Áp lực thanh khoản lên hệ thống chưa lớn

Sáng 28/10, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) niêm yết tỷ giá trung tâm ở mức 24.252 VND/USD, giảm nhẹ 3 đồng so với phiên cuối tuần trước.

Tỷ giá tăng mạnh trở lại và vẫn neo cao thời gian qua sau những tác động từ phía NHNN.

Công ty chứng khoán Vietcap cho rằng, có ba nguyên nhân khiến cho tỷ giá tăng nóng trong giai đoạn vừa qua là sức mạnh của USD, diễn biến của giá vàng và động thái gom USD của Kho bạc Nhà nước (KBNN).

Đầu tiên, chỉ số USD Index (DXY) đã vọt tăng lên cao nhất trong 3 tháng khi nền kinh tế Mỹ phục hồi mạnh và khả năng cựu Tổng thống Donald Trump tái đắc cử gia tăng.

Cập nhật đến ngày 28/10, DXY đã tăng 4,3% so với mức thấp nhất trong 14 tháng ghi nhận hồi cuối tháng 9.

Theo nhiều chuyên gia, công ty chứng khoán, DXY mạnh lên trong bối cảnh nền kinh tế Mỹ mạnh hơn kỳ vọng, kéo theo khả năng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cắt giảm lãi suất với tốc độ chậm hơn.

Ngoài ra, những nền kinh tế lớn như châu Âu, Anh tăng tốc độ nới lỏng và Nhật Bản tạm ngừng tăng lãi suất cũng thúc đẩy USD mạnh lên.

Thứ hai, nhóm phân tích Vietcap cho biết giá vàng tăng, đặc biệt trong nước, cũng đang tạo áp lực lên tỷ giá. Tính từ đầu tháng 10 đến ngày 28/10, giá vàng miếng bán ra của SJC đã tăng 5,95%. Còn trên thị trường quốc tế, giá vàng trong tháng 10 đã tăng 2,57%.

Cuối cùng, nhu cầu ngoại tệ lớn từ KBNN cũng được các chuyên viên phân tích nhắc đến như yếu tố gây áp lực lên tỷ giá.

Theo Vietcap, KBNN đang cần khoảng 1 tỷ USD để thanh toán trái phiếu quốc tế kỳ hạn 10 năm đáo hạn vào tháng 11.

Các nguồn tin của công ty chứng khoán này cho biết, từ ngày 5/9 đến 24/10, KBNN có thể đã mua khoảng 1 tỷ USD từ các ngân hàng thương mại.

NHNN có thể phải bán bớt ngoại tệ

Đánh giá về diễn biến tỷ giá gần đây, công ty chứng khoán Rồng Việt (VDSC) cho rằng, vấn đề lớn nhất vẫn đến từ thế giới khi đồng đô la liên tục tăng mạnh.

Sự phục hồi của chỉ số DXY trong tháng 10 được hỗ trợ bởi nhiều yếu tố. Đầu tiên là nhà đầu tư lạc quan trở lại về triển vọng của kinh tế Mỹ nhờ số liệu thị trường lao động và bán lẻ.

Ngoài ra, kết quả khảo sát bầu cử với khoảng cách dần thu hẹp của hai ứng cử viên Tổng thống Mỹ cũng là động lực tăng giá cho USD.

Ông Trump đã đề xuất một loạt chính sách thuế quan, có thể khiến lạm phát dai dẳng hơn và đồng bạc xanh duy trì sức mạnh.

“Trong kịch bản DXY vượt đỉnh cũ trong tháng 11 khi ông Trump thắng cử, áp lực sẽ mạnh hơn, có thể buộc NHNN phải bán bớt dự trữ ngoại tệ để kiểm soát đà mất giá của tiền đồng dưới 5%”, nhóm phân tích VDSC nhìn nhận.

Hiện tại, mặc dù tỷ giá đã tăng gần sát vùng đỉnh cũ, tuy nhiên, quan sát diễn biến bơm và hút ròng của NHNN cũng như quy mô bán ngoại tệ những ngày gần đây, VDSC đánh giá áp lực thanh khoản lên hệ thống ngân hàng từ các động thái của nhà điều hành là không lớn.

Ngoài ra, quy mô hút ròng tổng thể của giai đoạn hiện tại cũng có thể thấp hơn so với giai đoạn tháng 5/2024.

Điều này có thể thấy ở kỳ hạn tín phiếu. NHNN hiện phát hành tín phiếu kỳ hạn 14 ngày và 28 ngày thay vì liên tục phát hành tín phiếu kỳ hạn 28 ngày như giai đoạn trước, lượng tiền hút ròng qua kênh tín phiếu cũng giảm dần trong các ngày gần đây.

Thứ hai, NHNN đã tiến hành cân đối thanh khoản tiền đồng qua việc bơm tiền qua kênh cầm cố trở lại.

Cuối cùng, lãi suất trên thị trường liên ngân hàng tương đối ổn định thay vì tăng nóng như giai đoạn trước đó.

Chứng khoán Vietcap cũng dự báo các hành động vừa qua của NHNN có thể giúp tỷ giá USD/VND hạ nhiệt. Tại Mỹ, Fed được dự báo sẽ tiếp tục giảm lãi suất vào cuối năm nay theo đúng kế hoạch đề ra.

Ngoài ra, thanh khoản không phải vấn đề lớn khi cung ngoại tệ dồi dào từ thặng dư thương mại, dòng vốn FDI, kiều hối và thâm hụt thương mại dịch vụ. Những yếu tố này đang ngày càng được thu hẹp sẽ giúp giảm áp lực cho tỷ giá.

Vietcap cho rằng, tỷ giá USD/VND sẽ tăng 3% trong cả năm 2024, mức trong ngưỡng dự báo.

Trần Anh