50 năm thống nhất - Ngày 30/3/1975: Triển khai giải phóng Tuy Hòa, xuyên rừng về Diên Khánh
Ngày 30/3, thực hiện kế hoạch giải phóng thị xã Tuy Hòa (Phú Yên), Tiểu đoàn 9 và Trung đoàn 3 Sư đoàn 320 hành quân xuống Đèo Cả, trong khi lực lượng ở Khánh Hòa cũng xuyên rừng tiến về Diên Khánh, Sư đoàn 10 Binh đoàn Tây Nguyên tiến về Nha Trang.
Xe thiết giáp quân Giải phóng trên đường hành quân vào Quy Nhơn (Bình Định). (Ảnh: Vũ Tạo/TTXVN)
Ngày 30/3/1975, Quân ủy Trung ương điện khẩn chỉ thị cho Quân ủy và Bộ tư lệnh Miền nêu rõ: “Tình hình chuyển biến mau lẹ, đứng trước thời cơ chiến lược lớn, ta cần tranh thủ thời gian cao độ, hành động hết sức kịp thời, táo bạo, đánh bất ngờ làm cho địch không kịp trở tay.”
Sáng 30/3/1975 tại Bình Định, Sư đoàn 3 (Quân khu 5) tiếp tục diệt các cụm quân địch còn lại ở Lai Nghi, Phú Xuân, Phú Hòa 2, đánh chiếm ga Diêu Trì và Sở chỉ huy Sư đoàn 22 ngụy ở An Sơn, cắt và chốt chặn quốc lộ 1 không cho địch chạy về Quy Nhơn.
Cùng với Sư đoàn 3, Trung đoàn 19 (Sư đoàn 968) đánh chiếm cao điểm Trà Lam Sơn (tây Gò Quánh) diệt Trung đoàn 3, Trung đoàn 49 ngụy, còn Trung đoàn 95A tiến công Phú Phong, lăng Mai Xuân Thưởng.
Tại Khánh Hòa, đêm 30/3, lực lượng của tỉnh tiếp tục hành quân xuyên rừng về Diên Khánh. Một số cán bộ quân sự của tỉnh cùng Sư đoàn 10 (Binh đoàn Tây Nguyên) theo trục đường 21 tiến về Nha Trang.
Tại Phú Yên, thực hiện kế hoạch giải phóng thị xã Tuy Hòa, Tiểu đoàn 9 cùng Trung đoàn 3 (Sư đoàn 320) hành quân xuống Đèo Cả (đoạn Hảo Sơn) chặn địch không cho địch rút chạy vào Khánh Hòa.
Ở Nam Bộ, quân dân Bình Long tiến công và nổi dậy chiếm An Lộc, chi khu quân sự quận lỵ Chơn Thành, giải phóng hoàn toàn tỉnh Bình Long.
Quân dân các tỉnh Thủ Dầu Một, Tây Ninh, Long An, Long Khánh, Bình Tuy cũng tiến công kết hợp nổi dậy, diệt nhiều chi khu, căn cứ quận lỵ… giải phóng vùng liên hoàn rộng lớn ở bắc và tây bắc Sài Gòn.
Đồng bằng sông Cửu Long cũng tiến công và nổi dậy tiêu diệt địch, phá và bức rút hàng trăm đồn bốt địch, giành chính quyền, làm chủ ở một số địa phương.
Cũng trong ngày 30/3/1975, Quân ủy Trung ương gửi điện khen ngợi, động viên quân và dân Tây Nguyên vừa lập chiến công vang dội.
Bức điện có đoạn: Quân và dân cả nước vô cùng phấn khởi trước thắng lợi rực rỡ của quân và dân Tây Nguyên. Quân ủy Trung ương nhiệt liệt khen ngợi toàn thể cán bộ, chiến sỹ các lực lượng vũ trang và nhân dân Tây Nguyên đã lập chiến công xuất sắc và tuyên dương công trạng của các đồng chí trong toàn quân./.
