Yêu cầu rà soát, tăng cường bảo vệ tuyệt đối an toàn bảo vật quốc gia
Bộ VH-TT&DL yêu cầu rà soát, đánh giá và tăng cường công tác bảo vệ, bảo quản, phát huy giá trị bảo vật quốc gia.
Bộ VH-TT&DL vừa có văn bản gửi các bộ, ngành Trung ương và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc rà soát, đánh giá và tăng cường công tác bảo vệ, bảo quản, phát huy giá trị bảo vật quốc gia.
Văn bản nêu rõ, thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính tại Công văn số 4623/VPCP-KGVX ngày 25-5-2025, Bộ VH-TT&DL đề nghị các bộ, ngành và địa phương khẩn trương rà soát, đánh giá thực trạng công tác trưng bày, bảo quản, bảo vệ và các biện pháp đảm bảo an ninh, an toàn đối với bảo vật quốc gia đang trực tiếp quản lý.
Nội dung đánh giá gồm: tên bảo vật quốc gia, nơi lưu giữ, công tác trưng bày, bảo quản, phương án an ninh, biện pháp ứng phó rủi ro, cùng các đề xuất, kiến nghị (nếu có). Thời hạn gửi báo cáo về Bộ là trước ngày 6-6-2025.
Bộ cũng yêu cầu tiếp tục tăng cường công tác bảo vệ, bảo quản và phát huy giá trị bảo vật quốc gia.
Trong đó, về bảo vệ, cần xây dựng phương án cụ thể cho từng bảo vật quốc gia, nhất là đối với hiện vật đang lưu giữ tại di tích hoặc thuộc sở hữu tư nhân.
Ngai vàng ở Điện Thái Hòa, một bảo vật quốc gia trước khi bị phá hoại. Ảnh: NGUYỄN DO.
Phương án phải được Sở VH-TT&DL hoặc Sở Văn hóa và Thể thao thông qua, UBND cấp xã phân công tổ chức thực hiện. Khi có diễn biến ảnh hưởng đến công tác bảo vệ, phải kịp thời báo cáo cơ quan chủ quản.
Về bảo quản, cần ưu tiên đầu tư cải tạo, nâng cấp hạ tầng, trang thiết bị chuyên dụng cho kho bảo quản, khu vực trưng bày bảo vật quốc gia tại bảo tàng và di tích.
Việc bảo quản phải có phương án cụ thể, bảo đảm tính khoa học, tuân thủ quy trình kỹ thuật, có sự phối hợp của các chuyên gia theo từng loại hình, chất liệu và tình trạng hiện vật.
Về phát huy giá trị, cần xây dựng chương trình quảng bá hiệu quả, hấp dẫn, dễ tiếp cận; nghiên cứu trưng bày phù hợp với từng loại hình bảo vật quốc gia, trên cơ sở bảo đảm an toàn, an ninh và giá trị hiện vật.
Đối với di vật, cổ vật có giá trị tại các di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh, Sở VH-TT&DL và Du lịch/Sở Văn hóa và Thể thao phải chỉ đạo lập danh mục hiện vật có giá trị tại từng di tích, định kỳ kiểm tra công tác bảo vệ.
Chính quyền địa phương nơi có di tích tổ chức lập và phê duyệt phương án bảo vệ, phân công trách nhiệm cho tổ chức, cá nhân quản lý di tích phối hợp với công an địa phương triển khai thực hiện.
Phương án bảo vệ hiện vật phải hạn chế hoặc không cho khách tiếp cận trực tiếp, thường xuyên kiểm tra, định kỳ bảo quản.
Nếu thay thế bằng hiện vật phục chế, nơi cất giữ phải có thiết bị bảo quản, báo động, camera theo dõi và cách xa khu vực có nguy cơ cháy nổ, ngập nước.
Luật Di sản văn hóa năm 2024 sẽ có hiệu lực từ ngày 1-7-2025, quy định rõ trách nhiệm quản lý, chế độ bảo vệ, bảo quản di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia.
Bộ VH-TT&DL đề nghị các đơn vị chuẩn bị đầy đủ điều kiện, nguồn lực để tổ chức thực hiện Luật Di sản văn hóa kịp thời, hiệu quả và gửi báo cáo đúng thời hạn để tổng hợp báo cáo Phó Thủ tướng Chính phủ.
