Yêu cầu nộp photo sổ đỏ để làm sạch dữ liệu đất đai: Lãnh đạo Cục Quản lý đất đai nói gì?

Chủ trương đúng nhưng cách làm gây tranh cãi

Những ngày này, trên khắp cả nước, các địa phương đang đồng loạt triển khai xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai, một nhiệm vụ trọng tâm trong tiến trình cải cách hành chính và chuyển đổi số quốc gia.

Trong đó, Hà Nội đã và đang triển khai chiến dịch “90 ngày làm sạch dữ liệu đất đai” (từ ngày 1/9 đến 30/11). Toàn bộ các thửa đất trên địa bàn thành phố sẽ được rà soát, chuẩn hóa và gắn mã định danh thống nhất, bảo đảm khớp nối với thông tin nhân khẩu, hộ gia đình và tài sản. Tuy nhiên hoạt động này cũng gây nhiều ý kiến trái chiều.

Ông Cao Văn D. (trú tại phường Phú Diễn, Hà Nội) cho biết, suốt cả tuần nay, loa truyền thanh của tổ dân phố liên tục phát thông báo yêu cầu các hộ dân nộp bản photo sổ đỏ và căn cước công dân.

Ông D. cho biết, khi tổ dân phố đến nhà yêu cầu nộp bản photo sổ đỏ, ông đã giải thích rõ rằng giấy tờ này đang được thế chấp tại ngân hàng nên không thể tự ý mang ra sao chụp. Tuy nhiên giải thích của ông không được chấp nhận.

Ông D. bày tỏ thêm, các thông tin về đất đai, dân cư hiện nay đều đã được quản lý trong hệ thống dữ liệu của Nhà nước, nên việc yêu cầu người dân photo và nộp lại giấy tờ, nhất là khi sổ đỏ đang thế chấp, là điều bất hợp lý.

Nhiều người dân khác cũng phản ánh tình trạng tương tự. Một số hộ đã nộp bản photo giấy tờ nhưng không được cấp biên nhận, khiến họ lo ngại về việc ai sẽ chịu trách nhiệm bảo quản thông tin cá nhân.

PGS.TS Nguyễn Thường Lạng, Giảng viên cao cấp Viện Thương mại và Kinh tế quốc tế (Đại học Kinh tế Quốc dân) cho rằng, việc một số địa phương yêu cầu người dân photo sổ đỏ, căn cước công dân để “làm sạch dữ liệu đất đai” là cách làm gây phiền hà, không cần thiết.

“Chủ trương làm sạch dữ liệu là đúng, nhưng cách triển khai ở một số nơi đang đi chệch hướng. Chính cơ quan Nhà nước là đơn vị cấp sổ đỏ cho dân không thể bây giờ lại yêu cầu người dân photo, nộp lại”, ông Lạng nhận định.

PGS.TS Nguyễn Thường Lạng.

Theo ông, việc huy động toàn dân đi photo, nộp giấy tờ trong vài ngày không chỉ tốn kém, mất thời gian, mà còn trái tinh thần của cải cách hành chính giảm thủ tục, giảm phiền hà để phục vụ người dân tốt hơn.

Đó là chưa kể tới có hộ dân không còn giữ sổ đỏ gốc vì đã thế chấp ngân hàng, thậm chí mất sổ. Những trường hợp này nếu bắt buộc phải photo sẽ gây phiền phức, thậm chí ảnh hưởng đến giao dịch dân sự.

"Không phải địa phương nào cũng áp dụng cùng một cách làm"

Trao đổi với VietNamNet, ông Mai Văn Phấn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý đất đai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, theo kế hoạch, đến năm 2026, cả nước phải hoàn thiện cơ sở dữ liệu đất đai quốc gia – một trong những nhiệm vụ trọng tâm được Chính phủ và Bộ Chính trị chỉ đạo triển khai thống nhất trên phạm vi toàn quốc.

Trong chiến dịch "90 ngày làm sạch dữ liệu đất đai" đang được triển khai, nhiệm vụ trọng tâm là rà soát, cập nhật dữ liệu đối với các giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhà ở (sổ đỏ) đã được cấp nhưng chưa được đưa vào hệ thống dữ liệu điện tử.

Song song với đó, các địa phương tiếp tục xây dựng dữ liệu cho các loại đất khác, bảo đảm đến năm 2026 có thể hoàn thành toàn bộ cơ sở dữ liệu đất đai quốc gia theo kế hoạch đề ra.

Theo ông Phấn, một số địa phương đang thực hiện đồng thời hai nhiệm vụ – vừa phục vụ chiến dịch "90 ngày làm sạch dữ liệu đất đai" vừa mở rộng thu thập dữ liệu cho các loại đất khác – nhằm tránh việc phải làm lại sau này.

“Không phải địa phương nào cũng áp dụng cùng một cách làm. Việc triển khai có thể linh hoạt tùy điều kiện từng nơi, miễn đạt được mục tiêu cuối cùng là ‘làm sạch’ dữ liệu đất đai, tức là bổ sung đầy đủ, chính xác thông tin về quyền sử dụng đất vào hệ thống”, ông Phấn nói.

Vũ Điệp