9.0 IELTS chưa chắc dạy được IELTS

Điểm IELTS quan trọng, nhưng chưa phải là tất cả với giáo viên. Ảnh: Pro Docs Express.

"Giáo viên tiếng Anh có IELTS 9.0" là nội dung được quảng cáo ở nhiều nơi dạy tiếng Anh để thu hút người học.

Dường như với nhiều phụ huynh và học sinh, điểm số của giáo viên trở thành một dạng “bảo chứng” cho chất lượng - cứ điểm cao là mặc nhiên dạy giỏi. Nhưng liệu 9.0 IELTS có đồng nghĩa với việc có thể dạy được tiếng Anh?

Điểm IELTS là bề nổi, phụ huynh dễ chú trọng

Trong quá trình giảng dạy IELTS, thầy Phan Minh Đức, Giám đốc học thuật tại Future Class, từng gặp trường hợp phụ huynh hỏi giáo viên đạt bao nhiêu điểm IELTS.

Lý giải hành động này, thầy Đức cho rằng phụ huynh muốn có một thước đo để dễ so sánh mà không cần phải hiểu sâu về chuyên môn sư phạm. Điểm số cao sẽ mang lại cho họ cảm giác an tâm tức thời.

Bên cạnh đó, nhiều phụ huynh có niềm tin rằng điểm cao sẽ đồng nghĩa với việc dạy tốt, dạy giỏi. Do đó, nhiều người tin rằng sở hữu IELTS 8.0-9.0 sẽ giỏi hơn trong việc truyền đạt kỹ năng tiếng Anh.

Ngoài ra, thầy Đức cho rằng hiện tại, các trung tâm và truyền thông đẩy mạnh quảng cáo giáo viên có điểm số IELTS cao hoặc từng du học, biến điểm số thành tiêu chí uy tín của cả giáo viên và trung tâm.

"Giỏi tiếng Anh" có đồng nghĩa với việc "dạy tốt tiếng Anh"?

Theo thầy Đức, việc phụ huynh quan tâm đến điểm số IELTS của giáo viên sẽ có tác động theo cả hướng tích cực và tiêu cực.

Cụ thể, nếu giáo viên thực sự đi thi thật và học một cách có hệ thống, họ sẽ hiểu được cấu trúc của bài thi. Cộng với việc nếu có khả năng sư phạm, họ có thể giúp học sinh hiểu vì sao sai và làm sao để cải thiện lỗi sai một cách chính xác hơn.

Ngược lại, nhiều người có điểm IELTS cao nhưng không có kỹ năng giảng dạy. Nếu chỉ tập trung nhìn vào mỗi điểm số, nhiều người sẽ bỏ qua yếu tố quan trọng như phương pháp sư phạm, khả năng đánh giá hay là quan sát học sinh.

"Điểm IELTS sẽ không phản ánh được khả năng giảng dạy của giáo viên, bởi khả năng tiếng Anh và khả năng sư phạm là hai thứ hoàn toàn tách biệt", thầy Đức nhận định.

Theo thầy, nếu không có kỹ năng sư phạm, khó khăn phổ biến của người chỉ giỏi tiếng Anh là dạy theo cảm tính, thiếu tính hệ thống. Họ có thể giỏi ngôn ngữ nhưng mà không thể chuyển đổi được sang kỹ năng dạy bằng tiếng Việt, đặc biệt cho những học viên mới bắt đầu.

Ngoài ra, họ có thể mắc phải hội chứng điểm mù của chuyên gia. Nói cách khác, họ quá giỏi, quá quen với trình độ cao nên quên mất việc người học ở mức độ yếu, sơ cấp, trung cấp gặp khó khăn như thế nào. Vì vậy, họ không giải thích đủ dễ hiểu cho người học.

Điểm IELTS sẽ không phản ánh được khả năng giảng dạy của giáo viên. Ảnh: Pexels.

Điều kiện tiên quyết để dạy tiếng Anh

Đồng quan điểm, thầy Đinh Quang Tùng, giáo viên IELTS tại Anh ngữ ZIM, cho rằng việc "giỏi" tiếng Anh chỉ đơn thuần là một cá nhân có khả năng sử dụng ngoại ngữ tốt, đạt chứng chỉ cao.

Trong khi đó, việc "dạy" đòi hỏi ngoài tiếng Anh tốt, người dạy cần có khả năng hiểu được người đối diện đang cần gì, có xuất phát điểm ra sao. Họ cũng phải có kỹ năng lựa chọn được kiến thức, ngôn từ phù hợp để đảm bảo người nghe có thể hiểu được.

Thầy Tùng phân tích thêm rằng sự khác biệt cốt lõi giữa việc "giỏi" và việc "dạy" nằm ở các "biến số". Khi cố gắng giỏi một việc, biến số lớn nhất cần quản lý là chính bản thân. Ngược lại, khi đứng lớp, mỗi học viên là một biến số độc lập với xuất phát điểm, kinh nghiệm và định kiến hoàn toàn khác nhau.

Ví dụ, bạn có thể dễ dàng đạt 8.0 IELTS chỉ trong một tháng ôn luyện, nhưng khả năng rất cao là bạn không thể áp dụng y nguyên phương pháp đó cho học viên và kỳ vọng họ đạt được kết quả tương tự.

Như vậy, khả năng sư phạm đòi hỏi giáo viên phải vượt ra khỏi thành công cá nhân, tập trung vào việc thích nghi và quản lý đa dạng biến số để tìm ra con đường hiệu quả nhất cho từng cá nhân người học.

"Nếu cực kỳ giỏi tiếng Anh nhưng không hoặc chưa có khả năng 'dạy học', những gì các bạn đó làm chỉ là 'chia sẻ' những thứ mà mình từng làm hoặc theo tài liệu có sẵn", thầy Tùng nói.

Cùng quan điểm này, thầy Phan Minh Đức cho rằng điều kiện tiên quyết đối với người dạy tiếng Anh phải là năng lực sư phạm của người dạy. Ngoài ra, người dạy cần phân tích cũng như đưa ra được phản hồi cho người học. Và cuối cùng, họ cần phải thiết kế được lộ trình học đủ cá nhân hóa để giúp học viên đạt được kết quả xứng đáng với tiềm năng của mình.

Tuy nhiên, dù điểm cao không quyết định nghiệp vụ sư phạm, song thầy Tùng nhìn nhận giáo viên tiếng Anh vẫn phải giỏi tiếng Anh. Điều này giống như điều kiện cần của việc dạy - bạn cần biết làm điều gì đó trước khi có thể hướng dẫn cho những người khác làm được điều tương tự.

Ngọc Bích