5 nguyên tắc trong ăn uống giúp bạn sống khỏe, trường thọ

Nhai chậm, nhai kỹ: "Bí kíp" nhẹ gánh cho dạ dày

Ông bà ta thường nói "ăn nhanh khó tiêu", và câu nói này hoàn toàn có cơ sở khoa học. Quá trình tiêu hóa bắt đầu ngay từ miệng, nơi răng nghiền nhỏ thức ăn và nước bọt tiết ra enzyme để phân hủy chúng. Khi bạn ăn vội, nhai qua loa, thức ăn sẽ không được nghiền đủ nhỏ và không được trộn đều với nước bọt. Điều này buộc dạ dày và lá lách phải làm việc quá tải để tiêu hóa, dẫn đến tình trạng đầy hơi, khó tiêu và táo bón.

Theo y học cổ truyền Trung Quốc, tỳ và vị (lá lách và dạ dày) là hai cơ quan chủ chốt đảm nhiệm chức năng tiêu hóa, hấp thụ và chuyển hóa dinh dưỡng. Khi chúng phải làm việc quá sức, chức năng sẽ suy giảm, không chỉ gây ra các vấn đề tiêu hóa tức thì mà về lâu dài còn ảnh hưởng đến quá trình sinh khí huyết, khiến cơ thể suy nhược. Các chuyên gia sức khỏe khuyến nghị nên nhai kỹ mỗi miếng ăn từ 20 lần trở lên. Việc này giúp thức ăn được nghiền nát và trộn đều với enzyme trong nước bọt, giảm đáng kể áp lực cho dạ dày và giúp quá trình hấp thu dinh dưỡng diễn ra hiệu quả hơn.

Tuân thủ các nguyên tắc cơ bản trong ăn uống giúp bạn duy trì sức khỏe bền bỉ

Ăn đến 70% no: Bí quyết giữ dạ dày khỏe mạnh và vóc dáng cân đối

Dạ dày của chúng ta có cấu tạo giống như một quả bóng. Nếu bạn liên tục ép nó phải căng phồng quá mức, dạ dày sẽ dần suy yếu và mất đi chức năng co bóp hiệu quả. Ăn quá no không chỉ gây hại cho hệ tiêu hóa mà còn là nguyên nhân chính dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe khác.

Y học cổ truyền tin rằng ăn quá nhiều làm tổn hại tỳ và vị, gây ra tình trạng "ẩm ướt" tích tụ trong cơ thể. Đây chính là yếu tố góp phần gây ra các bệnh lý phổ biến của cuộc sống hiện đại như béo phì, cao huyết áp và mỡ máu cao. Ăn đến 70% no có nghĩa là bạn dừng lại khi cảm thấy không còn đói nữa, nhưng dạ dày vẫn còn một khoảng trống nhất định. Đây được coi là mức lý tưởng để duy trì sự khỏe mạnh của dạ dày và bảo vệ cơ thể khỏi gánh nặng thừa cân, béo phì. Việc duy trì thói quen này không chỉ giúp bạn có một hệ tiêu hóa khỏe mạnh mà còn là một trong những bí quyết để sống lâu, sống khỏe.

Ăn đa dạng, cân bằng: Nuôi dưỡng toàn diện ngũ tạng

Cơ thể con người là một cỗ máy phức tạp, cần rất nhiều loại dưỡng chất khác nhau để hoạt động trơn tru. Việc chỉ ăn một vài loại thực phẩm trong thời gian dài sẽ khiến cơ thể thiếu hụt dinh dưỡng, làm suy giảm sức khỏe và sức đề kháng.

Theo y học cổ truyền Trung Quốc, mỗi vị trong thức ăn tác động đến một cơ quan nội tạng cụ thể: vị chua dưỡng gan, vị đắng tốt cho tim, vị ngọt bổ tỳ, vị cay thông phổi, và vị mặn hại thận. Chỉ khi bạn ăn uống đa dạng, hài hòa các loại thực phẩm, năm cơ quan nội tạng này mới được nuôi dưỡng một cách toàn diện. Một bữa ăn lý tưởng cần kết hợp đầy đủ các nhóm thực phẩm: ngũ cốc, rau xanh, trái cây, thịt, cá, trứng, sữa và các loại đậu. Sự cân bằng này không chỉ giúp bạn tránh được nguy cơ suy dinh dưỡng mà còn bảo vệ toàn diện các cơ quan nội tạng, duy trì sức khỏe lâu dài.

Ăn thanh đạm, hạn chế dầu, muối và đường: Nền tảng của sức khỏe bền vững

Có câu "Bệnh từ miệng mà ra" và điều này hoàn toàn chính xác. Nhiều căn bệnh mạn tính nguy hiểm bắt nguồn từ thói quen ăn uống không hợp lý, đặc biệt là việc tiêu thụ quá nhiều dầu mỡ, muối và đường. Thói quen này không chỉ dễ dẫn đến béo phì, cao huyết áp, mỡ máu, tiểu đường mà còn gây tổn hại đến các cơ quan nội tạng.

Y học cổ truyền cho rằng đồ béo, ngọt, nhiều dầu mỡ làm tổn hại tỳ vị, gây ra "ẩm thấp" trong cơ thể. Ăn quá mặn thì hại thận, còn lạm dụng đường sẽ ảnh hưởng đến tỳ vị. Vì thế, việc duy trì một chế độ ăn thanh đạm là vô cùng cần thiết. Hãy giảm thiểu dầu mỡ, muối và đường trong bữa ăn hàng ngày. Ưu tiên các phương pháp chế biến lành mạnh như hấp, luộc, hầm, và hạn chế các món chiên, nướng. Sử dụng nguyên liệu tươi ngon sẽ giúp bạn vừa thưởng thức được hương vị tự nhiên của món ăn, vừa bảo vệ sức khỏe một cách hiệu quả.

Ăn uống đúng giờ, đủ bữa: Giữ nhịp sinh học cho cơ thể

"Ba bữa một ngày, đúng giờ và đúng lượng" không phải là một nguyên tắc ngẫu nhiên mà là một thói quen khoa học đã được kiểm chứng. Cơ thể con người có một đồng hồ sinh học riêng, hoạt động theo một quy luật nhất định. Ăn uống thất thường, bỏ bữa hoặc ăn quá khuya sẽ khiến nhịp sinh học này bị rối loạn, gây hại trực tiếp đến hệ tiêu hóa.

Theo y học cổ truyền, tỳ vị hoạt động theo một quy luật nhất định. Ăn uống không điều độ sẽ làm tỳ vị mất cân bằng, dẫn đến các vấn đề như khó tiêu, chán ăn và nhiều bệnh lý khác. Do đó, hãy tập thói quen ăn ba bữa đúng giờ mỗi ngày. Đặc biệt, đừng bao giờ bỏ bữa sáng, vì đây là bữa ăn quan trọng nhất, cung cấp năng lượng cho cả một ngày dài hoạt động. Kiểm soát khẩu phần ăn hợp lý, tránh ăn quá no và duy trì sự điều độ sẽ giúp hệ tiêu hóa của bạn luôn ổn định, từ đó tạo nền tảng vững chắc cho một cơ thể khỏe mạnh và một cuộc sống trường thọ.

Nhìn chung, việc duy trì sức khỏe không phải là điều gì đó quá phức tạp hay tốn kém. Chỉ cần tuân thủ 5 nguyên tắc đơn giản này, bạn đã tự tạo cho mình một lối sống lành mạnh, khoa học và là người chủ động trong việc chăm sóc bản thân. Hãy bắt đầu thay đổi từ hôm nay để sống khỏe hơn mỗi ngày.

H.Thanh