Ảnh hiếm tang lễ Từ Hi Thái hậu: Xa hoa bậc nhất, đoàn người tiễn đưa nối dài
Những bức ảnh do nhà báo người Hà Lan Henri Borel chụp tại Bắc Kinh đầu thế kỷ XX hé lộ khung cảnh hiếm có trong tang lễ của Từ Hi Thái hậu.
Qua ống kính phương Tây, đám tang của nữ nhân quyền lực nhất Trung Hoa hiện lên vừa tráng lệ, vừa thấm đẫm cảm giác suy tàn của đế chế từng huy hoàng suốt hàng trăm năm.
Từ Hi Thái hậu (1835 – 1908) là nhân vật có ảnh hưởng lớn nhất trong giai đoạn cuối của triều Thanh. Bắt đầu từ thân phận phi tần của Hàm Phong Đế, bà từng bước trở thành người nhiếp chính, thao túng triều chính suốt gần nửa thế kỷ.
Từ Hi Thái hậu. (Ảnh: Sohu)
Trong con mắt hậu thế, Từ Hi là nhân vật đầy tranh cãi. Có người gọi bà là nữ bạo chúa - kẻ đã kéo lùi bước tiến của Trung Hoa, nhưng cũng có sử gia cho rằng bà chỉ là người cố gắng níu giữ một triều đại mục ruỗng từ bên trong.
Trải qua cả đời sống trong xa hoa, quyền lực và toan tính, Từ Hi Thái hậu đã chứng kiến tận mắt sự suy tàn của đế chế mình nắm giữ. Ngày 15/11/1908 (tức ngày 22 tháng 10 năm Quang Tự thứ 34), bà qua đời tại Nghi Loan điện trong khu Trung Nam Hải, khép lại một kỷ nguyên đầy biến động của nhà Thanh.
Theo các tài liệu ghi lại, trước khi qua đời, Từ Hi chuẩn bị sẵn cho mình một tang lễ bậc nhất thời phong kiến. Linh cữu của bà được rước từ Tử Cấm Thành đến Thanh Đông Lăng, quần thể lăng mộ của hoàng thất nhà Thanh, cách Bắc Kinh hơn 100 km.
Những bức ảnh do nhà báo người Hà Lan Henri Borel chụp tại Bắc Kinh đầu thế kỷ XX đã hé lộ khung cảnh hiếm có trong tang lễ của Từ Hi Thái hậu. (Ảnh: Sohu)
Phóng viên Henri Borel, người đang công tác cho tờ De Telegraaf (Hà Lan), khi đó có mặt tại Bắc Kinh để tường thuật sự kiện này. Trong hồi ký, ông kể lại rằng tang lễ diễn ra giữa tiết trời lạnh lẽo của mùa đông phương Bắc, khói sương phủ mờ cả kinh thành.
Những bức ảnh mà Borel chụp lại dù mờ màu theo thời gian vẫn khiến người xem hôm nay phải choáng ngợp. Ông viết: “Đoàn người cầm cờ đi trước linh cữu dài không thấy điểm cuối. Hình như tất cả cờ quạt trong cung đình đều được mang ra để tiễn biệt người phụ nữ quyền lực nhất Trung Hoa”.
Tang lễ Từ Hi Thái hậu quy tụ hàng ngàn người, trong đó có các đại thần, vương tộc nhà Thanh và nhiều phái đoàn ngoại giao quốc tế. Dọc các tuyến đường, quan quân sắp hàng ngay ngắn, trống nhạc vang lên liên hồi.
Linh cữu của bà được rước từ Tử Cấm Thành đến Thanh Đông Lăng. (Ảnh: Sohu)
Linh cữu được thiết kế cực kỳ tinh xảo, khảm ngọc, vàng và châu báu, tượng trưng cho quyền lực tuyệt đối của vị thái hậu cuối cùng trong lịch sử Trung Quốc. Hình ảnh ấy được Borel mô tả là “sự xa hoa cuối cùng của một triều đại đã bước đến bên bờ diệt vong”.
Loạt tấm ảnh do ông lưu giữ cho thấy đoàn người đưa tang nối dài như bất tận, từng chi tiết từ cờ lọng, xe ngựa đến đội thị vệ đều được sắp xếp vô cùng cầu kỳ, phản ánh nghi lễ tang chế cấp bậc cao nhất của nhà Thanh.
Dọc các tuyến đường, quan quân sắp hàng ngay ngắn, trống nhạc vang lên liên hồi. (Ảnh: Sohu)
Đây là nghi lễ tang chế cấp bậc cao nhất của nhà Thanh. (Ảnh: Sohu)
Tang lễ của Từ Hi Thái hậu không chỉ là lời tiễn biệt dành cho một người phụ nữ từng điều khiển ngai vàng từ sau rèm, mà còn là biểu tượng cho buổi hoàng hôn của đế chế phong kiến Trung Hoa.
Chỉ ba năm sau ngày bà qua đời, Cách mạng Tân Hợi bùng nổ, triều đại nhà Thanh chính thức sụp đổ, khép lại hơn hai nghìn năm chế độ quân chủ.
Chỉ ba năm sau ngày bà qua đời, Cách mạng Tân Hợi bùng nổ, triều đại nhà Thanh chính thức sụp đổ. (Ảnh: Sohu)
Những bức ảnh của Henri Borel vì thế không chỉ có giá trị tư liệu mà còn là minh chứng sống động về thời khắc tàn phai của một đế quốc.
Trong ánh nhìn của người phương Tây đầu thế kỷ XX, đó là đám tang xa hoa cuối cùng của phương Đông cổ đại, nơi quyền lực, nghi lễ và sự phù hoa cùng được chôn vùi trong lớp bụi của lịch sử.
