Ảnh hưởng của dịch bệnh sẽ dẫn đến tình trạng nợ, chậm đóng các quỹ bảo hiểm

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành nội dung làm việc.

Hơn 388.000 lao động chưa tham gia BHXH bắt buộc

Trình bày báo cáo tình hình thực hiện chính sách, chế độ BHXH, quản lý và sử dụng Quỹ BHXH năm 2020, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung cho biết, số người tham gia BHXH bắt buộc đến hết ngày 31-12-2020 là 15.050.944 người, giảm 153.092 người (tỷ lệ 1%) so với năm 2019.

Hiện nay, có hơn 151.000 tổ chức, cá nhân có trả thu nhập nhưng chưa tham gia BHXH bắt buộc cho người lao động. Cơ quan BHXH đã rà soát hơn 196.000 doanh nghiệp và xác định được gần 388.000 lao động thuộc đối tượng tham gia nhưng chưa tham gia BHXH bắt buộc. Tính đến cuối năm 2020, tổng số tiền chậm đóng BHXH bắt buộc là 12.113 tỷ đồng, tăng 2.013 tỷ đồng (tỷ lệ 19,9%) so với năm 2019, chiếm 4,4% số phải thu.

Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh - Xã hội Đào Ngọc Dung trình bày báo cáo.

“Tổng số chi chế độ từ nguồn Quỹ BHXH năm 2020 là 193.619 tỷ đồng, tăng 15.124 tỷ đồng (8,47%) so với năm 2019. Số người hưởng BHXH một lần năm 2020 là 860.741 người, tăng 6,65% so với năm 2019”, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội nói.

Năm 2020, tổng số người tham gia BHXH tự nguyện là 1.125.236 người, gấp 2 lần so với năm 2019. Tổng số tiền thu BHXH tự nguyện năm 2020 là 3.969 tỷ đồng. Tổng số tiền ngân sách nhà nước hỗ trợ người tham gia BHXH tự nguyện năm 2020 là 137,6 tỷ đồng.

Trong năm, số người tham gia bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) là 13.337.492 người, giảm 54.401 người (tương ứng với 0,4%) so với năm 2019. Số tiền thu BHTN là 18.693 tỷ đồng, tăng 1.254 tỷ đồng (tương ứng với 7,2%) so với năm 2019; tổng số tiền chậm đóng BHTN trong năm là 399 tỷ đồng, tăng 15% so với năm 2019.

Đến hết năm 2020, tổng số kết dư của Quỹ BHXH và Quỹ BHTN ước đạt gần 953.078 tỷ đồng; trong đó, Quỹ ốm đau, thai sản là 13.472 tỷ đồng; Quỹ bảo hiểm tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp là 54.089 tỷ đồng; Quỹ hưu trí, tử tuất là 794.920 tỷ đồng và Quỹ BHTN là 90.597 tỷ đồng.

Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh trình bày báo cáo thẩm tra.

Trình bày Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, Ủy ban Xã hội của Quốc hội nhận định, việc chấp hành quyết định xử lý vi phạm hành chính cả giai đoạn 2016-2020 còn ở mức thấp, mới thu hồi 25,2% của tổng số tiền phải thu hồi; tại một số ít địa phương, vẫn còn tình trạng chưa linh hoạt trong việc áp dụng các biện pháp nhằm hạn chế việc lạm dụng, trục lợi quỹ.

Bên cạnh đó, số nợ, chậm đóng BHXH có thể tiếp tục gia tăng trong năm 2021 và những năm tiếp theo; do đó, cần tính toán về hệ quả pháp lý đối với chính sách tạm dừng đóng vào Quỹ hưu trí và tử tuất khi triển khai các gói hỗ trợ các đối tượng chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19 trong trường hợp doanh nghiệp không có khả năng đóng bù khi hết thời hạn tạm dừng đóng.

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long trình bày báo cáo.

90,85% dân số tham gia BHYT

Báo cáo về việc quản lý và sử dụng Quỹ BHYT năm 2020, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, tính đến ngày 31-12-2020, số người tham gia BHYT là 87,96 triệu người, đạt tỷ lệ bao phủ 90,85% dân số. Trong năm, có 2.612 cơ sở khám, chữa bệnh BHYT, tăng 166 cơ sở (6,8%) so với năm 2019; cả nước có hơn 167 triệu lượt khám, chữa bệnh, giảm hơn 10% so với năm 2019. Năm 2020, tỷ lệ trạm y tế xã có đủ điều kiện khám, chữa bệnh BHYT đạt 92,8%; tỷ lệ dân số được quản lý, theo dõi sức khỏe đạt 45,6%.

Tổng thu Quỹ BHYT năm 2020 là 110.395 tỷ đồng; chi BHYT là 104.220 tỷ đồng. Về cân đối quỹ, tổng số thu Quỹ BHYT lớn hơn tổng số chi Quỹ BHYT là 5.071 tỷ đồng; dự kiến số dư Quỹ BHYT lũy kế đến cuối năm 2020 là 32.991 tỷ đồng.

Về thực hiện Nghị quyết số 68/2013/QH13, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết, Chính phủ, Bộ Y tế cơ bản đã hoàn thành các nhiệm vụ được giao tại nghị quyết trên, nổi bật như số người tham gia BHYT vượt 10,85% so với chỉ tiêu được giao. Trong giai đoạn 2016-2020, số trạm y tế xã được đầu tư kiên cố tăng từ 6.831 trạm (69,2%) năm 2016 lên 7.295 trạm (77,9%) năm 2020; kết quả tỷ lệ người bệnh hài lòng tăng qua từng năm, năm 2019 là 83%, năm 2020 là 84,6%; hệ thống bác sĩ gia đình được quan tâm phát triển, đến nay, cả nước đã có gần 500 phòng khám bác sĩ gia đình…

Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, từ năm 2020, do tác động của dịch Covid-19, công tác phát triển đối tượng tham gia BHYT tại một số địa phương bị ảnh hưởng; một số doanh nghiệp phải dừng hoạt động, giải thể dẫn đến xảy ra tình trạng trốn đóng, chậm đóng, nợ đóng BHYT cũng như một số người không có điều kiện để tiếp tục tham gia BHYT theo hộ gia đình.

Về thực hiện Nghị quyết số 68/2013/QH13, đến năm 2020, chưa đạt mục tiêu hoàn thành đầu tư cải tạo, nâng cấp các trạm y tế xã ở vùng khó khăn, còn 22,1% trạm y tế xã vẫn chưa được đầu tư kiên cố và khoảng 40,1% trạm y tế xã có nhu cầu đầu tư cải tạo, xây dựng mới.

“Rất ít trạm y tế xã được đưa vào kế hoạch đầu tư công trung hạn cũng như chương trình mục tiêu quốc gia của địa phương để đầu tư, mà chủ yếu phụ thuộc vào nguồn hỗ trợ từ trung ương và các dự án viện trợ nước ngoài”, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội nhận định.

Tiến Thành - Đình Hiệp