Yên Định bảo tồn, phát huy sức mạnh 'nội sinh' gắn với thúc đẩy du lịch

Du khách thăm Khu tưởng niệm Bác Hồ về thăm Yên Trường (xã Yên Trường, Yên Định).

Nhắc đến Yên Định là gợi lên những hình dung về vùng đất thấm đẫm dấu ấn lịch sử, nét đẹp văn hóa, tín ngưỡng. Trong đó, phức hệ Đọ - Quân Yên - Nuông là chứng tích về địa bàn quần tụ của người nguyên thủy trên mảnh đất này. Yên Định cũng là quê hương Bà Triệu - Nhụy Kiều tướng quân lừng danh trong lịch sử dân tộc. Trên những vỉa tầng ấy, ai đã một lần hòa mình vào không gian lễ hội Trò Chiềng sẽ không khỏi trầm trồ, cảm phục trước sự sáng tạo, khéo léo, thăng hoa của các thế hệ người dân nơi đây đã sáng tạo, gìn giữ, thắp sáng ngọn lửa di sản trên mảnh đất này.

Về với Yên Định, du khách hào hứng ghé thăm các điểm du lịch tiêu biểu như: Khu tưởng niệm Bác Hồ về thăm Yên Trường (xã Yên Trường), khu di tích núi và đền Đồng Cổ (xã Yên Thọ), di tích Điện Thừa Hoa và từ đường Phúc Quang (xã Định Hòa), phủ Cẩm (xã Định Công), khu dịch vụ thương mại tổng hợp Yên Trung (xã Yên Trung)... Hiện nay, trên địa bàn huyện có 49 di tích đã được xếp hạng, trong đó có 7 di tích cấp quốc gia, 42 di tích cấp tỉnh và 21 lễ hội truyền thống. Đây là nguồn lực nội sinh quan trọng, động lực phát triển bền vững mà không phải nơi nào cũng có được. “Nhằm bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa tiêu biểu ấy, huyện Yên Định đã thực hiện đồng bộ các giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước về văn hóa, du lịch, từ công tác tuyên truyền đến huy động nguồn lực đầu tư tu bổ, phục hồi, tôn tạo di tích, đào tạo nguồn nhân lực, kiểm kê, giám sát, khôi phục, tổ chức lễ hội", Phó trưởng Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Yên Định Lưu Thị Hà cho biết.

Trong những năm qua, công tác đầu tư tu bổ chống xuống cấp, phục hồi và tôn tạo di tích trên địa bàn huyện ngày càng được đẩy mạnh, đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Nguồn kinh phí đầu tư bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích của tỉnh ngày càng tăng cùng với những nỗ lực huy động xã hội hóa, gần 20 di tích trên địa bàn huyện đã được tu bổ, phục hồi, chống xuống cấp. Ngoài ra, trên địa bàn huyện có một số di tích đã được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư và đang trong quá trình triển khai, thực hiện.

Công tác chỉ đạo tổ chức lễ hội tại các địa phương được các cấp chính quyền quan tâm. Các địa phương, nơi có các lễ hội diễn ra đã chuẩn bị chu đáo về kế hoạch, nội dung chương trình, kịch bản lễ hội; thành lập ban tổ chức lễ hội, xây dựng chương trình, kế hoạch tổ chức, lên các phương án đảm bảo về an ninh - trật tự, vệ sinh môi trường, hướng dẫn khách thập phương đến hành lễ. Các lễ hội và hoạt động tín ngưỡng trên địa bàn huyện từng bước được tổ chức chu đáo, đi vào nền nếp, thực hiện tốt nếp sống văn minh trong lễ hội, phát huy được các giá trị truyền thống, đồng thời tiếp thu và vận dụng những giá trị mới. Công tác tổ chức lễ hội của các địa phương được thực hiện đảm bảo theo đúng quy trình, quy định của pháp luật.

Để công tác bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa đạt hiệu quả hơn nữa, huyện Yên Định tiếp tục thực hiện nghiêm túc, đầy đủ, hiệu quả các quy định về di sản văn hóa, trọng tâm là Luật Di sản văn hóa năm 2001, Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa năm 2009, các quy định pháp luật có liên quan và các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp, các ngành về bảo quản, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị di tích. Cùng với đó, huyện Yên Định đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức và ý thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên, các tầng lớp Nhân dân trong việc bảo quản, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị di tích gắn với xây dựng hình ảnh và con người Yên Định, chú trọng công tác quảng bá, giới thiệu về truyền thống lịch sử, văn hóa, cách mạng; các di tích lịch sử, di sản văn hóa trên địa bàn theo hướng thường xuyên, liên tục, có trọng tâm, trọng điểm và hiệu quả.

Công tác quản lý Nhà nước về di tích, danh lam, thắng cảnh và lễ hội trên địa bàn huyện được phân cấp, phân định rõ trách nhiệm của cơ quan chuyên môn, UBND các xã, thị trấn và tổ chức, cá nhân có liên quan, từ đó đã nêu cao được ý thức, trách nhiệm, tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước về di tích, phát huy các giá trị di tích.

Triển khai thực hiện có hiệu quả các mục tiêu, nhiệm vụ Đề án “Phát triển du lịch gắn với phát huy các giá trị lịch sử văn hóa huyện Yên Định giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030”, huyện đã tập trung các nguồn lực để đầu tư tu bổ, tôn tạo di tích; tranh thủ tối đa nguồn kinh phí và sự hỗ trợ của Trung ương, của tỉnh trong đầu tư trùng tu, tôn tạo các di tích, nhất là những di tích cấp quốc gia. Song song với đó, tăng cường công tác xã hội hóa, huy động sự đóng góp của các doanh nghiệp, các tổ chức kinh tế - xã hội, các đoàn thể, Nhân dân và các tổ chức, cá nhân để phục vụ công tác tu bổ, tôn tạo di tích.

Định kỳ kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định của pháp luật về quản lý, bảo vệ, khai thác, phát huy các giá trị di tích trên địa bàn huyện. Đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức về các giá trị di sản văn hóa phi vật thể trong cộng đồng dân cư; tiếp tục khôi phục và phát triển một số lễ hội truyền thống. Đồng thời, hỗ trợ kinh phí hoạt động cho các lễ hội, câu lạc bộ văn hóa - văn nghệ, các nghệ nhân tại cơ sở trong việc nghiên cứu, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa phi vật thể, góp phần lưu giữ các giá trị văn hóa.

Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa gắn với thúc đẩy du lịch, hướng tới phát triển bền vững là một trong những định hướng quan trọng mà huyện Yên Định quyết tâm thực hiện thời gian tới. Thành công của lễ hội đền Đồng Cổ vừa qua như tín hiệu vui về sự khởi sắc, phát triển sôi động của du lịch Yên Định. Tiềm năng, lợi thế phát triển du lịch của huyện Yên Định là điều hiển hiện rõ ràng, điều quan trọng là ở ý chí, quyết tâm, cách làm, sự chung sức đồng lòng của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân nơi đây.

Bài và ảnh: Hoàng Linh