'Phải để việc dạy và học luôn xoay quanh sự phát triển của mỗi đứa trẻ'

Chia sẻ tại hội thảo khoa học giáo dục 2025 với chủ đề "Giáo dục trong kỉ nguyên vươn mình của dân tộc" diễn ra vào ngày 5/12, GS.TS Lê Anh Vinh - Viện trưởng Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam đã đưa ra nhiều góc nhìn quan trọng về định hướng đổi mới giáo dục trong bối cảnh hiện nay.

Theo ông Vinh, những đổi mới thời gian qua như định hướng đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ 2 trong nhà trường hay tích hợp trí tuệ nhân tạo vào dạy học phổ thông cho thấy Việt Nam đang bắt kịp xu hướng toàn cầu.

"Tuy vậy, bên cạnh mục tiêu đào tạo công dân quốc tế, giáo dục vẫn phải giúp học sinh giữ vững bản lĩnh, bản sắc và các giá trị văn hóa cốt lõi của người Việt Nam", ông Vinh nói.

GS.TS Lê Anh Vinh - Viện trưởng Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam.

Vấn đề thứ hai, theo ông Vinh, cần có một cách tiếp cận mang tính hệ thống đối với giáo dục, nhưng vẫn lấy con người làm trung tâm. Thời gian qua, chúng ta đã có nhiều điều chỉnh quan trọng như trao quyền nhiều hơn cho nhà trường, cho giáo viên, tăng cường sự kết nối giữa gia đình - nhà trường - xã hội.

Song, ông cho rằng, thách thức lớn nhất hiện nay là "phải làm sao để việc dạy và học luôn xoay quanh sự phát triển của mỗi đứa trẻ, hài hòa giữa yêu cầu của hệ thống và nhu cầu của con người".

Theo GS.TS Lê Anh Vinh, giáo dục phải phục vụ phát triển nền tảng, nhưng đồng thời hướng đến tương lai. Muốn phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, trước hết phải phát triển con người - đặc biệt là thế hệ trẻ. Sự kết nối này cần được thể hiện xuyên suốt từ giáo dục mầm non, phổ thông, giáo dục nghề nghiệp cho đến đại học.

Cuối cùng theo ông Vinh, trong bối cảnh mới với nhiều thách thức, điều quan trọng là làm thế nào để chuyển hóa thách thức thành cơ hội, để giáo dục thực sự trở thành chìa khóa phát triển đất nước trong giai đoạn tới.

Tiến sĩ Khoa học Phạm Đỗ Nhật Tiến - Hiệp hội các trường Đại học, Cao đẳng Việt Nam.

Trong khi đó, TSKH. Phạm Đỗ Nhật Tiến - Hiệp hội Các trường Đại học, Cao đẳng Việt Nam cho rằng, vấn đề chung được đặt ra đối với việc phát triển các chương trình giáo dục ở mọi cấp học và trình độ đào tạo - là bảo đảm cung cấp cho người học kiến thức, kĩ năng, phẩm chất và năng lực để họ thành công trong một thế giới biên động khó lường, sẵn sàng trước những cơ hội và thách thức trong tương lai.

Ông Tiến cho rằng ở cấp trường, cần khuyến khích và tạo điều kiện để các cơ sở giáo dục và giáo viên phát huy quyền tự chủ khi triển khai chương trình theo hướng linh hoạt.

"Đã đến lúc phải trao quyền nhiều hơn cho nhà trường và nhà giáo - đặc biệt trong giáo dục nghề nghiệp và đại học để áp dụng phương pháp luận Agile trong thiết kế, giảng dạy và đánh giá; đồng thời thu thập phản hồi thường xuyên từ người học và các bên liên quan nhằm liên tục cải thiện chương trình", ông nhấn mạnh.

Hoàng Nhung