60 năm Ngày thành lập tỉnh Quảng Ninh: Khát vọng phát triển nơi địa đầu Đông Bắc
Hôm nay (30/10) là ngày kỷ niệm tròn 60 năm thành lập tỉnh Quảng Ninh. 6 thập kỷ qua, từ một địa phương chủ yếu dựa vào sự hỗ trợ của TW, Quảng Ninh đã trở thành một cực tăng trưởng toàn diện của phía Bắc.
“Phải xây dựng tỉnh Quảng Ninh trở thành một tỉnh giàu đẹp”, mong muốn đó của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã được người Quảng Ninh phấn đấu hiện thực hóa bằng khát vọng vươn lên, bằng tinh thần “Kỷ luật và Đồng tâm” mạnh mẽ.
Tự lực tự cường để vươn lên
60 năm trước, vào một ngày mùa thu cuối tháng 10, tại kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa II đã quyết nghị phê chuẩn việc hợp nhất tỉnh Hải Ninh và khu Hồng Quảng thành tỉnh Quảng Ninh. Tên gọi “Quảng Ninh” được chính Chủ tịch Hồ Chí Minh gợi ý đặt, với ý nghĩa “một vùng đất lớn, an bình”. Danh xưng này đánh dấu mốc quan trọng, để nhân dân các dân tộc vùng đất nơi địa đầu Đông Bắc bước vào một thời kỳ phát triển mới.
Nhớ lại những thời khắc lịch sử này, ông Nguyễn Quang Nhạ, nguyên Bí thư Huyện ủy, nguyên Chủ tịch UBND huyện Đông Triều (nay là TX Đông Triều) nhớ lại: "Rất tự hào, một không khí phấn khởi lắm. Nhưng tất cả các huyện thị trong tỉnh đều có khó khăn. Từ miền Tây ra tới miền Đông lại càng thấy khó khăn. Đi ô tô từ Đông Triều ra tới Móng Cái mất 1 ngày ròng rã. Quảng Ninh được đánh giá là tỉnh có nhiều tiềm năng, tinh thần của người Quảng Ninh vậy, vẫn luôn vượt khó để vươn lên".
Vốn là vùng đất phên dậu Đông Bắc được thiên nhiên ưu đãi với nguồn tài nguyên dồi dào, con người Quảng Ninh tiếp tục phát huy truyền thống kiên cường, hào sảng đã được hun đúc từ hào khí Bạch Đằng giang, từ chiến thắng trận đầu năm 1964 để dốc sức xây dựng quê hương. Dưới “lá cờ đỏ bay trên núi Bài Thơ”, “thợ mỏ vào ca cũng là chiến sĩ”, Quảng Ninh vừa tập trung phát triển công nghiệp sản xuất điện, khai thác than với những “xí nghiệp vào loại to và hiện đại nhất” lúc bấy giờ, vừa chi viện cho miền Nam ruột thịt.
Sau chiến tranh, Quảng Ninh vượt qua thời gian đầy thử thách khó khăn để bước vào thời kỳ Đổi mới, chuyển hướng nhiều ngành kinh tế quan trọng, đặc biệt là thương mại biên giới và đưa du lịch trở thành một trong những mũi nhọn với Vịnh Hạ Long 2 lần được công nhận là Di sản Thiên nhiên thế giới.
Tuy vậy, theo ông Nguyễn Duy Hưng, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh (giai đoạn 2007-2010), giao thông cách trở đã khiến tỉnh có vị trí như 1 bán đảo, nhiều tiềm năng chưa được phát huy đúng mức: "Với đồng vốn khó khăn, chúng tôi phải tự chủ. Quảng Ninh góp cùng Hải Dương 25% vốn để làm cầu Bình, tự bỏ vốn vượt thu ngành hải quan mà TW để lại để làm đường ra miền Đông. Từ khi có Nghị quyết về GTVT, thu hút đầu tư của tỉnh vượt trội, Quảng Ninh không những cân đối được ngân sách mà còn nộp ngân sách về TW. Đến nay, có thể nói Quảng Ninh đột phá lên từ đầu tư hạ tầng GTVT và bằng sự tự lực, tự cường".
“Bình minh đang lên”
Từ đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIII, Quảng Ninh đã lập đồng thời 7 Quy hoạch chiến lược, tích cực chuyển đổi phương thức phát triển “từ nâu sang xanh” dựa vào 3 trụ cột: thiên nhiên, con người, văn hóa. Chỉ trong khoảng nửa thập kỷ, diện mạo địa phương thay đổi toàn diện với hệ thống đường cao tốc xuyên tỉnh lên đến 176 km, sân bay, cảng biển quốc tế. “Kết nối đường xa, mở cửa bầu trời, khơi thông cửa biển”, đồng hạ về hạ tầng kinh tế - xã hội, Quảng Ninh liên tục thu hút dòng vốn đầu tư trong và ngoài nước, đạt tốc độ tăng trưởng GRDP 2 con số trong 7 năm liên tiếp từ 2016 – 2022, lập nên kỳ tích trong công cuộc đổi mới, kể cả trong thời điểm bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch Covid-19.
Tổng thu ngân sách nhà nước của tỉnh luôn trong nhóm dẫn đầu cả nước. GRDP bình quân đầu người đạt trên 8.200 USD, cao nhất ở khu vực phía Bắc. Về đích sớm Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM và giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, đảm bảo vững chắc quốc phòng an ninh. Ghi dấu ấn nổi bật trên hành trình cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, Quảng Ninh là địa phương duy nhất trong cả nước đến nay có 2 lần dẫn đầu đồng thời cả 4 chỉ số PCI, SIPAS, PAR-Index, PAPI. Về thăm và làm việc với tỉnh Quảng Ninh ngày 6/4/2022.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đánh giá, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự hỗ trợ của Trung ương và phát huy bản lĩnh, ý chí tự lực, tự cường, tinh thần năng động sáng tạo của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Quảng Ninh, hơn 10 năm qua đã đạt được những thành tựu rất ấn tượng. Các nhiệm kỳ kế tiếp nhau đã thể hiện rõ tinh thần kế thừa, đổi mới và phát triển, đoàn kết nhất trí, dám nghĩ, dám làm, mạnh dạn đột phá; Quảng Ninh đang trở thành một trong những tỉnh đi đầu cả nước trên nhiều lĩnh vực, trở thành điểm sáng của vùng đồng bằng Bắc Bộ, một cực tăng trưởng của khu vực phía Bắc.
Quảng Ninh xác định hệ giá trị của tỉnh là “Thiên nhiên tươi đẹp - Hành chính minh bạch - Kinh tế phát triển - Văn hóa đặc sắc - Xã hội văn minh - Nhân dân hạnh phúc”, cũng đồng thời là mục tiêu hướng tới để đưa vùng đất nơi địa đầu Đông Bắc phát triển, cùng cả nước tiến lên trong giai đoạn mới.
Tại lễ kỷ niệm 60 năm ngày thành lập tỉnh Quảng Ninh diễn ra long trọng tối 28/10, với mong muốn xây dựng, phát triển Quảng Ninh trở thành tỉnh kiểu mẫu giàu đẹp, văn minh, hiện đại; một trung tâm phát triển năng động, toàn diện; trung tâm du lịch quốc tế, trung tâm kinh tế biển, cửa ngõ của vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng đề nghị, tỉnh Quảng Ninh cần thường xuyên làm tốt công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị thực sự trong sạch, vững mạnh; không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các cấp ủy, tổ chức đảng, của cán bộ, đảng viên; giữ vững kỷ luật, kỷ cương, đề cao sự gương mẫu, trách nhiệm của người đứng đầu; giữ gìn, củng cố sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng.
Đổi mới và tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng gắn với đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; Phát huy dân chủ, sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, củng cố niềm tin của Nhân dân. Chú trọng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, cán bộ quản lý, công chức, viên chức trong hệ thống chính trị. Không ngừng chăm lo xây dựng giai cấp công nhân vững mạnh, thực sự là lực lượng tiên phong trong công cuộc đổi mới và phát triển của tỉnh, xứng đáng với truyền thống của Vùng Mỏ Anh hùng.
60 năm là một cột mốc đáng nhớ để nhìn lại chặng đường xây dựng và phát triển. Người Quảng Ninh hôm nay tiếp tục phát huy truyền thống, khẳng định vị thế và khát vọng vươn lên, để xứng đáng là “một Việt Nam thu nhỏ” như lời cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng, để thực sự là “vùng rộng lớn, an bình, bền vững” như mong muốn của Chủ tịch Hồ Chí Minh khi Người đặt tên cho nơi này./.