thích môn Vật lý nên em có thể giải thích được các hiện tượng tự nhiên hằng ngày như mây, mưa, sấm chớp, điện, các tác động lực…
Lên cấp trung học phổ thông, em thi vào lớp chuyên Lý, Trường Trung học phổ thông Chuyên Bắc Ninh và có cơ hội phát huy tối đa khả năng học tập, nghiên cứu và chinh phục tri thức. Em bắt đầu vào lớp tiền đội tuyển và đội tuyển học sinh giỏi Vật lý quốc gia từ năm học lớp 11. Ngoài thời gian học chính khóa trên lớp và tự học ở nhà, Vinh thường dành 3 tiếng đồng hồ lên thư viện đọc sách, tìm hiểu kiến thức chuyên sâu về môn Vật lý.
Để có thể học tốt môn Vật lý, theo Vinh cần có sự phối hợp nhuần nhuyễn giữa lý thuyết với thực hành, bởi vậy em thường học để nắm chắc lý thuyết, rồi ứng dụng vào thực hành; đồng thời kết hợp thực hành để ôn lại lý thuyết. Ngoài ra, em thường tự giải thích các vấn đề xảy ra hằng ngày để củng cố lại kiến thức.
Với cách học hiệu quả đó, Vinh sở hữu bề dày thành tích học tập đáng ngưỡng mộ. Trong đó, tháng 5/2023, tại Kỳ thi Olympic bậc Trung học phổ thông do Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức em đoạt Huy chương Vàng; Kỳ thi chọn học sinh giỏi các trường Trung học phổ thông chuyên khu vực Duyên hải và Đồng bằng Bắc bộ tháng 7/2023, em tiếp tục giành Huy chương Vàng. Năm học lớp 11, em đoạt giải Nhất Kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia Trung học phổ thông môn Vật lý, Huy chương Đồng Olumpic Vật lý châu Âu. Lớp 12, Vinh giành giải Nhất, Thủ khoa Kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia Trung học phổ thông môn Vật lý, Huy chương Vàng Olympic Vật lý châu Á lần thứ 25.
Với thành tích này, Nguyễn Công Vinh là một trong 5 thành viên chính thức được chọn vào Đội tuyển Quốc gia Việt Nam tham dự Olympic Vật lý quốc tế (IPhO) diễn ra tại Pháp từ ngày 17-25/7 tới.
Viết tiếp ước mơ trở thành kỹ sư trí tuệ nhân tạo
Thầy Nguyễn Chí Trung, Tổ trưởng tổ Vật lý, Trường Trung học phổ thông Chuyên Bắc Ninh cho biết: Kỳ thi Olympic Vật lý châu Á là cuộc thi khá khó, hội tụ nhiều đối thủ mạnh trên thế giới như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nga, Singapore, Đài Loan (Trung Quốc). Đây là các quốc gia, vùng lãnh thổ có truyền thống, đầu tư bài bản trong bộ môn Vật lý.
Tuy nhiên, với sự tự tin, bản lĩnh, Nguyễn Công Vinh đã xuất sắc giành chiến thắng thuyết phục, đóng góp 1 Huy chương Vàng trong bảng vàng thành tích của đội tuyển Vật lý Việt Nam, đưa Việt Nam vào nhóm 5 nước có thành tích cao nhất tại cuộc thi (Đội tuyển Vật lý Việt Nam có 3 Huy chương Vàng, 3 Huy chương Bạc, 2 Huy chương Đồng).
Đồng hành cùng Vinh từ những ngày đầu bước vào trường trung học phổ thông, thầy Trung chia sẻ: Thông qua những lần tương tác, các bài kiểm tra năng lực, thầy nhận thấy Vinh là học sinh ngoan ngoãn, thông minh, có thái độ học hành nghiêm túc và niềm đam mê đặc biệt với môn Vật lý; là một trong số học sinh tốp đầu của lớp.
Mỗi vấn đề được đưa ra, em luôn nghiêm túc, quyết tâm hoàn thành ở mức cao. Ngoài những nội dung đã trao đổi trên lớp, Vinh cũng thường xuyên gặp gỡ, trao đổi với thầy khi gặp những vấn đề khó để có hướng giải quyết hiệu quả.
Trực tiếp trao Bằng khen tặng Nguyễn Công Vinh, sau khi em xuất sắc đoạt Huy chương Vàng tại Kỳ thi Olympic Vật lý châu Á lần thứ 25, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh Vương Quốc Tuấn chúc mừng thành tích đặc biệt xuất sắc của em và Trường Trung học phổ thông Chuyên Bắc Ninh, ngành Giáo dục và Đào tạo tỉnh. Ông khẳng định bên cạnh sự nỗ lực của bản thân học sinh, thành tích xuất sắc này cho thấy hệ thống đào tạo của các cấp học, đào tạo mũi nhọn của Bắc Ninh đang đi đúng hướng, tạo nên những nhân tài cho tỉnh và đất nước.
Trong bối cảnh tỉnh Bắc Ninh triển khai mạnh mẽ các nội dung của Nghị quyết số 57-NQ/TW, 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, ông Vương Quốc Tuấn đề nghị nhà trường duy trì thương hiệu là trường chuyên địa phương nổi bật, tiếp tục đào tạo, bồi dưỡng các lớp học sinh tài năng để cống hiến nhân tài cho đất nước. Em Nguyễn Công Vinh tiếp tục ôn tập, rèn luyện để đạt thành tích tốt nhất tại Kỳ thi Olympic Vật lý Quốc tế được tổ chức vào tháng 7/2025.
Em Nguyễn Công Vinh trân trọng cảm ơn sự quan tâm, động viên của các lãnh đạo tỉnh, ngành Giáo dục và Đào tạo trong suốt quá trình học tập; trân trọng sự chỉ bảo, dạy dỗ tận tình, yêu thương của các thầy, cô giáo. Đây sẽ là nguồn động lực to lớn để em tiếp tục nỗ lực, phấn đấu đạt thành tích cao tại Kỳ thi Olympic Vật lý Quốc tế. Trong tương lai, với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học, công nghệ, Vinh mong ước trở thành kỹ sư trí tuệ nhân tạo. Hy vọng với khả năng và niềm đam mê, ước mơ của em sẽ sớm trở thành hiện thực.

Thầy giáo Nguyễn Chí Trung, Tổ trưởng tổ Vật lý, trường THPT chuyên Bắc Ninh và chị Nguyễn Quỳnh Mai, mẹ của Nguyễn Công Vinh là những người luôn đồng hành với Vinh trong quá trình học tập. Ảnh: Thái Hùng/TTXVN
Cùng với em Nguyễn Công Vinh, Bắc Ninh còn có 2 học sinh Trường trung học phổ thông Chuyên Bắc Ninh được Bộ Giáo dục và Đào tạo chọn vào đội tuyển Việt Nam dự thi Olympic quốc tế năm 2025. Đó là các em: Trương Thanh Xuân, thành viên đội tuyển Việt Nam dự thi Olympic Toán học quốc tế (IMO), tổ chức vào tháng 7 tới tại Australia;
Ngô Quang Minh thành viên đội tuyển Việt Nam dự thi Olympic Hóa học quốc tế (ICho), tổ chức trong tháng 7 tới tại Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất. Hai học sinh lớp 12 chuyên Vật lý, Trường Trung học phổ thông Chuyên Bắc Ninh là Nguyễn Trần Hiệu và Hà Tuấn Kiệt cũng vừa được Hội Vật lý Việt Nam thông báo chọn vào đội tuyển Việt Nam tham dự Olympic Vật lý châu Âu (EuPhO) 2025, sẽ tổ chức vào trung tuần tháng 6.
Theo Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Bắc Ninh, năm học 2024-2025, toàn tỉnh tỉnh có 5 học sinh tham dự 6 lượt thi (3 quốc tế, 3 khu vực) ở cả 3 môn Toán học, Vật lý và Hóa học. Truyền thống hiếu học, sự quan tâm, đầu tư đồng bộ, đúng hướng của tỉnh và ý thức tự giác học tập của mỗi học sinh là bậc thang giúp các em tự tin bước trên khắp các đấu trường tri thức.