3 giờ căng mình dẫn tàu container rời cảng Hải Phòng

Liên tục quan sát, tập trung cao độ dẫn tàu rời luồng

11h30 trưa, chưa kịp ăn trưa cùng gia đình, hoa tiêu Nguyễn Viết Bảy (Công ty TNHH MTV hoa tiêu hàng hải miền Bắc) đã vội vã lên đường xuống cảng Mipec để chuẩn bị dẫn tàu Sky Hope khởi hành rời cảng. Dù tới 12h30, tàu mới có lịch rời bến nhưng anh Bảy đã phải lên sớm để nắm bắt các thông tin về tàu, cũng như tình hình giao thông hàng hải tại hiện trường.

Hoa tiêu hàng hải hạng Nhất Nguyễn Viết Bảy trao đổi các thông tin với thuyền trưởng tàu Sky Hope trước khi dẫn tàu xuất bến.

Ngay khi lên tàu, việc đầu tiên anh làm là trao đổi nhanh các thông tin về đặc điểm của tàu với thuyền trưởng người Hàn Quốc bằng tiếng Anh. Sky Hope là tàu container quốc tịch Hàn Quốc, có chiều dài 145,71m, chiều rộng 22,74m với tổng trọng tải 11.884 DWT. Qua chiếc bộ đàm, anh Bảy cũng liên tục làm việc với các bộ phận cầu bến, lai dắt, cảng vụ hàng hải… để phối hợp đưa tàu rời bến một cách an toàn.

Thực tế trước khi tàu xuất phát, anh Bảy đã phải theo dõi lịch trình tàu ra vào tại khu vực để nắm bắt số lượng, tình hình hoạt động của các tàu. Trong quá trình tàu quay trở và hành trình trên luồng, trên buồng lái, hoa tiêu hàng hải liên tục quan sát, theo dõi tốc độ của các tàu xung quanh và tập trung cao độ cho các tình huống giao thông xảy ra trên luồng để có thể xử lý các tình huống kịp thời.

"Các tình huống bất ngờ đều có thể xảy ra như có phương tiện chạy cắt mũi tàu, hay có sà lan bất chợt chết máy… Những tình huống đó đều đe dọa an toàn hàng hải. Do đó, hoa tiêu phải liên tục quan sát, theo dõi các phương tiện khác trên luồng. Trong đầu cũng phải tính mọi phương án cho các tình huống có thể xảy ra", anh Bảy chia sẻ.

Chốc chốc, có lại chiếc phương tiện thủy chạy phía trước mũi tàu. "Midship" (Giữa tàu), "Stop Engine" (Dừng máy), "135"… các khẩu lệnh bằng tiếng Anh liên tục được hoa tiêu Bảy đưa ra cho đội ngũ sỹ quan của tàu Sky Hope để điều động con tàu đi đúng hướng.

Quá trình dẫn tàu, hoa tiêu phải tập trung cao độ, quan sát các tình huống giao thông hàng hải trên luồng để sẵn sàng phương án xử lý.

Sau khoảng 3 giờ, tàu Sky Hope được đưa ra tới vị trí đón trả hoa tiêu an toàn. Cùng lúc này, chiếc ca nô của lực lượng hoa tiêu hàng hải cũng đã tới nơi để đón anh Bảy, tạm biệt chiếc tàu container dần tiến ra biển lớn, ra khơi an toàn.

Cho biết đã nhiều lần đưa tàu vào cảng biển Hải Phòng, ông Kim Cheol-min, thuyền trưởng tàu Sky Hope đánh giá cao về kỹ năng và cách làm việc của đội ngũ hoa tiêu tại Hải Phòng. Theo ông Kim, hoa tiêu làm việc đúng giờ và có kỹ năng tốt để dẫn tàu an toàn, chưa để xảy ra những sự cố nguy hiểm cho tàu.

Làm việc bất kể đêm hôm

Sky Hope là tàu chạy trên tuyến dịch vụ khu vực Bắc Á (Ảnh: Marine traffic).

Từng làm thuyền trưởng trên những con tàu hàng, chán cảnh xa nhà đằng đẵng, anh Bảy quyết định từ bỏ mức lương cao ngất ngưởng để về làm hoa tiêu hàng hải với mong muốn được gần nhà hơn. Tuy nhiên, công việc hoa tiêu cũng không phải dễ dàng.

Làm hoa tiêu đã 8 năm, trong mắt anh Bảy, nghề này cũng lắm gian nan. Công việc đặc thù về thời gian, không kể ngày nghỉ lễ, ngày hay đêm, mùa hè nắng cháy hay đêm đông rét mướt, hoa tiêu hàng hải đều phải luôn sẵn sàng cho công việc theo yêu cầu của chủ tàu.

Đặc biệt, đặc thù con nước tại Hải Phòng với chế độ nhật triều nên nước lớn thường về đêm. Để lợi dụng con nước, nhiều tàu thường chọn ban đêm để vào làm hàng, nhất là vào mùa Đông. Lưu lượng tàu tập trung vào giờ cao điểm, thời tiết khắc nghiệt, vùng biển Hải Phòng lại mở và không có chỗ trú ẩn gây những khó khăn cho lực lượng hoa tiêu tác nghiệp.

"Đã 4 ngày liền tôi dẫn tàu ban đêm. Cứ 22h xuất phát và thường tới 2-3 giờ sáng hôm sau mới xong việc. Ban đêm, tầm nhìn hạn chế và rất khó quan sát", hoa tiêu Bảy kể. Với anh, ngành hàng hải chịu nhiều tác động của các yếu tố ngoại cảnh như thời tiết, sóng gió nên không mang tính tuyệt đối.

Công việc của hoa tiêu hàng hải có nhiều đặc thù, làm việc bất kể ngày lễ, Tết hay ngày, đêm.

"Hoa tiêu chỉ là cố vấn cho thuyền trưởng trong quá trình điều động tàu. Khó là có những quyết định tức thời mà nếu hoa tiêu không đủ bình tĩnh hay không đủ năng lực, có thể xảy ra tai nạn", anh Bảy chia sẻ.

Đặc biệt, đặc thù của luồng hàng hải Hải Phòng với mật độ phương tiện lưu thông lớn. Không chỉ có tàu biển, nơi đây còn có các phương tiện thủy, sà lan, tàu cá, các tàu nạo vét… Luồng hàng hải lại hẹp, càng gây áp lực cao cho các hoa tiêu hàng hải.

Thừa nhận đây là một trong những khó khăn lớn nhất, anh Nguyễn Việt Dũng, Trưởng phòng Hoa tiêu hàng hải (Công ty Hoa tiêu hàng hải miền Bắc) phân tích, việc lên kế hoạch dẫn các tàu lớn trên luồng hẹp đã khó, nhiều phương tiện tham gia chung một luồng làm công tác dẫn tàu càng khó hơn.

"Nhiều tàu cá hay không tuân thủ luật giao thông, chạy cắt luồng hoặc quan điểm chạy cắt mũi tàu để lấy may. Sự phức tạp đó khiến nhiều thuyền trưởng Việt Nam dù đã quen nhưng vào luồng Hải Phòng vẫn ngại", anh Dũng tâm sự. Cũng chính các yếu tố đó đòi hỏi hoa tiêu hàng hải phải có trình độ và sự tập trung cao trong quá trình dẫn tàu để đảm bảo an toàn, an ninh hàng hải.

Hoàng Anh