Hơn 40 lồng đèn trung thu cổ 'hồi sinh' ở ngôi đình trăm tuổi tại TPHCM

Video: Ngắm lồng đèn trung thu ở ngôi đình cổ tại TPHCM

Trong gần một năm qua, các bạn trẻ thuộc nhóm Khởi Đăng Tác Khí đã dành nhiều tâm huyết để hồi sinh những giá trị văn hóa tưởng chừng đã mai một. Từ những mẫu lồng đèn có niên đại hơn trăm năm, họ phục dựng lại từng chi tiết, tái hiện sống động tinh thần và diện mạo Trung thu xưa. Thành quả là hơn 40 loại đèn lồng cổ hiện đang được trưng bày tại Đình Sơn Trà (phường Tân Định, TPHCM).

Không gian đậm chất hoài cổ đã trở thành điểm dừng chân thu hút đông đảo du khách, khiến nhiều người không khỏi bất ngờ, thích thú.

Theo chị Nguyễn Minh Nguyệt, đại diện ban tổ chức, để hoàn thành một chiếc lồng đèn, người thợ phải trải qua nhiều công đoạn kỳ công. Trúc già được khò ở nhiệt độ khoảng 800 độ C để trở nên dẻo, sau đó tiến hành nối khung, tạo dáng, dán hai lớp giấy, vẽ họa tiết thủ công rồi khoan gắn các bộ phận trước khi treo trưng bày.

“Chúng tôi mong muốn các bạn trẻ hiểu thêm về lịch sử văn hóa của dân tộc, đặc biệt là cách ông cha ta từng ‘chơi’ lồng đèn Trung thu. Hiện nay, nhiều người chỉ quen với bánh và lồng đèn hiện đại mà chưa biết đến vẻ đẹp của lồng đèn xưa. Việc phục chế này nhằm nối lại sợi dây văn hóa đã bị đứt gãy”, chị Nguyệt cho biết.

Trong quá trình thực hiện, nhóm gặp không ít khó khăn. Với chỉ hơn 10 thành viên, họ phải hoàn thành trên 40 sản phẩm trong vòng bốn tháng, trong đó tác phẩm “Đại long” dài 20 mét mất tới hơn 1,5 tháng để hoàn thiện.

Khâu tìm nguyên liệu cũng nhiều thử thách: tre quá cứng dễ bị tưa khi uốn, mây lại quá mềm, không giữ được dáng. Cuối cùng, nhóm đã chọn trúc già có lõi dày, vừa cứng vừa dẻo, phù hợp để chế tác.

Trong ngôi đình cổ sắp đặt thêm nhiều góc trang nghiêm để du khách chụp hình. Chị Ninh Hoàng Ngân (phường Cầu Ông Lãnh, TPHCM) cho hay giữa nhịp sống xô bồ của thành thị, chị ngạc nhiên khi được đắm chìm vào không gian đậm chất hoài cổ. "Tôi như trở về tuổi thơ, được sống chậm hơn", chị Ngân bày tỏ.

Mỗi ngày, nhóm đón khoảng 50 lượt khách tham quan. Mỗi lượt tham quan không quá 12 - 15 người. Điều này nhằm đảm bảo khách tham quan có trải nghiệm gần gũi nhất, dễ dàng đặt câu hỏi nếu có thắc mắc về văn hóa, lịch sử Việt Nam.

Lồng đèn “Ngư Long Biến Hóa” tái hiện hình tượng cá chép vượt vũ môn, gửi gắm thông điệp rằng chỉ những ai kiên trì, bền bỉ và mạnh mẽ mới có thể vươn mình hóa rồng, đạt được thành công.

Lồng đèn “Cự Giải” mang hình tượng con cua với lớp mai cứng cáp, gắn với chữ “Giáp”– hàm ý đứng đầu, vượt trội. Trong văn hóa xưa, con cua được xem là biểu tượng cho sự đỗ đạt trong khoa cử. Việc treo lồng đèn hình cua trong nhà vào dịp lễ hội không chỉ tạo điểm nhấn độc đáo mà còn gửi gắm ước vọng con cháu học hành giỏi giang, thi cử thành công, tiếp nối truyền thống hiếu học của dân tộc Việt.

Lồng đèn “Đại Long” được lấy cảm hứng từ hình tượng rồng trong lễ hội Phủ Dầy, Nam Định (khoảng năm 1920). Điểm nổi bật là hai bên má tròn, bờm lông độc đáo cùng sắc màu ngũ hành gợi nhớ rồng trang trí trong cung đình. Các họa tiết hoa lá được lồng ghép làm tăng thêm phần sinh động. Đặc biệt, trên trán rồng có hoa văn hồ điệp quay ngược, mang ý nghĩa gửi gắm lời chúc tốt lành.

Anh Nhàn - Ngọc Kim