Ða dạng hệ sinh thái đặc sản liên vùng

Nghề truyền thống chế biến sản phẩm hải sản xếp hạng OCOP tại vùng Lâm Đồng biển xanh.

Lợi thế OCOP đại ngàn, ngàn hoa

Hơn 40 gian hàng OCOP sau một tuần kết nối giao thương tại Quảng trường Lâm Viên - Đà Lạt đã “phát lộ” tiềm năng, lợi thế so sánh của vùng đất Lâm Đồng hội tụ vươn mình. Tại gian hàng của xã Tuy Đức, du khách được chiêm ngưỡng bức tranh thiên nhiên núi rừng, suối thác hùng vĩ, đồng thời khám phá các sản phẩm OCOP đặc trưng như: mật ong, khoai lang, hạt mắc ca, hạt điều, cà phê, nước suối tinh khiết. Tất cả đều được sản xuất, chế biến trong hệ sinh thái an toàn thực phẩm, trong đó có những sản phẩm đã được xếp hạng OCOP đến 4 sao.

Ông Lương Thành Tài - chủ đầu tư Khu du lịch sinh thái thác Đắk G’lun thông tin với quan khách toàn cảnh hệ sinh thái tọa lạc trên tổng diện tích 91,6 ha thuộc địa giới xã Tuy Đức. Tên gọi thác Đắk G’lun theo tiếng M’nông mang ý nghĩa là nơi nghỉ ngơi của các vị tiên, thánh linh thiêng bảo vệ và đem lại may mắn, tài lộc cho mọi người.

Nếu vùng Lâm Đồng đại ngàn có đặc sản du lịch gắn với truyền thuyết về cội nguồn thiên nhiên thì vùng Lâm Đồng ngàn hoa có đặc sản “hoàng hậu quả khô” vòng đời trăm năm tuổi. Như gian hàng mắc ca Nguyên Kim ở xã Tân Hà Lâm Hà, quan khách dừng lại không chỉ cảm nhận hương vị giòn ngọt, thơm lâu mà còn nghe chuyện kể hơn 20 năm, người nông dân di thực cây giống từ châu Úc về thuần dưỡng, phát triển đại trà hàng ngàn ha. Khởi đầu chuyển đổi diện tích nhỏ trồng nhiều loại giống “hoàng hậu quả khô” khác nhau để tăng hiệu quả thụ phấn chéo tự nhiên. Chủ gian hàng mắc ca Nguyên Kim Nguyễn Thị Huy kể chuyện 15 năm canh tác và chế biến mắc ca với bí quyết “neo” quả lại trên cành 15 ngày cuối cùng thời vụ trước khi thu hái. Lúc đó, vỏ quả mắc ca chuyển màu xanh sang màu nâu và tự nứt ra hạt nhân màu trắng sữa, đủ độ chín để tách ra khỏi vỏ, sấy khô bảo quản và chế biến thành các sản phẩm OCOP mang nhiều lợi thế so sánh của địa phương.

Lan tỏa câu chuyện khởi nghiệp

Ở Hợp tác xã Vườn Nhà Đà Lạt, khi vừa thành lập vào năm 2019 đã chọn sản phẩm đột phá nông nghiệp công nghệ cao là bí sợi mì, nguồn giống nhập khẩu Nhật Bản. Khởi động từ 1.000 m2 gieo trồng, chăm sóc hơn 90 ngày thu hoạch khoảng 3 tấn quả, tiêu thụ nhanh chóng trên thị trường nhờ yếu tố mới lạ. Đến nay, bí sợi mì là 1 trong 200 loại rau, củ, quả OCOP của hợp tác xã liên kết với 225 nông hộ địa phương sản xuất, sơ chế, chế biến theo quy trình an toàn thực phẩm, cung cấp đến nhiều đối tác tiềm năng trong nước và nước ngoài.

Với hệ sinh thái đặc sản vùng Lâm Đồng biển xanh, các sản phẩm OCOP không chỉ mang giá trị ẩm thực mà còn kể câu chuyện khởi nghiệp đầy sáng tạo. Tiêu biểu là mô hình thiết kế và xây dựng thành công hệ thống “hang động” nuôi yến sào trên vùng đất trồng thanh long, hình thành nên những “mỏ vàng trắng” - nguồn tài nguyên quý giá có thể khai thác lâu dài tại địa phương.

Song song đó, ký ức hàng trăm năm của các làng chài Phan Thiết cũng được gợi nhắc qua nghề làm nước mắm truyền thống. Từ việc đánh bắt cá cơm đến ướp muối, hong nắng, đảo trộn theo công thức cha truyền con nối, người dân nơi đây đã chắt lọc ra những giọt nước mắm nhỉ, nước mắm lú đậm đà tinh túy - trở thành biểu tượng văn hóa ẩm thực và niềm tự hào được gìn giữ, phát triển đến hôm nay.

Nhiều chuyên gia nông nghiệp nhận xét rằng, không gian hệ sinh thái sản phẩm OCOP Lâm Đồng trong tháng 9/2025 đã lan tỏa câu chuyện thành công khởi nghiệp không chỉ quảng bá thương hiệu của cơ sở, hợp tác xã, doanh nghiệp, mà còn chia sẻ, tiếp sức gieo niềm tin đối với những người đang trên hành trình lập nghiệp, biến khát vọng trở thành hiện thực trên địa bàn.

Văn Việt .