Bác Hồ trong ký ức người bạn Italy tâm huyết với Việt Nam
Tại Italy, ông Pino Tagliazucchi, người đã mất năm 2005, là một học giả uyên thâm và tác giả của nhiều cuốn sách và tiểu luận lịch sử - chính trị về Chủ tịch Hồ Chí Minh và Việt Nam.
Nhân kỷ niệm 133 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, phóng viên TTXVN đã phỏng vấn bà Nora Tagliazucchi, đang sống tại thành phố Alezio, vùng Puglia, về người cha đáng kính của bà, người luôn tâm huyết và cống hiến cả cuộc đời để truyền bá lịch sử và văn hóa Việt Nam và đã thu thập được hơn 5.000 đầu sách bằng tiếng Italy, tiếng Việt và các ngôn ngữ khác viết về Bác Hồ, Việt Nam và lịch sử đương đại.
Theo hồi ức của bà Nora, sau chiến thắng Điện Biên Phủ và đặc biệt từ khi Mỹ can thiệp quân sự tại Việt Nam và nhân dân Việt Nam chứng tỏ được tinh thần kháng chiến, yêu nước của mình, thì cha của bà, giống như nhiều người bạn, người đồng chí của ông ở Italy và các nước khác, bắt đầu chú ý đến Việt Nam, từ sự hình dung về một đất nước nhỏ bé với diện tích tương đương Italy, song có thể chống chọi trước một cường quốc lớn và giàu có hơn nhiều. Đất nước đó đã giành chiến thắng dưới sự chỉ đạo sáng suốt của những người lãnh đạo và sự dũng cảm của nhân dân.
Chia sẻ với phóng viên TTXVN, bà Nora nói: “Cha tôi đã say mê năng lực quân sự của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Từ việc nghiên cứu lịch sử quân sự Việt Nam, cha tôi đã thực sự quan tâm và bị cuốn hút bởi đất nước Việt Nam, không chỉ về khía cạnh lịch sử mà còn từ khía cạnh văn hóa và tính cách. Ông luôn nói rằng có rất nhiều điểm tương đồng giữa người dân Italy và người dân Việt Nam về mặt tâm lý, tình cảm. Từ nghiên cứu chuyên sâu về chiến tranh và kỹ thuật quân sự, niềm say mê đối với Việt Nam đã đưa cha tôi đến với việc tìm hiểu về Ca dao và học tiếng Việt, một ngôn ngữ vốn rất khó đối với người Italy”.
Với tình yêu lớn dành cho Chủ tịch Hồ Chí Minh và Việt Nam, cùng với sự nghiên cứu nghiêm túc và liên tục, ông Tagliazucchi đã trở thành một "chuyên gia", thông hiểu mọi thứ về nền kinh tế, về các vấn đề quân sự, về những thành tựu của Việt Nam.
Từ năm 1965, ông Tagliazucchi đã viết nhiều bài báo, tạp chí và bản tin về phong trào phản chiến Việt Nam. Kể từ đó, ông đã cống hiến hết mình cho Việt Nam, là thành viên ban Chủ tịch Hội Italy - Việt Nam với vai trò tích cực và không thể thay thế. Ông là người khởi xướng các cuộc biểu tình phản đối chiến tranh Việt Nam, đồng thời là người quảng bá cho Trung tâm nghiên cứu Việt Nam, Thư viện Enrica Collotti Pischel và Hội hữu nghị Italy - Việt Nam và là “cây bút" tích cực của tạp chí Mekong và các tập Quaderni Vietnamiti. Ông đã liên tục phấn đấu để tiếng nói của người dân Việt Nam được lắng nghe không chỉ tại Italy, mà còn cả ở phương Tây.
Trong số những tác phẩm mà ông Tagliazucchi viết về Việt Nam, có một số tác phẩm đã được xuất bản, như các tác phẩm “Điện Biên Phủ, 3.000 ngày” (năm 1969), “Ca dao Việt Nam” (đồng tác giả với Nguyễn Văn Hoàn, năm 2000), “Tiểu sử chính trị Hồ Chí Minh 1890-1945” cho Tuyển tập Đông Nam Á của nhà xuất bản uy tín Harmattan Italia ở Turin năm 2004, “Góp phần viết tiểu sử Võ Nguyên Giáp” (phần đầu đăng trên Quaderni Vietnamiti của Trung tâm nghiên cứu Việt Nam tại Turin năm 2003). Nhưng cũng có một số công trình nghiên cứu của ông chưa được xuất bản như “Phong trào Cần Vương”, “Mỹ Lai” hay “Chiến lược Điện Biên Phủ”.
Tuy nhiên, tác phẩm nổi bật nhất của ông là “Tiểu sử chính trị Hồ Chí Minh 1890-1945”, cả bằng tiếng Italy và tiếng Pháp. Trong tác phẩm xuất sắc đó, mọi trang sách đều thể hiện sự khâm phục của ông Tagliazucchi đối với vị lãnh tụ vĩ đại của nhân dân Việt Nam.
Điều quan trọng hơn cả không phải là số lượng sách được xuất bản, mà chính là nỗ lực mà ông Tagliazucchi, cùng với những người đồng chí tại Italy, đã liên tục thực hiện để phổ biến, truyền bá văn hóa Việt Nam, về khái niệm Việt Nam và tình hữu nghị giữa hai nước.
Bà Nora nói: “Tôi nghĩ rằng hầu hết người dân Italy đều biết đến Chủ tịch Hồ Chí Minh và rất ngưỡng mộ Người, vị lãnh tụ cách mạng, Nguyên thủ Nhà nước và cũng là Tổng tư lệnh đã lãnh đạo những cuộc kháng chiến vĩ đại của toàn dân tộc Việt Nam đến mục tiêu thắng lợi. Cha tôi đã được tặng một tấm ảnh nguyên gốc của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trong đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh mặc trang phục rất giản dị như thói quen ngày thường. Người ngồi xuống trước một em bé đang ngồi trên xe đẩy và cho em bé ăn. Đó là hình ảnh đẹp nhất về Chủ tịch Hồ Chí Minh mà tôi luôn nhớ mãi”.
Ông Pino Tagliazucchi đã được Nhà nước Việt Nam trao tặng Huân chương hữu nghị, phần thưởng cao quý nhất, do có những đóng góp và cống hiến không mệt mỏi trong việc tăng cường tình đoàn kết, hữu nghị và hợp tác giữa nhân dân hai nước.
Con gái ông, mặc dù đang sống tại thành phố Alezio, nằm cách Rome gần 700 km, hiện cũng rất tích cực tham gia các sự kiện do Đại sứ quán Việt Nam tại Italy tổ chức, như Hội thảo quốc tế “Quãng đời làm việc của Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Italy”, nhờ những tình cảm với Chủ tịch Hồ Chí Minh và Việt Nam được hun đúc từ thuở còn ấu thơ.