An toàn hơn trước thiên tai

Cà Mau là một trong những địa phương đã và đang chịu tác động nghiêm trọng của các loại hình thiên tai do biến đổi khí hậu. Bão, áp thấp nhiệt đới kéo theo mưa lớn, lốc xoáy, gió mạnh là một trong số những loại hình thiên tai thường xuyên xuất hiện trên địa bàn tỉnh mỗi khi bước vào mùa mưa như hiện nay. Các hình thái thời tiết này đã ảnh hưởng, gây thiệt hại lớn cả trong sản xuất, tài sản, thậm chí là tính mạng của người dân.

Những năm gần đây, số nhà ở của người dân bị thiệt hại, hư hỏng do thiên tai gây ra đã vượt hơn con số ngàn. Cụ thể, trong năm 2022 có khoảng 1.583 căn nhà và 43 công trình khác bị thiệt hại, hư hỏng do thiên tai gây ra; bước sang năm 2023, con số này cũng khá cao khi có đến hơn 1.500 căn. Từ đầu năm đến nay, dù chủ yếu là mùa khô nhưng thiên tai cũng đã làm 13 căn nhà bị thiệt hại; trong đó sập 5 căn, hư hỏng, tốc mái 8 căn.

Tỉnh Cà Mau đang triển khai xây dựng 433 căn nhà từ chương trình hỗ trợ xây dựng nhà ở chống chịu bão, lụt từ Dự án GCF.

Nguyên nhân số lượng căn nhà bị thiệt hại cao, một phần do thiên tai diễn biến ngày một khốc liệt và khó lường, phần do hiện nay một bộ phận không nhỏ người dân còn đang sinh sống trong những căn nhà tạm chưa đủ sức chống chịu với thiên tai; nhất là khi xuất hiện mưa lớn kèm dông, lốc xoáy, gió mạnh - một hiện tượng thời tiết thường xuyên xuất hiện trên địa bàn tỉnh khi bước vào mùa mưa như hiện nay.

Theo dự báo của cơ quan khí tượng thủy văn, từ nay đến tháng 8, trên biển Ðông có khả năng xuất hiện từ 2-4 cơn bão, áp thấp nhiệt đới, trong đó khả năng có 1 cơn đổ bộ vào đất liền Việt Nam. Từ tháng 9-11, dự báo trên biển Ðông xuất hiện từ 7-9 cơn bão và áp thấp nhiệt đới. Mưa lớn, dông, lốc, gió mạnh... có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các hoạt động sản xuất và sinh hoạt của cộng đồng ở nhiều khu vực chịu tác động. Trước dự báo trên, nguy cơ thiệt hại sẽ tiếp tục ở mức cao khi toàn tỉnh hiện vẫn còn hàng ngàn hộ đang thuộc diện khó khăn về nhà ở.

Thời gian qua, nhằm tăng cường khả năng chống chịu với thiên tai, hàng loạt các chính sách di dời, tái định cư và hỗ trợ về nhà ở tại khu vực thường xuyên xảy ra thiên tai, có nguy cơ xảy ra sạt lở đất, nhất là đối với các hộ nghèo, khó khăn được triển khai thực hiện.

Hiện nay, 6 huyện ven biển của tỉnh đang triển khai quyết liệt xây dựng tổng cộng 433 căn nhà cho người dân. Ðây là số căn nhà được đầu tư xây dựng sau nỗ lực vận động, thuyết phục từ Quỹ Khí hậu xanh (GCF) tài trợ. Theo đó, để kịp thời tăng cường năng lực chống chịu với những tác động của thiên tai và biến đổi khí hậu gây ra cho các cộng đồng dân cư ven biển, tiến độ xây dựng đang được đẩy nhanh để hoàn thành toàn bộ 433 căn theo đúng thời gian dự kiến là trong tháng 6 này.

Cư dân ven biển là đối tượng dễ bị tổn thương nhất khi xảy ra mưa bão. (Trong ảnh: Vàm Ðá Bạc, xã Khánh Bình Tây, huyện Trần Văn Thời).

Là 1 trong số 131 hộ của huyện Trần Văn Thời được hỗ trợ nhà lần này, ông Lê Tiệp Khắc, ấp Sào Lưới A, xã Khánh Bình Tây Bắc, xúc động chia sẻ: "Gia đình có 2 con nhỏ (13 tuổi và 5 tuổi) nên luôn sống trong cảnh phập phồng mỗi khi vào mùa mưa, bởi khu vực này thường xuyên xuất hiện những cơn gió mạnh. Có được căn nhà kiên cố ổn định, bản thân cũng an tâm hơn để sản xuất, phát triển kinh tế. Ðây là điều khao khát nhất từ trước đến nay của gia đình".

Khu dân cư Sào Lưới là một trong những nỗ lực nhằm hỗ trợ ngư dân ven biển có nơi ở an toàn trước mưa bão.

Ðể tiếp tục hỗ trợ người dân có nơi ở ổn định, an toàn, mới đây Tỉnh ủy, UBND tỉnh tổ chức phát động phong trào xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh. Theo ông Phan Mộng Thành, Phó chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, trên địa bàn tỉnh hiện không còn nhà thuộc diện dột nát, song vẫn còn nhiều nhà ở chưa đảm bảo theo chuẩn mới. Toàn tỉnh hiện còn gần 2 ngàn hộ dân đang gặp khó khăn về nhà ở. Dó đó, ngoài kinh phí hỗ trợ của Trung ương, tỉnh đang tiếp tục vận động, kêu gọi sự chung tay của cả cộng đồng để ngày càng có nhiều hơn những hộ dân được sinh sống an toàn trong những căn nhà kiên cố.

Từ nguồn kinh phí 5 tỷ đồng mà Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã phân bổ cho tỉnh, trong buổi lễ phát động phong trào thi đua “Xóa nhà tạm, nhà dột nát” từ nay đến năm 2025, diễn ra vào ngày 13/4 vừa qua, sẽ có 100 hộ nghèo, cận nghèo trên địa bàn tỉnh có nhà ở kiên cố hơn.

Không chỉ vậy, thời gian qua, tỉnh đã tiến hành lồng ghép nhiều nhiệm vụ, giải pháp phòng, chống thiên tai vào quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, kế hoạch đầu tư công... nhằm ngày càng có nhiều hơn công trình cơ sở hạ tầng phòng chống thiên tai, nhà ở của người dân đủ khả năng chống chịu trước thiên tai theo mức thiết kế..., từ đó giảm thiểu tổn thất về người, tài sản của Nhân dân và Nhà nước; từng bước xây dựng cộng đồng, xã hội an toàn trước thiên tai, tạo điều kiện phát triển bền vững kinh tế - xã hội./.

Nguyễn Phú