2 cựu Cục trưởng Cục Đăng kiểm và hàng trăm đồng phạm được giảm án

Ngày 22/1, sau 1 tuần nghị án kéo dài, TAND Cấp cao tại Tp.HCM tiến hành tuyên án phúc thẩm đối với đối với 144 bị cáo trong vụ án xảy ra Cục Đăng kiểm Việt Nam, 11 trung tâm đăng kiểm trên địa bàn Tp.HCM và 3 trung tâm đăng kiểm tại Long An, Bến Tre, Sóc Trăng.

Theo đó, HĐXX đã tuyên phạt bị cáo Trần Kỳ Hình (cựu Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam) 17 năm tù về tội Nhận hối lộ, 5 năm tù về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Tổng hợp hình phạt là 22 năm tù (giảm 3 năm tù so với án sơ thẩm).

Bị cáo Đặng Việt Hà (cựu Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam) bị tuyên phạt 17 năm tù về tội Nhận hối lộ (giảm 2 năm tù so với án sơ thẩm).

Đối với 142 bị cáo còn lại, HĐXX chấp nhận kháng cáo của 125 bị cáo, tuyên giảm cho các bị cáo này một phần hình phạt. 12 bị cáo khác không được chấp nhận kháng cáo, giữ nguyên án sơ thẩm.

Phần lớn các bị cáo có kháng cáo đều được giảm nhẹ hình phạt; còn hàng chục bị cáo bị kháng nghị tăng án bị cấp phúc thẩm giữ nguyên án sơ thẩm.

Theo bản án vừa tuyên, trong thời gian giữ chức vụ Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam, các bị cáo Trần Kỳ Hình và Đặng Việt Hà là những người đứng đầu chịu trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện mọi hoạt động của Cục Đăng kiểm.

Tuy nhiên, các bị cáo là lãnh đạo Cục Đăng kiểm đã không thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ được giao, buông lỏng, thiếu kiểm tra giám sát, đưa ra chủ trương làm trái quy định của pháp luật, để xảy ra sai phạm, tiêu cực có hệ thống, trong thời gian dài tại các phòng trực thuộc Cục Đăng kiểm Việt Nam, các Trung tâm Đăng kiểm, Chi cục Đăng kiểm trên cả nước và nhận hối lộ số tiền đặc biệt lớn.

Phòng Kiểm định xe cơ giới (VAR) là tổ chức trực thuộc Cục Đăng kiểm Việt Nam, thực hiện chức năng tham mưu giúp Cục trưởng quản lý công tác kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường các loại xe cơ giới, kiểm tra xe máy chuyên dùng đang lưu hành trong phạm vi cả nước.

Các đăng kiểm viên Phòng VAR đã lợi dụng vị trí công tác không thực hiện đúng quy trình thẩm định, bỏ qua lỗi trên hồ sơ thiết kế, cấp Giấy chứng nhận thẩm định thiết kế trái quy định để nhận tiền hối lộ của các công ty từ 1,5 - 3 triệu đồng/hồ sơ.

Từ tháng 3/2019, bị cáo Trần Anh Quân, cựu quyền Trưởng phòng Kiểm định xe cơ giới được các đăng kiểm viên báo cáo về việc có nhận tiền hối lộ của các công ty thiết kế trong quá trình thẩm định hồ sơ.

Lợi dụng điều này, Quân thống nhất với các đăng kiểm viên việc sẽ chia cho Quân 700.000 đồng/hồ sơ. Quân sẽ dùng một phần chia lại cho bị cáo Trần Kỳ Hình. Các Phó phòng VAR mỗi người 100.000 đồng/hồ sơ; nhân viên văn phòng mỗi người 50.000 đồng/hồ sơ, phần còn lại các đăng kiểm viên được hưởng.

Đến tháng 8/2021, bị cáo Trần Kỳ Hình nghỉ hưu. Ông Đặng Việt Hà được bổ nhiệm giữ chức vụ Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam. Trong cuộc họp với lãnh đạo Phòng VAR, bị cáo Hà yêu cầu phải báo cáo chính xác số liệu hồ sơ đã thẩm định thiết kế, phải bảo đảm lợi ích của Hà là cao nhất.

Sau khi thống nhất, lãnh đạo Phòng VAR và các đăng kiểm viên đưa cho bị cáo Đặng Việt Hà 400.000 đồng/hồ sơ. Đến tháng 10/2022, khi cơ quan công an phát hiện xử lý sai phạm của các đơn vị đăng kiểm, các bị cáo không nhận tiền hối lộ trong hoạt động thẩm định hồ sơ thiết kế nữa.

Hành vi của các bị cáo tại các phòng trực thuộc Cục Đăng kiểm Việt Nam, các Trung tâm Đăng kiểm, Chi cục Đăng kiểm trên cả nước đã tiếp tay cho hành vi nhận hối lộ, nên cũng phải chịu trách nhiệm tương ứng với hành vi phạm tội của mình.

Bị cáo Đặng Việt Hà, cựu Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam được giảm 2 năm tù so với án sơ thẩm.

Theo HĐXX, căn cứ vào toàn bộ tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án, lời khai của các bị cáo tại tòa, đủ cơ sở xác định các bị cáo có hành vi phạm tội như bản án sơ thẩm tuyên phạt trước đó.

2 cựu Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam và các đồng phạm đã thực hiện hành vi phạm tội trong một thời gian dài, hưởng lợi số tiền lớn nên phải chịu trách nhiệm hình sự tương ứng với hành vi phạm tội.

Đối với kháng nghị tăng hình phạt của VKSND TP.HCM đối với 18 bị cáo và kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt của các bị cáo, HĐXX nhận thấy, đa phần các bị cáo đều bị áp dụng tình tiết tăng nặng là phạm tội 2 lần trở lên. Cấp sơ thẩm đã nhắc các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ hình phạt đối với từng bị cáo cáo và quyết định hình phạt với từng bị cáo tương đối phù hợp.

Tuy nhiên, vẫn có một số bị cáo thực hiện hành vi phạm tội với tính chất, mức độ thấp hơn nhưng bị Tòa án cấp sơ thẩm xét xử với mức hình phạt cao hơn các bị cáo khác trong cùng vụ án là chưa phù hợp, chưa bảo đảm tính công bằng và phân hóa tội phạm, đặc biệt đối với các bị cáo là cấp dưới có vai trò phụ thuộc.

Ngoài ra, tại phiên xử phúc thẩm, nhiều bị cáo đưa ra được các tình tiết giảm nhẹ hình phạt mới nên HĐXX cấp phúc thẩm ghi nhận, từ đó đánh giá tính chất, mức độ hành vi phạm tội của từng bị cáo, hậu quả, hành vi phạm tội gây ra, có cơ sở chấp nhận giảm nhẹ hình phạt cho một số bị cáo có kháng cáo.

Từ các nhận định này, HĐXX quyết định tuyên giảm nhẹ hình phạt cho 2 cựu Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam và hàng trăm bị cáo đồng phạm như đã nêu trên.

Võ Công Thư