Australia mua 3 tàu ngầm hạt nhân của Mỹ

Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 13/3 (giờ địa phương) đón tiếp Thủ tướng Anh Rishi Sunak và Thủ tướng Australia Anthony Albanese tại căn cứ hải quân Mỹ ở bang California. Lãnh đạo 3 nước thuộc liên minh AUKUS sau đó chính thức công bố kế hoạch hợp tác hải quân lớn chưa từng có.

Lãnh đạo Australia, Mỹ và Anh tại cuộc họp báo chung ở California. Ảnh: DW

Theo tuyên bố chung của các nhà lãnh đạo, trong giai đoạn hợp tác đầu tiên, Australia sẽ chi hàng tỷ USD để mua 3 tàu ngầm hạt nhân lớp Virginia của Mỹ. Canberra để ngỏ khả năng mua thêm 2 tàu ngầm hạt nhân nữa vào đầu thập niên 2030, AlJazeera đưa tin.

Kế hoạch nhiều giai đoạn này sẽ đạt đến "đỉnh cao" với việc Anh và Australia có thể sản xuất và vận hành một thế hệ tàu ngầm mới "được phát triển 3 bên" dựa trên thiết kế của Anh, sở hữu công nghệ tiên tiến của Mỹ, được sản xuất tại cả Anh và Australia.

Thỏa thuận 3 bên cũng có nội dung Mỹ và Anh triển khai lực lượng tàu ngầm tại Australia để giúp huấn luyện và "tăng cường khả năng răn đe", theo DW.

Tàu ngầm lớp Virginia của Mỹ hoạt động trên biển. Ảnh: GettyImages

Tổng thống Mỹ Joe Biden cùng ngày mô tả dự án hợp tác mới là một phần trong "cam kết chung của liên minh AUKUS đối với một Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở".

Ông Biden khẳng định các tàu ngầm cung cấp cho Australia chạy bằng năng lượng hạt nhân nhưng không trang bị vũ khí hạt nhân. "Những con tàu đó sẽ không có bất kỳ loại vũ khí hạt nhân nào", ông Biden nói. "Tôi không xem những gì chúng tôi làm là thách thức đối với bất cứ ai".

Đây là lần đầu tiên Mỹ chia sẻ công nghệ vũ khí vận hành nhờ năng lượng hạt nhân kể từ những năm 1950, thời điểm Washington có các thỏa thuận song phương với Anh. Thủ tướng Australia Albanese khẳng định, các thỏa thuận vừa kí kết là "khoản đầu tư lớn nhất vào năng lực phòng thủ của Australia trong lịch sử".

CNBC cho hay, 3 nước thuộc AUKUS cũng cam kết tham khảo ý kiến của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) liên quan đến thỏa thuận mới nhất.

Thái Hà