Zona thần kinh ở người cao tuổi dễ bị biến chứng nặng

Bệnh nhân bị zona thần kinh đang điều trị tại BV Bệnh nhiệt đới Trung ương

Zona thần kinh – người cao tuổi cần đề phòng

Cụ bà H.T.P (73 tuổi, ở Hà Nội) bị các nốt phỏng nước ở bụng và sườn trái, đau rát như bị kim châm kéo dài. Gia đình nghĩ bà bị “giời leo” nên đắp đậu xanh theo mẹo dân gian, nhưng các nốt phỏng càng lan rộng, gây đau nhức, khiến bà mệt mỏi, đau đầu và mất ngủ. Cho đến khi nhập viện, bà được xác định tổn thương da nặng do zona thần kinh.

Năm ngày trước khi nhập viện, cụ ông N.C.X (77 tuổi, ở Hà Nội) thấy nổi nhiều mụn nước thành đám ở vùng bụng, mạn sườn và thắt lưng trái, khiến cụ ngứa ngáy, đau nhức dữ dội. Sau khi tự dùng thuốc tại nhà không khỏi, ông cụ được đưa vào BV Bệnh nhiệt đới Trung ương và bác sĩ chẩn đoán mắc zona thần kinh kèm đau dây thần kinh sau zona, trên nền bệnh gout mạn tính.

Cả hai bệnh nhân được điều trị toàn diện bằng thuốc kháng virus Acyclovir, thuốc giảm đau, chăm sóc da chuyên sâu và kháng sinh đường tĩnh mạch nhằm phòng ngừa nguy cơ bội nhiễm vi khuẩn. Sau hơn một tuần điều trị, tình trạng của họ cải thiện rõ rệt: các nốt phỏng se khô, cơn đau giảm dần, sức khỏe dần phục hồi.

Trao đổi với báo chí chiều nay, 6/5, TS.BS Vũ Minh Điền - Phó trưởng Khoa Nội tổng hợp BV Bệnh nhiệt đới Trung ương - cho biết nhiều bệnh nhân nhập viện do zona thần kinh thường bị tổn thương da nghiêm trọng và đau dây thần kinh dai dẳng. Đây là bệnh phổ biến ở người cao tuổi, đặc biệt là những người có bệnh nền hoặc suy giảm miễn dịch. Bệnh này có nguy cơ biến chứng nặng nếu không được điều trị kịp thời.

Theo TS Điền, zona thần kinh biểu hiện bằng mẩn đỏ, mụn nước nhỏ chứa dịch mọc thành cụm, thường xuất hiện thành dải ở vùng eo lưng hoặc mạn sườn, gây đau nhức dữ dội dọc theo đường đi của dây thần kinh. Cơn đau có thể kéo dài nhiều tháng, thậm chí nhiều năm sau khi mụn nước đã lành — được gọi là đau dây thần kinh sau zona. Tình trạng này không chỉ gây khó chịu dai dẳng mà còn khiến người cao tuổi suy nhược, giảm sức đề kháng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.

Tổn thương do zona thần kinh

Có thể phòng bệnh bằng vắc xin

Zona thần kinh do virus herpes zoster gây ra — loại virus ẩn náu trong các dây thần kinh cảm giác và tái hoạt động khi hệ miễn dịch suy yếu. Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng thường gặp nhất ở người trên 50 tuổi, đặc biệt những người mắc bệnh nền như tiểu đường, bệnh gan, bệnh thận hoặc suy giảm miễn dịch.

Zona thần kinh không phải là bệnh truyền nhiễm nên nguy cơ lây lan thấp. Đây là bệnh lý do nhiễm khuẩn gây ra. Với những trường hợp nhẹ, bệnh có thể tự khỏi và không để lại biến chứng.

Tuy nhiên, nếu phát hiện muộn hoặc điều trị không đúng cách, bệnh có thể gây ra hàng loạt biến chứng nguy hiểm như viêm kết mạc, viêm giác mạc, tăng nhãn áp, thậm chí mù lòa do viêm võng mạc hoặc thần kinh thị giác.

Một số biến chứng khác ít gặp hơn như liệt dây thần kinh số VII, đột quỵ, viêm não VZV, viêm tủy, viêm động mạch não. Ở người có bệnh nền, zona còn có thể làm trầm trọng thêm các bệnh lý sẵn có như tăng nguy cơ biến chứng tim mạch, tăng đường huyết, nặng thêm bệnh thận, bệnh gan…

BSCKII Nguyễn Nguyên Huyền - Giám đốc Trung tâm phòng chống dịch BV bệnh Nhiệt đới Trung ương, khuyến cáo: “Người trên 50 tuổi, đặc biệt những người có bệnh lý nền hoặc suy giảm miễn dịch, nên chủ động tiêm vắc xin phòng zona. Vắc xin không chỉ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh mà còn giảm mức độ nghiêm trọng nếu nhiễm bệnh. Đặc biệt, đây là biện pháp chủ động, hiệu quả giúp người lớn tuổi bảo vệ sức khỏe lâu dài và nâng cao chất lượng cuộc sống.”

BS Nguyên Huyền cũng nhấn mạnh, khi có các dấu hiệu sớm như đau rát, nổi mẩn đỏ hoặc mụn nước ở vùng da, người bệnh cần đi khám sớm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh nguy cơ biến chứng nguy hiểm.

Thanh Hằng