1 giáo viên tiếng Anh 'cõng' 13 lớp học

Đưa tiếng Anh thành môn học bắt buộc ngay từ lớp 1 như một “làn gió mới” thổi vào nền giáo dục phổ thông - Ảnh: Nguyễn Duẩn

Hiện nay, việc dạy ngoại ngữ lớp 3, lớp 4 và lớp 5 bắt buộc theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 được triển khai tại các địa phương. Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT), có 100% các nhà trường đã tổ chức dạy học Ngoại ngữ 1 bắt buộc ở lớp 3, lớp 4 và lớp 5, trong đó phần lớn là học tiếng Anh. Mới đây, Đề án "Đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học giai đoạn 2025 - 2035, tầm nhìn đến năm 2045", đặt ra mục tiêu 100% cơ sở giáo dục phổ thông trên cả nước dạy tiếng Anh bắt buộc từ lớp 1. Nội dung này đang thu hút sự quan tâm từ phía các nhà trường.

Thực tế cho thấy, chính sách đổi mới luôn đi kèm thách thức và "bài toán" lớn nhất mà các nhà trường phải đối diện chính là làm sao để lấp đầy khoảng trống thiếu hụt giáo viên đạt chuẩn và đảm bảo chất lượng giảng dạy đồng đều trên diện rộng. Trường Phổ thông Dân tộc Bán trú (PTDTBT) Sủng Là (xã Sà Phìn, Tuyên Quang) hiện chỉ có 1 giáo viên tiếng Anh cho 13 lớp. Điều này khiến mục tiêu 100% học sinh được học tiếng Anh bắt buộc từ lớp 1 trở thành nỗi lo lớn. Trăn trở về những khó khăn trong công tác triển khai, ông Nguyễn Văn Lợi, Hiệu trưởng Trường PTDTBT Sủng Là cho biết, để có thể triển khai dạy tiếng Anh từ lớp 1, nhà trường cần thêm ít nhất 3 giáo viên. Tuy nhiên, điều trớ trêu là số giáo viên đó nhiều năm nay vẫn không tuyển được. Trong khi đó, sự ngăn cách địa lý cũng khiến việc dạy trực tuyến gặp khó khăn khi mạng Internet yếu, thầy cô nhiều khi không thể tương tác với học sinh. "Nhà trường hiện có 670 học sinh, hầu hết là người dân tộc thiểu số. Nhiều em còn chưa viết thông, nói thạo tiếng Việt nên việc tiếp cận tiếng Anh từ lớp 1 là một thử thách kép", ông Lợi chia sẻ.

Tương tự, tại Trường PTDTBT Tiểu học Dào San (xã Phong Thổ, Lai Châu), bà Phạm Thị Xuân, hiệu trưởng nhà trường cho biết trường bắt đầu xây dựng phương án cho đề án này. Để có thể triển khai, trường cần 3 giáo viên tiếng Anh nhưng hiện mới có 2 thầy cô đang vừa dạy vừa theo học văn bằng hai. "Trước đây, có thời điểm các thầy cô phải dạy kết nối trực tuyến giữa 2 trường. Nhưng đường truyền kém, học sinh gần như không tương tác được. Tuy khó nhưng phải làm, để học sinh có nền tảng sớm hơn", bà Xuân chia sẻ.

Hiện nay, hơn 1.000 học sinh của Trường PTDTBT Tiểu học Dào San đang theo học tại 2 điểm trường cách nhau khoảng 3 km. Điều khiến Ban Giám hiệu nhà trường lo ngại nhất là sự thiệt thòi của học sinh trong quá trình học tập. "Khi giáo viên giảng dạy trực tiếp ở điểm này thì điểm còn lại phải học trực tuyến. Chúng tôi lo hạn chế về điều kiện học tập sẽ ảnh hưởng đến chất lượng tiếp thu kiến thức và kết quả chung của chương trình", nữ hiệu trưởng chia sẻ thêm.

Ông Trần Sỹ Hà, Hiệu trưởng Trường PTDTBT Tiểu học Mỹ Lý - Ảnh: Nguyễn Duẩn

"Đưa tiếng Anh vào giảng dạy từ lớp 1 với chúng tôi gần như là không thể", ông Trần Sỹ Hà, Hiệu trưởng Trường PTDTBT Tiểu học Mỹ Lý 2 (Nghệ An) chia sẻ với PV Báo PNVN. Theo ông Hà, trận lũ lịch sử xảy ra vào đầu tháng 8/2025 đã khiến toàn bộ cơ sở vật chất của nhà trường bị hư hỏng hoàn toàn dẫn đến việc bố trí nơi giảng dạy của trường gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh những khó khăn về cơ sở vật chất, học sinh đồng bào dân tộc thiểu số nơi đây vốn khó khăn trong việc tiếp cận tiếng Anh. Với Trường PTDTBT Tiểu học Mỹ Lý 2, khó khăn nhất để đưa tiếng Anh vào giảng dạy từ lớp 1 đó là vấn đề giáo viên. "Hiện tại, nhà trường không có giáo viên dạy tiếng Anh. Những năm học trước, việc giảng dạy môn học này đều được nhà trường áp dụng theo phương pháp trực tuyến với sự tham gia giảng dạy của các thầy cô giáo ở trường khác. Trong trường hợp cơ sở vật chất của nhà trường được đảm bảo, để việc đưa tiếng Anh vào giảng dạy từ lớp 1 tại nhà trường sẽ cần thêm 2 giáo viên chuyên môn", ông Hà chia sẻ.

Phụ huynh vừa mừng vừa lo

Con gái năm nay đang học mầm non và 2 năm nữa mới bước vào lớp 1 nhưng đều đặn 2 ngày cuối tuần, chị Nguyễn Linh Chi (28 tuổi, trú tại phường Từ Liêm, Hà Nội) lại đưa con đến một trung tâm ngoại ngữ chất lượng cao để học thêm tiếng Anh. Mục tiêu cho con làm quen và tạo dựng nền tảng ngôn ngữ từ sớm. "Vợ chồng tôi đều có mong muốn cháu sớm tiếp cận và sau này có thể giao tiếp cơ bản tiếng Anh. Thời đại công nghệ nên chúng tôi quan niệm bên cạnh ngôn ngữ mẹ đẻ, trẻ phải biết thêm một ngoại ngữ. Điều này có thể giúp ích nhiều cho tương lai sau này của con", chị Linh Chi chia sẻ. Với 2 buổi học mỗi tuần, mỗi buổi học kéo dài 60 phút tại trung tâm, con gái chị Linh Chi được tiếp cận với những kiến thức cơ bản của tiếng Anh đồng thời có cơ hội tiếp xúc với các giáo viên bản xứ. Những tiếp xúc đầu đời đó giúp trẻ không cảm thấy bỡ ngỡ và tăng sự tự tin khi bắt đầu với môn tiếng Anh tại trường học sau này. Đồng tình việc tiếng Anh sẽ trở thành môn học bắt buộc ngay từ lớp 1, chị Linh Chi cho rằng đây là một chính sách cần thiết trong điều kiện thế giới mở như hiện nay bởi bắt đầu từ lớp 3 mới học tiếng Anh là chậm.

Học sinh tiểu học tại TP Hồ Chí Minh trong một giờ học tiếng Anh - Ảnh: Đào Ngọc Thạch

Chị Dương Thị Ngọc Ánh (32 tuổi, trú tại phường Xuân Phương, Hà Nội) cũng không ngần ngại đăng ký cho con trai 3 tuổi theo học tại một trường mầm non có giảng dạy chương trình song ngữ. Việc cho trẻ tiếp cận với tiếng Anh từ sớm được chị Ánh lý giải vì muốn tận dụng quãng "thời gian vàng" phát triển ngôn ngữ của trẻ. "Từ 2 đến 7 tuổi là quãng thời gian trẻ có khả năng tiếp thu ngôn ngữ một cách tự nhiên và dễ dàng nhất. Vì vậy, tôi mong muốn con sẽ ngày ngày gặp, tiếp xúc, lắng nghe tiếng Anh để từ đó thu nhận ngôn ngữ này một cách thoải mái, nhẹ nhàng nhất", chị Ánh chia sẻ.

Nhiều phụ huynh cho rằng, việc đưa tiếng Anh trở thành môn học bắt buộc ngay từ lớp 1 là một quyết sách đúng đắn. Tuy nhiên, chương trình giảng dạy sẽ ra sao, chất lượng giáo viên phải đảm bảo để trẻ tiếp xúc với tiếng Anh không bị chệch nhịp. "Việc giảng dạy tiếng Anh ở nước ta thường có hướng thiên nhiều về dạy ngữ pháp trong khi thời gian dành cho giao tiếp để luyện phản xạ giao tiếp, phát âm còn ít. Tôi mong muốn chương trình sẽ chú trọng cả 4 kỹ năng nghe nói, đọc, viết, để trẻ có thể thoải mái sử dụng tiếng Anh như tiếng mẹ đẻ", chị Ánh bày tỏ.

Nguyễn Duẩn - Hà Phương