Tìm giải pháp nâng chất lượng giáo dục âm nhạc trong trường học

Tọa đàm Giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc trong trường phổ thông. Ảnh: Lê Nguyễn

Sự kiện thu hút sự quan tâm của nhiều chuyên gia, nhà quản lý giáo dục, nghệ sĩ, giáo viên cùng phụ huynh và học sinh.

Chương trình nhằm nhìn lại thực tiễn triển khai giáo dục nghệ thuật ở các nhà trường, phân tích những vướng mắc hiện nay và đề xuất hướng phát triển phù hợp trong bối cảnh đổi mới giáo dục theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018.

Báo cáo tổng quan chặng đường 15 năm đưa âm nhạc - nghệ thuật vào giảng dạy, thầy Đàm Tiến Nam, Hiệu trưởng Trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Nguyễn Bỉnh Khiêm - Cầu Giấy, chia sẻ hành trình đặc biệt của nhà trường khi bắt đầu đưa âm nhạc vào chương trình chính khóa từ năm 2010. Theo thầy Nam, việc đưa nghệ thuật vào trường học không chỉ tạo ra những giờ học hấp dẫn, mà còn trở thành nền tảng quan trọng trong việc xây dựng môi trường giáo dục hạnh phúc. Đây cũng là bản sắc đã đồng hành với Trường Nguyễn Bỉnh Khiêm suốt nhiều năm qua.

Nhà trường đặt mục tiêu rõ ràng cho từng cấp học: Học sinh tiểu học biết sử dụng một loại nhạc cụ, làm quen tiết tấu, xướng âm, cảm thụ âm nhạc; học sinh trung học cơ sở đạt mức thành thạo, có thể hòa tấu, hợp xướng và trình diễn; học sinh trung học phổ thông hướng tới khả năng sáng tạo nghệ thuật, lập ban nhạc biểu diễn và tham gia các dự án nghệ thuật lớn.

Một trong những giải pháp trọng tâm để hiện thực hóa mục tiêu này là xây dựng đội ngũ giáo viên vững mạnh. Những ngày đầu, trường chỉ có 2-3 giáo viên âm nhạc; đến nay, đội ngũ đã phát triển lên 30 người. Sau 15 năm, Trường Nguyễn Bỉnh Khiêm đã trở thành một trong những đơn vị tiên phong triển khai giáo dục âm nhạc - nghệ thuật một cách bài bản, toàn diện.

Trong khuôn khổ chương trình, các chuyên gia, nhà quản lý và nghệ sĩ cùng các khách mời đã tham gia tọa đàm, phân tích vai trò của giáo dục nghệ thuật trong việc hình thành nhân cách, nuôi dưỡng cảm xúc và phát triển năng lực sáng tạo cho học sinh. Các ý kiến đều thống nhất rằng nghệ thuật hoàn toàn có thể trở thành động lực bền vững cho giáo dục Việt Nam nếu được đầu tư đúng hướng.

Từ góc nhìn quản lý ở cấp Bộ, Tiến sĩ Phạm Tuấn Anh, Phó Cục trưởng Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục (Bộ Giáo dục và Đào tạo), chỉ ra nhiều khó khăn khi triển khai giáo dục nghệ thuật theo chương trình mới. Đó là tình trạng thiếu giáo viên đúng chuyên môn; việc phân bổ thời lượng còn hạn chế; cơ sở vật chất ở nhiều trường học chưa đồng bộ; tâm lý coi nghệ thuật là “môn phụ” vẫn tồn tại khá phổ biến. Ngoài ra, việc thiếu các mô hình điểm để nhân rộng cũng ảnh hưởng tới chất lượng triển khai.

Từ thực tế tại Trường Nguyễn Bỉnh Khiêm, thầy Đàm Tiến Nam cũng chia sẻ những thách thức trong giai đoạn đầu: Thiếu giáo viên, thiếu trang thiết bị, chương trình chưa thống nhất... Tuy nhiên, những bước đi kiên trì của tập thể nhà trường đã tạo nên sự thay đổi tích cực, minh chứng rằng việc đưa âm nhạc vào trường học là khả thi nếu có chiến lược, đội ngũ và nguồn lực phù hợp.

Các chuyên gia tại tọa đàm đề xuất nhiều giải pháp thiết thực nhằm tháo gỡ khó khăn như: Tăng cường bồi dưỡng giáo viên theo hướng thực hành - ứng dụng; xây dựng ngân hàng học liệu dùng chung toàn ngành; tăng cường liên kết giữa nhà trường với các học viện, nghệ sĩ chuyên nghiệp; tạo cơ chế tự chủ cho các trường trong tổ chức chương trình nghệ thuật.

Một số ý kiến nhấn mạnh nên ưu tiên các giải pháp “vừa thực tiễn, vừa bền vững”, như mời nghệ sĩ tham gia giảng dạy, tổ chức nhiều sân khấu trải nghiệm cho học sinh, phát triển các câu lạc bộ âm nhạc, khuyến khích dự án liên môn và biểu diễn định kỳ.

Dịp này, giáo viên và học sinh Trường Nguyễn Bỉnh Khiêm biểu diễn nhiều tiết mục nghệ thuật đặc sắc, minh họa sinh động cho hiệu quả của mô hình giáo dục nghệ thuật trong nhà trường, đồng thời tạo không khí sôi nổi, truyền cảm hứng tới các đại biểu.

Thống Nhất